Giữa lúc cuộc ngưng bắn tại Syria theo dự trù sẽ có hiệu lực từ ngày thứ Bảy tuần này, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói chấm dứt các cuộc xung đột ở Syria và Iraq là điều thiết yếu để đánh bại mạng lưới khủng bố Nhà nước Hồi giáo.
Ông Obama nói tình hình tại Syria và Iraq là ‘một trong những tình huống phức tạp nhất mà thế giới đã chứng kiến trong thời cận đại’. Ông lưu ý rằng Nhà nước Hồi giáo đang ‘cố thủ kể cả tại các khu vực thành thị, và sử dụng thường dân như khiên chắn đạn’.
Nhà lãnh đạo Mỹ nói thêm rằng chiến tranh ở Syria là 'một cuộc chiến tranh đánh thuê giữa các thế lực khu vực, phản ánh những đối đầu gay gắt giữa các phe phái'.
Tổng thống Obama đưa ra những nhận định vừa kể sau khi gặp gỡ các giới chức an ninh hàng đầu tại Bộ Ngoại giao Mỹ hôm qua. Ông nói có những dấu hiêu cho thấy luồng chiến binh nước ngoài đổ vào Syria dường như đang chậm lại, gây nhiều khó khăn hơn cho các phần tử hiếu chiến này lấp đầy những chỗ trống trong hàng ngũ của họ.
Đề cập đến cuộc ngưng băn Mỹ-Nga sắp có hiệu lực ở Syria, ông Obama nói Hoa Kỳ sẽ làm tất cả những gì có thể làm để giúp cho thỏa thuận này có hiệu lực.
Nhưng Tổng thống Nga Vladimir Putin nói với các phóng viên hôm 26/2 rằng Nga dự định tiếp tục chiến dịch oanh kích nhắm vào Nhà nước Hồi giáo và các nhóm khủng bố trong Mặt trận al-Nusra có liên hệ với al-Qaida ở Syria. Ông nói thỏa thuận của LHQ không áp dụng với các nhóm mà LHQ đã định danh là tổ chức khủng bố.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm 26/2 chủ trì một buổi họp ở Moscow của Diễn đàn Hợp tác Nga-Ả Rập. Tại đây, ông cam kết rằng diễn đàn này sẽ tập trung vào việc chấm dứt cuộc xung đột ở Syria.
Tại Syria, bất chấp cuộc ngưng bắn sắp tới, Đài Quan sát Nhân quyền Syria báo cáo các cuộc không kích của Nga vẫn tiếp tục nhắm vào các khu vực do phe nổi dậy chiếm đóng ở phía đông Damascus trong ngày thứ Sáu. Thỏa thuận không bao gồm những cuộc tấn công vào Nhà nước Hồi giáo hay Mặt trận al-Nusra có liên hệ với al-Qaida.
Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter nói với Ủy ban Chuẩn chi Hạ viện Hoa Kỳ hôm 25/2 rằng Hoa Kỳ đang gia tăng tài trợ cho cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq, Afghanistan và nhiều nơi ở châu Phi. Ông nói Bộ Quốc phòng yêu cầu 7,5 tỷ đôla, tức là tăng 50% so với năm ngoái, để chống lại tổ chức chủ chiến này.
Ông Carter nói cuộc chiến sẽ bao gồm không những trên bộ, trên không và trên biển, mà còn cả không gian và không gian ảo nữa. Tóm lại, ông xác nhận các bản tin nói rằng đơn vị Chỉ huy Mạng của quân đội đã khởi sự một chiến dịch chiến tranh mạng mới chống lại Nhà nước Hồi giáo, nhưng từ chối không cho biết chi tiết trong bối cảnh công cộng.
Tăng cường quân sự
Trong những tháng gần đây, nỗ lực tăng cường chống lại Nhà nước Hồi giáo bao gồm việc sử dụng thêm các lực lượng viễn chinh đặc biệt của Hoa Kỳ để tiến hành những vụ bố ráp, phóng thích con tin, bắt các thủ lãnh IS và thu thập tình báo.
Hoa Kỳ nói cuộc chiến ở Syria giữa các lực lượng trung thành với tổng thống và phe nổi dậy chiến đấu để lật đổ ông đã giúp Nhà nước Hồi giáo phát triển giữa cơn hỗn loạn và bất ổn. Nhưng ông Obama tỏ vẻ thận trọng về việc liệu thỏa thuận ngưng bắn sẽ có hiệu lực hay không.
“Nếu được thực thi, và đó là một điều kiện quan trọng, cuộc ngưng bắn này có thể giảm thiểu bạo lực và đưa thêm thực phẩm và đồ cứu trợ đến với người Syria đang đau khổ và hết sức cần đến. Nó có thể cứu nhiều mạng người”.
Tòa Bạch Ốc đã cáo buộc ông Putin là nuôi dưỡng cuộc nội chiến qua việc góp phần nâng đỡ chính phủ Assad bằng những cuộc không kích nhắm vào phe nổi dậy đối lập.
Thỏa thuận ngưng bắn kêu gọi chấm dứt những cuộc tấn công và oanh kích và cho phép đưa vật phẩm cứu trợ nhân đạo đến các khu vực bị vây hãm.
Tổng thống Obama nói: “Rất nhiều thứ sẽ tùy thuộc vào việc liệu chế độ ở Syria, Nga và các đồng minh có tôn trọng các cam kết của họ hay không. Những ngày sắp tới sẽ rất quan trọng, và thế giới sẽ theo dõi”.
Cuộc ‘tàn sát’ tiếp tục ở Syria.
Trước đó trong ngày thứ Năm, các nhà lập pháp đã nêu câu hỏi liên tục với Ngoại trưởng Kerry về các nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm góp phần kết thúc cuộc giao tranh và khủng hoảng nhân đạo ở Syria trong một cuộc điều trần trước Ủy ban Ngoại vụ Hạ viện.
Ông Kerry nói việc “tàn sát” những người vô tội vẫn đang diễn ra ở Syria, nơi bom đã được thả xuống các bệnh viện và trường học. Ông Kerry nói: “Điều đó rõ ráng đã xảy ra và đó là lý do vì sao chúng ta vận động ráo riết như thế để tìm cách chấm dứt giao tranh”.
Kế hoạch ngừng bắn nằm trong khuôn khổ một nỗ lực lớn hơn được hậu thuẫn của Hoa Kỳ và các thành viên khác trong Nhóm Hỗ trợ Quốc tế về Syria, để giúp nuôi dưỡng một cuộc chuyển tiếp chính trị có thể góp phần đem lại sự ổn định cho Syria và giảm thiểu những đe dọa từ phía Nhà nước Hồi giáo và các tổ chức khủng bố khác.
Về cuộc chiến chống IS, Giám đốc Tình báo Quốc gia James Clapper nói ước tính về sức mạnh của nhóm chủ chiến này nay vượt quá cả al-Qaida trên toàn cầu.
Ông Clapper nói với Ủy ban Tình báo Hạ viện về các Mối đe dọa Toàn thế giới rằng: “ISIL, kể cả 8 chi nhánh vừa được thành lập và thêm các chi nhánh đang xuất hiện, đã trở thành mối đe dọa khủng bố toàn cầu nổi bật nhất”.
