Tại hội nghị trực tuyến của Ngoại trưởng các nước khối G20 hôm 23/9, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc thúc đẩy chấm dứt các chế tài kinh tế lên đất nước Afghanistan do Taliban cai trị để giúp chặn đứng một cuộc khủng hoảng nhân đạo và suy sụp kinh tế.
Hội nghị này diễn ra bên lề kỳ họp của Đại hội đồng Liên hiệp quốc. Ông Vương Nghị nói các nước thành viên khối G20-nền tảng toàn cầu chính yếu cho sự hợp tác kinh tế quốc tế-có nghĩa vụ đóng “vai trò xây dựng” trong việc hỗ trợ Afghanistan.
“Tất cả các chế tài hay hạn chế đơn phương lên Afghanistan phải được hủy bỏ,” ông Vương kêu gọi.
Phe Hồi giáo Taliban trở lại cầm quyền từ tháng trước khiến Mỹ phong tỏa hàng tỉ đô la giữ cho Kabul trong khi Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế đều ngưng không cho Aghanistan tiếp cận nguồn quỹ tài trợ phát triển.
“Dự trữ ngoại hối của Afghanistan là tài sản quốc gia của nước này và phải được dân chúng làm chủ và sử dụng, chứ không phải được dùng như lá bài mặc cả để làm áp lực lên Afghanistan,” ông Vương nói với hội nghị vốn chú trọng thảo luận về tình hình Afghanistan.
Mỹ và các nước kêu gọi Taliban thành lập một chính phủ đoàn kết đa dạng, tôn trọng nhân quyền và không tái áp đặt sự cai trị hà khắc, trước khi diễn ra một sự giao tiếp trực tiếp nào hay một sự công nhận ngoại giao nào.
Ngoại trưởng Trung Quốc kêu gọi các nước G20 tích cực có những bước thực tế để giúp Afghanistan giảm bớt những áp lực tài chánh và thúc đẩy các định chế tài chánh quốc tế hỗ trợ tài chánh để giúp Afghanistan giảm đói nghèo, phát triển bền vững cũng như hỗ trợ những dự án về đời sống và hạ tầng cơ sở.
Ông Vương đề nghị tăng gấp đôi những nỗ lực và tăng tốc viện trợ nhân đạo để giải quyết những nhu cầu khẩn cấp của người dân Afghanistan. Ông nói Bắc Kinh đã quyết định cung cấp khoảng 31 triệu đô la “trị giá các vật phẩm liên hệ” cho Kabul, trong đó có việc trao tặng các liều vaccine COVID-19.
Ông Vương nhắc lại kỳ vọng của Trung Quốc rằng chính phủ lâm thời Taliban tại Kabul cuối cùng sẽ xây dựng “một cơ cấu chính trị rộng rãi và toàn diện, tôn trọng những quyền căn bản của các nhóm sắc tộc thiểu số, phụ nữ và trẻ em.”
Ông Vương nói Afghanistan “phải nhiệt thành tôn trọng cam kết bằng cách rõ ràng từ bỏ và quyết tâm chống lại các loại lực lượng khủng bố quốc tế.”
Taliban tuần này loan báo việc mở rộng Nội các lâm thời toàn nam giới, nói rằng tất cả mọi sắc tộc ở Afghanistan đều có đại diện trong chính phủ. Tuy nhiên một lần nữa không thấy có gương mặt phụ nữ nào khiến người ta lo rằng Taliban có ý định hạn chế sự tham dự của nữ giới.
