Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông giành chiến thắng tại hội nghị thượng đỉnh NATO hôm thứ Năm 12/7. Ông nói rằng các đồng minh đã cam kết tăng mạnh chi tiêu quốc phòng sau khi ông mạnh mẽ chỉ trích các nhà lãnh đạo châu Âu trong cuộc đàm phán để giải quyết tình trạng khủng hoảng của khối liên minh quân sự phương Tây này.
"Tôi nói với mọi người rằng tôi sẽ rất không hài lòng nếu họ không thực hiện cam kết của họ," ông Trump nói với các phóng viên báo chí sau ngày thứ hai của thượng đỉnh NATO tại Brussels, “tôi cho họ biết rằng tôi vô cùng không hài lòng.”
Nhưng ông nói thêm rằng các cuộc đàm phán đã kết thúc với những điều khoản tốt nhất: “Cuối cùng tất cả đã đồng ý với nhau sau một chút khó khăn trong một lúc. ”
Các giới chức tại cuộc họp cho biết ông Trump đã gây sốc nhiều đại diện tại hội nghị và đã phá vỡ giao thức ngoại giao khi gọi thủ tướng Đức bằng tên, thay vì bằng họ: "Angela, bà cần phải có hành động về điều này".
Hầu hết các giới chức và các nhà lãnh đạo của Afghanistan và Gruzia, hai nước không thuộc NATO, được mời đều có mặt tại cuộc họp. Trong số các khách mời còn có tổng thống Lithuania, một trong những nước đang lo sợ nhất trước tham vọng của Nga, phủ nhận một gợi ý rằng Tổng thống Trump đe dọa sẽ rút khỏi liên minh.
Khi được hỏi về ý định rút khỏi liên minh, Tổng thống Trump nói rằng ông tin là ông có thể làm điều đó mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ, nhưng điều đó "không cần thiết."
Thay vào đó, ông nói rằng 28 đồng minh NATO đã đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng nhanh hơn để đáp ứng mục tiêu chi tiêu hai phần trăm thu nhập quốc gia cho chi phí quốc phòng trong vòng một vài năm. Cam kết của các đồng minh hiện này là sẽ chi tiêu quốc phòng lên đến hai phần trăm từ nay cho đến năm 2024, với một số ngoại lệ cho phép vài quốc gia kéo dài thời gian đến năm 2030 để đạt đến mức chi tiêu đó.
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng chi tiêu ngân sách cho NATO không công bằng đối với Hoa Kỳ, nhưng bây giờ ông chắc chắn nó sẽ công bằng. Ông cho biết các đồng minh sẽ tăng chi tiêu lên thêm 33 tỷ đô la.
Ông Trump cũng bày tỏ rằng chi tiêu 4 phần trăm thu nhập quốc gia cho quốc phòng – như mức chi tiêu của Hoa Kỳ hiện này - sẽ là mức phù hợp.
"Chúng ta có một NATO rất hùng mạnh và hùng mạnh hơn nhiều so với hai ngày trước," ông Trump nói. Dẫn lời Tổng thư ký NATO, ông nói: “Tổng thư ký Jens Stoltenberg nói tất cả thành công đó là nhờ chúng tôi, có nghĩa là tôi, trong trường hợp này là tôi. Bởi vì tôi đã nói là nó không công bằng.”
"Những con số đã tăng nhanh lên như tên lửa ... và sẽ còn tăng nhiều hơn nữa," ông Trump nói. "Mọi người tại hội nghị đều đồng lòng, và họ đồng ý chi tiêu nhiều hơn và họ đồng ý chi tiêu nhanh hơn."
Thủ tướng Đức Merkel nói: "Chúng tôi đã có một hội nghị thượng đỉnh rất quyết liệt."
Tổng thống Trump đã mở đầu cuộc đàm phán tại Brussels hôm thứ tư bằng việc công khai công kích Đức, nước lớn thứ hai trong liên minh phòng thủ phương Tây. Ông chỉ trích Đức phụ thuộc vào khí đốt nhập khẩu của Nga và không chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng.
Không khí dường dịu xuống trong ngày thứ hai của hội nghị thượng đỉnh khi các nhà lãnh đạo tập trung vào các vấn đề ngoài châu Âu. Tuy nhiên, một số nguồn tin cho biết, ông Trump đã quay trở lại với đòi hỏi các nước khác phải ngay lập tức tăng đóng góp cho chi tiêu cho quốc phòng của NATO nhiều hơn.
Ngoài Thủ tướng Đức, ông Trump còn chỉ trích Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez và Thủ tướng Bỉ Charles Michel về mức đóng góp của hai nước này chưa tương xứng cho chi tiêu quốc phòng của NATO.
