Tối Thứ Hai, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama sẽ công bố kế hoạch chi tiết chi tiêu của chính phủ Mỹ trong thời gian sắp tới – hay đề xuất ngân sách liên bang năm 2016 của ông. Thông tín viên VOA Michael Bowman tường thuật rằng văn kiện quan trọng sẽ tạo một cuộc thảo luận dài về các vấn đề tài chính của Hoa Kỳ sẽ bộc lộ tình trạng chia rẽ sâu sắc giữa một tổng thống thuộc Đảng Dân chủ và Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát.
Trước tiên là một số tin vui đó là thâm hụt ngân sách liên bang đã giảm khoảng trên 50% trong mấy năm gần đây. Vấn đề tài chính cải thiện của Mỹ cho phép dồn nỗ lực mới vào các nhu cầu nội địa mà đã không đáp ứng được trong những năm gần đây, theo lời của Tổng thống Obama. Ông nói:
“Trước tiên, kinh tế học trung lưu có nghĩa là giúp cho các gia đình lao động cảm thấy an tâm hơn trong một thế giới không ngừng thay đổi. Điều đó có nghĩa là giúp cho họ có thể đủ tiền để chăm sóc trẻ, cho việc học đại học, chăm sóc sức khỏe, cho một căn nhà, tiền hưu, và ngân sách của tôi sẽ giải quyết mọi vấn đề này, giảm thuế cho các gia đình lao động và giữ lại hàng ngàn đôla trong túi họ mỗi năm.”
Ngân sách tổng thống đề nghị được dự kiến sẽ hủy bỏ những khoản cắt giảm chi tiêu tự động, toàn bộ đã ảnh hưởng đến mọi thứ từ sự chuẩn bị quân đội Mỹ đến việc ứng phó với các cuộc khủng hoảng y tế như Ebola.
Tuy nhiên triển vọng tài chính không phải chỉ toàn màu hồng. Bất cứ một khoản thâm hụt nào dù nhỏ đến đâu, cũng sẽ làm cho khoản nợ quốc gia đã tích lũy 18 ngàn tỷ đôla tăng thêm nữa, một sự kiện được nêu lên bởi các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa, những người nói rằng đề nghị ngân sách của ông Obama “chết ngay khi vừa đề xuất.” Thượng nghị sĩ John Cornyn nói:
“Tôi e ngại rằng ngân sách sẽ đầy các biện pháp tăng thuế, tăng chi tiêu, và tăng nợ. Và đó chắc chắn không phải là con đường tiến tới bền vững cho đất nước. Chúng ta vẫn đang tiêu tiền mà chúng ta không có.”
Các ủy ban quốc hội sẽ thảo các đề nghị chi tiêu phản ánh những ưu tiên của Đảng Cộng hòa như hạn chế chi tiêu nội địa trong khi cung cấp những biện pháp ưu đãi thuế để thúc đẩy hơn nữa các hoạt động kinh tế.
Nhưng mối quan tâm công khai của họ về sự mất cân bằng ngân sách đã bỏ qua những dữ kiện lịch sử gần đây, khi mà thâm hụt và nợ bùng phát dưới thời nắm quyền của Đảng Cộng hòa, theo thượng nghị sĩ độc lập Bernie Sanders. Ông nói:
“Tôi rất vui là một số bạn bè của tôi thuộc Đảng Cộng hòa đã bày tỏ mối quan tâm lớn về tình trạng thâm hụt và nợ quốc gia của chúng ta. Tôi muốn hỏi họ ở đâu nhiều năm trước đây khi chúng ta tiến hành trận cuộc chiến tranh ở Iraq và quên thanh toán cho cuộc chiến đó.”
Hiến pháp Hoa Kỳ cho Quốc Hội quyền kiểm soát hầu bao: thông qua các luật về thuế khóa và chi tiêu. Tuy nhiên tổng thống lại có thể ký hay phủ quyết dự luật ngân sách, điều đó nghĩa là 2 ngành này của chính phủ sẽ phải đi thỏa thuận nếu chính phủ Mỹ sẽ mở cửa sau tháng 9, khi tài khóa hiện nay kết thúc.
