Đáp đề nghị của nhà lãnh đạo Đài Loan, Thái Anh Văn, muốn giúp Bắc Kinh chuyển tiếp sang dân chủ, Trung Quốc nói “những giá trị và những tư tưởng” do đảng của bà Thái thúc đẩy đã gây nên xáo trộn trên hòn đảo tự trị Đài Loan.
Văn phòng Đài Loan Sự vụ của Trung Quốc nói chỉ những người dân Hoa lục mới có quyền nói đến những vấn đề của Hoa lục, đồng thời khuyến cáo bà Thái nên bỏ thì giờ suy gẫm về “những bất bình sâu rộng” tại Đài Loan và “những lý do khiến cho các mối quan hệ xuyên eo biển Đài Loan bị bế tắc.”
Bắc Kinh không tin tưởng bà Thái và Đảng Dân tiến đương quyền vì lập trường truyền thống muốn Đài Loan độc lập. Bắc Kinh nói đảo này là một phần của Trung Quốc và chưa bao giờ từ bỏ sử dụng vũ lực để Đài Loan chịu sự kiểm soát của Trung Quốc.
“Chúng ta ngày càng gần hơn bất cứ thời điểm nào trong lịch sử về mục tiêu vĩ đại hóa nhân dân Trung Quốc,” phát ngôn viên Ma Xiaoguang của Văn phòng nói trong một tuyên bố gởi Reuters.
“Nhà cầm quyền Đài Loan không nên làm chệch hướng sự chú ý và né tránh trách nhiệm trong khi làm tăng thêm đối kháng qua eo biển.”
Phát biểu hôm 4/6 kỷ niệm 28 năm cuộc đàn áp tàn bạo những cuộc biểu tình đòi dân chủ do sinh viên lãnh đạo tại Quảng trường Thiên An Môn, bà Thái nói cách biệt lớn nhất giữa Đài Loan và Trung Quốc là dân chủ và tự do, chọc tức Bắc Kinh vào lúc quan hệ giữa hai bên xuống đến mức thấp nhất.
Bà Thái nói trên truyền thông xã hội “Nói về dân chủ, một số quốc gia đến sớm, những quốc gia khác đến chậm, nhưng chúng ta tất cả đều đi đến đích.”
“Mượn kinh nghiệm Đài Loan, tôi tin Trung Quốc có thể thu ngắn những khó khăn trong việc cải cách dân chủ.”
Sau gần 40 năm thiết quân luật do Quốc dân đảng thiết lập tại Đài Loan, đảo này vào cuối những năm 1980 bắt đầu chuyển tiếp sang dân chủ và tổ chức bầu cử Tổng thống trực tiếp kề từ năm 1996.
Trong khi hàng ngàn người tập họp thắp nền cầu nguyện tại Hong Kong hôm 4/6, kỷ niệm Thiên An Môn vẫn còn là điều cấm kỵ tại Hoa lục, nơi những lễ kỷ niệm công cộng bị cấm.