Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy kêu gọi phương Tây hãy cảnh báo Nga rằng họ chớ có gây nổ, phá tan một con đập khổng lồ, là hành động có thể gây ngập lụt cho một vùng miền nam Ukraine, trong lúc lực lượng của ông chuẩn bị đẩy bật binh lính của Moscow ra khỏi Kherson, một trong những trận đánh quan trọng nhất trong cuộc chiến.
Trong bài phát biểu trên truyền hình, ông Zelenskyy cho biết lính Nga đã đặt chất nổ bên trong con đập Nova Kakhovka đồ sộ, thuộc hồ chứa nước khổng lồ phục vụ phần lớn miền nam Ukraine, và phía Nga có kế hoạch cho nổ tung đập này.
“Bây giờ tất cả mọi người trên thế giới phải hành động mạnh mẽ và nhanh chóng để ngăn chặn một cuộc tấn công khủng bố mới của Nga. Phá hủy con đập sẽ đồng nghĩa với thảm họa quy mô lớn”, ông nói.
Nga hồi đầu tuần đã cáo buộc Kyiv bắn hỏa tiễn vào con đập và có dự tính phá hủy nó, điều mà các quan chức Ukraine nói là dấu hiệu cho thấy Moscow có thể cho nổ tung con đập để đổ tội cho Kyiv. Không bên nào trưng ra bằng chứng chứng minh cho cáo buộc của họ.
Con sông Dnipro rộng lớn chia đôi lãnh thổ Ukraine và có những chỗ rộng vài cây số. Việc vỡ đập có thể làm thoát ra một biển nước gây ngập lụt cho các khu dân cư ở hạ du về phía thành phố Kherson, nơi các lực lượng Ukraine đang hy vọng sẽ tái chiếm trong một bước tiến lớn.
Sự việc như vậy cũng sẽ phá hủy hệ thống kênh đào tưới tiêu cho phần lớn miền nam Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea mà Moscow đã chiếm giữ hồi năm 2014.
Lời cảnh báo này gợi nhắc đến một thảm họa trong Đệ nhị Thế chiến tại một con đập khổng lồ khác ở thượng nguồn, mà các nhà sử học Ukraine cho rằng đã bị quân Liên Xô đặt bom cho nổ khi quân của họ rút lui, gây ra lũ lụt cuốn trôi các làng mạc và giết chết hàng nghìn người.
Ông Zelenskyy đã kêu gọi các lãnh đạo thế giới hãy nói rõ rằng việc cho nổ con đập sẽ bị đối xử ‘như sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt’, với hậu quả tương tự như khi Nga sử dụng vũ khí hạt nhân hay vũ khí hóa học.
Con đập, cao 30 mét và dài 3,2 km, được xây dựng vào năm 1956 trên sông Dnipro như một phần của nhà máy thủy điện Kakhovka.
Nó chứa lượng nước 18 km khối cũng cung cấp nước cho bán đảo Crimea và nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, vốn cũng nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
Thể tích nước trong hồ chứa tương đương với Hồ Great Salt ở tiểu bang Utah của Mỹ.
Việc phá hủy nhà máy thủy điện Kakhovka cũng sẽ làm trầm trọng thêm thảm họa năng lượng của Ukraine sau nhiều tuần Nga tấn công bằng tên lửa nhằm vào các cơ sở sản xuất điện và lưới điện mà Kyiv cho là đã làm hư hại 1/3 mạng lưới điện toàn quốc.
Diễn đàn