Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hứa với Anh một thỏa thuận thương mại lớn sau khi Anh rút khỏi Liên hiệp châu Âu, thường gọi là Brexit. Ông nói với thủ tướng đã tuyên bố từ chức Theresa May rằng bà nên tiếp tục ở lại để nắm bắt cơ hội mặc dù chỉ còn hai ngày nữa là bà May sẽ thôi chức thủ tướng.
Sau ngày đầu tiên được Nữ hoàng Elizabeth đón tiếp nồng hậu trong chuyến thăm Anh cấp nhà, Tổng thống Trump đã chuyển sang các vấn đề chính trị trong ngày thứ hai của chuyến thăm hôm 4/6. Có khả năng ông Trump sẽ gặp các ứng cử viên tiềm năng đang tranh quyền kế vị bà May, và sẽ thảo luận về vai trò của công ty công nghệ Huawei của Trung Quốc trong việc xây dựng mạng 5G.
Ngay cả trước khi chuyên cơ Air Force One đáp xuống Anh quốc, Tổng thống Trump đã ca ngợi các nhà lãnh đạo chính của Brexit, là ông Boris Johnson và ông Nigel Farage. Các cố vấn của Tòa Bạch Ốc đã kêu gọi lãnh đạo kế tiếp của Anh không cho phép Huawei tham gia xây dựng mạng công nghệ điện thoại di động thế hệ tiếp theo.
“Chúng ta sẽ có một thỏa thuận thương mại rất, rất lớn, đó sẽ là một thỏa thuận công bằng và tôi nghĩ đó là điều cả hai nước chúng ta đều muốn,” ông Trump nói với bà May tại một cuộc họp ở Điện St James
“Tôi không biết chính xác khung thời gian của bà như thế nào, nhưng hãy ở lại. Hãy cùng thực hiện thỏa thuận đó,” ông Trump nói. Bà May sẽ thôi chức lãnh đạo Đảng Bảo thủ vào thứ Sáu 7/6, nhưng sẽ vẫn làm thủ tướng trong lúc diễn ra cuộc bầu cử để chọn người lên thay thế bà.
Bà May nói Anh quốc và Hoa Kỳ nên chung sức làm việc để giữ cho thị trường tự do, công bằng và rộng mở.
Chuyến thăm cấp nhà nước, được bà May hứa hẹn vào tháng 5 năm 2017 khi bà trở thành nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên gặp ông Trump sau khi ông nhậm chức tổng thống, được tổ chức như một cơ hội để đánh dấu “mối quan hệ đặc biệt” của Vương quốc Anh với Hoa Kỳ, tăng cường liên kết thương mại và tái khẳng định hợp tác an ninh.
Nhưng nhiệm kỳ thủ tướng của bà May kết thúc sớm vì vấn đề Brexit và xu hướng bỏ qua các quy ước ngoại giao của ông Trump đã khiến chuyến thăm của ông Trump trở thành một trong những chuyến thăm cấp nhà nước phá lệ nhất trong lịch sử Anh.
Trước chuyến thăm, ông Trump đã ca ngợi ông Johnson, cựu ngoại trưởng và là người ủng hộ Brexit mạnh mẽ nhất, và ông Trump khuyên Anh nên rút khỏi EU vào ngày 31/10 cho dù có đạt được thỏa thuận với EU hay không.
Ông Trump cũng kêu gọi nên cử ông Nigel Farage, một chính trị gia ủng hộ Brexit tuyệt đối, tham gia thương lượng với EU về Brexit.
Brexit, bóng bay hình Trump, và Trung Quốc
Brexit là vấn đề địa chính trị quan trọng nhất đối với Vương quốc Anh kể từ Thế chiến thứ hai và nếu điều đó xảy ra, London sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào Hoa Kỳ trong lúc nới bớt các mối quan hệ với 27 thành viên của EU.
Huawei sẽ là đề tài hàng đầu trong cuộc họp tại London sau khi chính phủ Anh tỏ ra bất chấp yêu cầu của chính quyền Trump và cho phép công ty Trung Quốc giữ một vai trò có giới hạn trong việc xây dựng mạng 5G.
“Chúng tôi nói rõ: Yêu cầu của chúng tôi là các đồng minh, các đối tác, và bạn bè của chúng tôi không làm bất cứ điều gì có thể gây nguy hại cho lợi ích an ninh chung của chúng tôi hoặc hạn chế khả năng chia sẻ thông tin nhạy cảm của chúng tôi,” Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Mike Pompeo nói.
Chính quyền Trump đã nói với các đồng minh không sử dụng công nghệ và thiết bị 5G của Huawei vì lo ngại điều đó sẽ cho phép Trung Quốc theo dõi các thông tin và dữ liệu nhạy cảm. Huawei phủ nhận việc đang hoặc có thể sẽ là một phương tiện cho tình báo Trung Quốc.
Bất chấp quan hệ khắn khít của Anh với Hoa Kỳ, nhiều cử tri Anh coi ông Trump là người thô thiển, không kiên định và đối nghịch với các giá trị của họ về nhiều vấn đề -- từ sự tăng nhiệt toàn cầu cho tới đến cách đối xử với phụ nữ.
Một quả bóng bay lớn hình ông Trump là một đứa bé bĩu môi, mặc tã lót bay lơ lững bên ngoài trụ sở quốc hội Anh ở London vào thứ ba 4/6 trước những diễn biến được dự đoán là một trong những cuộc biểu tình lớn nhất của thành phố chống lại một nhà lãnh đạo nước ngoài.
Ông Leo Murray, một trong những người đã chế ra chiếc bóng bay, nói: ‘Chúng tôi muốn tìm cách nhắc nhở ông tổng thống rằng ông không được hoan nghênh đến đất nước này như thế nào. Donald Trump rất trẻ con, tầm thường, và xúc phạm. Ông ấy là hiện thân của tất cả những điều đó. Đây là một cách cực kỳ thích hợp để chào đón ông ấy.”
Tại trung tâm Luân Đôn, ước tính có hàng ngàn người biểu tình phản đối Tổng thống Trump. Các nhà hoạt động môi trường, các nhà vận động chống phân biệt chủng tộc và những người biểu tình vì quyền của phụ nữ góp tiếng nói trong cuộc biểu tình.
