Ứng cử viên tổng thống Nam Triều Tiên đang ở thế ngang ngửa

Bà Park Geun-hye, con gái của một nhà cựu độc tài Nam Triều Tiên, và ông Moon Jae-in, nguyên chánh văn phòng của một vị cựu tổng thống khác, đang ở thế ngang ngửa trong cuộc chạy đua xít xao để xác định ai là nhà lãnh đạo mới của Nam Triều Tiên.

Cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào thứ tư tới để thay thế Tổng thống Lee Myung-bak, theo hiến pháp chỉ được giữ một nhiệm kỳ 5 năm.

Nếu đắc cử, bà Park sẽ trở thành vị nữ tổng thống đầu tiên của Nam Triều Tiên và là người đầu tiên theo gót cha vào Dinh Ngói Xanh. Thân phụ bà, ông Park Chung-hee, đã làm tổng thống từ năm 1961 đến năm 1979.

Trong cuộc họp báo hôm nay, ứng cử viên của đảng Tân Biên Cương Saenuri đã mượn khẩu hiệu “Hãy sống mạnh” của thời thân phụ bà, để nhắc nhở dân chúng đến sự tăng trưởng kinh tế đã diễn ra dưới thời ông lãnh đạo.

Bà Park nói bà sẽ phục hồi “tầng lớp trung lưu bị suy sụp” để có thể bao gồm 70% dân số và phục hồi “phép lạ kinh tế” đã thực hiện dưới thời cai trị của thân phụ bà.

Ông Moon theo chủ trương cấp tiến của Ðảng Dân chủ Thống nhất cũng cam kết giải quyết tình trạng chênh lệch thu nhập ngày càng tăng trong nền kinh tế lớn hàng thứ tư ở châu Á, mà cả hai ứng cử viên đều thừa nhận đã mở rộng hơn dưới chính quyền của đương kim tổng thống Lee Myung-bak.

Ông Moon tuyên bố ông sẽ là một vị tổng thống “lau sạch nước mắt của người dân.”

Phát biểu với các phóng viên trước ngày bầu cử, ông Moon còn cam kết sẽ là “vị tổng thống của công ăn việc làm”, trong khi ủng hộ phúc lợi cho những người đau ốm không thể làm việc được, và là một vị “tổng thống chữa lành” xoa dịu nỗi đau của những người dân bình thường và đem lại sự an ủi cho cuộc sống tương đối khó khăn của họ.

Ông Moon là chánh văn phòng của Tổng thống Roh Moo-hyun, đã tại chức từ năm 2003 đến năm 2008.
Các cuộc thăm dò công luận mới nhất trước bầu cử cho thấy bà Park dẫn trước ông Moon một chút.

Chuyên gia phân tích chính trị Hwang Tae-soon thuộc tổ chức nghiên cứu Wisdom Center nói rằng vụ phóng hỏa tiễn nhiều tầng mang tính cách khiêu khích của Bắc Triều Tiên đưa một vệ tinh có vẻ không hoạt động được vào không gian hồi tuần trước dường như không ảnh hưởng đến cử tri Nam Triều Tiên, mặc dầu vụ phóng chứng tỏ một thắng lợi tuyên truyền hiếm hoi của miền bắc nghèo khó và cô lập truớc đối thủ giàu có hơn.

Nam Triều Tiên đã tìm cách nhưng đã thất bại trong 3 lần phóng vệ tinh vào không gian.

Ông Hwang nêu ra các điểm khác biệt rõ ràng về chính sách giữa hai ứng cử viên có liên quan đến Bắc Triều Tiên.

Ông Moon đã hứa sẽ mở một cuộc họp thượng đỉnh với Bắc Triều Tiên trong năm đầu tại chức. Bà Park thì nói bà sẽ không đồng ý vơí bất kỳ cuộc họp thượng đỉnh nào trước khi Bắc Triều Tiên tạ lỗi về hành động khiêu khích quân sự trong mấy năm vừa qua.

Thân mẫu của bà Park, đệ nhất phu nhân Yu Young-soo, đã bị một điệp viên thân Bắc Triều Tiên bắn chết vào năm 1974.

Ông Park Chung-hee lên nắm quyền sau khi lãnh đạo một cuộc đảo chính của người đứng đầu cơ quan tình báo của ông vào năm 1979. Di sản của ông khiến một số cử tri cấp tiến không muốn bầu cho con gái ông.

Nhưng những người khác nói nhà độc tài này nên được ghi công vì đã giúp cho nền kinh tế tăng trưởng mạnh, và bà Park Geun-hye không nên phải gánh chịu trách nhiệm về những hành vi áp bức đã xảy ra dưới thời thân phụ bà.

Ðối thủ của bà là con trai của những người tỵ nạn từ miền Bắc. Và ông đã tổ chức các cuộc biểu tình của sinh viên chống lại chính phủ độc tài của ông Park Chung-hee. Kết quả là ông đã bị buộc phải đi lính. Sau đó ông Moon trở thành một luật sư nổi tiếng tranh đấu cho nhân quyền và rút cục trở thành người phụ tá thân cận của Tổng thống Roh, người đã tự tử năm 2009 sau khi rời chức giữa một cuộc điều tra về một vụ tai tiếng tham nhũng.

Một sự tương phản chính khác giữa hai ứng cử viên, theo chuyên gia phân tích Hwang của Wisdom Center, là lập trường của họ đối với các tập đoàn kinh doanh đầy thế lực gọi là “chaebol” của Nam Triều Tiên.

Ông Hwang nêu ra rằng bà Park đã làm giảm nhẹ những lời kêu gọi cải cách các tập đoàn, và theo một đường lối trung dung hơn tập trung vào mậu dịch công bằng. Ông giải thích rằng ông Moon muốn hạn chế quyền giữ các cổ phần chéo của các đại công ty, bị cho là bóp chết các công ty nhỏ hơn.

Ông Moon cũng muốn sửa đổi lại hiệp định tự do mậu dịch với Hoa Kỳ. Bà Park nói hiệp định này vẫn có hiệu quả tốt, trừ phi vấp phải những vấn đề trong khi thực thi.

Việc ông Moon ra ứng cử đã nhận được một hậu thuẫn muộn màng khi một chính trị gia độc lập nổi tiếng, Ahn Cheol-soo, một nhà kinh doanh giầu có rất được cử tri trẻ tuổi ưa chuộng, bỏ cuộc và kêu gọi cử tri hãy bỏ phiếu cho ông Moon, tuy hậu thuẫn dành co ông được nhiều người coi là không đáng kể.

Chủ tịch Viện Nghiên cứu Chính sách Á châu Hahm Chai-bong cho rằng nói chung, cuộc tranh cử lần này không hấp dẫn như các cuộc tranh cử tổng thống trước đây của Nam Triều Tiên.

Trong các nhận định đưa ra tại Câu lạc bộ Ký giả nước ngoài ở Seoul, ông Ham nói:

“Có một cái gì đó về cuộc bầu cử này không làm cho người dân cảm thấy hăng hái. Phải chăng vì cá tính của các ứng c ử viên? Phải chăng vì dân chúng chán ngán bản thân hệ thống chính trị? Cũng có thể là vì tình trạng phân nhánh đôi, những chia rẽ bên trong một quốc gia dường như không còn phát huy tác dụng nữa.”

Uỷ ban Bầu cử Quốc gia dự đoán sẽ có 70% số cử tri đi bầu. Các chuyên gia nói ông Moon cần phải có khoảng 75% cử tri đi bầu thì mới có cơ may đắc cử.

Thế hệ lớn tuổi hơn ủng hộ bà Park và có tỷ lệ đi bỏ phiếu cao hơn vào ngày bầu cử, so với các cử tri trẻ tuổi hơn có thể sẽ bỏ phiếu cho ông Moon.