Hôm nay, Trung Quốc đã đề nghị Việt Nam chấm dứt các hoạt động ở vùng lãnh hải có tranh chấp ngoài Biển Đông mà họ gọi là Nam Hải, sau vụ việc các tàu hải giám của Trung Quốc đối đầu với một tàu thăm dò dầu khí của Việt nam ở khu vực này.
Hãng thông tấn Pháp trích công bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng ‘tàu hải giám của Trung Quốc đã thực thi luật pháp đối với các tàu hoạt động trái phép của Việt Nam. Điều này là hoàn toàn chính đáng.’
Công bố nói tiếp rằng ‘Chúng tôi hối thúc phía Việt Nam ngưng các hoạt động của họ và kiềm chế không gây thêm căng thẳng.’
Trước đó, hôm 29/5 Chính phủ Việt Nam đã lên tiếng phản đối việc 1 trong 3 tàu hải giám của Trung Quốc phá hoại thiết bị thăm dò dầu khí và gây thiệt hại nghiêm trọng cho Tập đoàn dầu khí của Việt Nam ở Biển Đông.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Nguyễn Phương Nga, cũng yêu cầu Trung Quốc bồi thường thiệt hại và chấm dứt các hành động vi phạm quyền tài phán tại thềm lục địa 200 hải lý và khu đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước Liên hiệp quốc Luật biển 1982.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói rằng ‘Trung Quốc hiện đang gây nên một sự hiểu lầm với ý định biến khu vực không có tranh chấp thành một khu vực tranh chấp chủ quyền lãnh hải giữa hai nước.’
Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan đều tuyên bố chủ quyền ở các vùng lãnh hải thuộc biển Đông, một hải lộ quan trọng và được cho là có một chữ lượng dầu khí lớn, chưa được khai thác.
Theo nhận định của báo Financial Times, Trung Quốc nhiều lần bắt giữ các ngư dân Việt Nam đánh bắt cá ở vùng biển có tranh chấp, tuy nhiên, đây là lần đầu tiên trong nhiều năm qua, các tàu tuần tra của Trung Quốc đụng độ với một tàu khai thác dầu khí của Việt nam.
Mặc dù vậy, đây không phải là lần đầu tiên các tàu tuần tra của Trung Quốc đụng độ với tàu của các nước khác trong khu vực.
Hồi tháng Ba, một tàu thăm dò dầu khí của Philippines cũng đã có vụ đối đầu tương tự với các tàu tuần tra của Trung Quốc. Vụ việc xảy ra chỉ một tuần sau khi Trung Quốc và Philippines cam kết sẽ “hành sử có trách nhiệm” trong các khu vực có tranh chấp và tái khẳng định cam kết về một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp lãnh hải.
Trong chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt tới Manila, hai chính phủ cũng cam kết tránh các hành động đơn phương để không làm gia tăng căng thẳng.
Tổng thống, Philippines Benigno Aquino nói rằng các vụ đụng độ trong vùng biển có tranh chấp có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang và buộc Philippines phải tăng cường khả năng quân sự.
Các chuyên gia an ninh cho rằng một cuộc đua như vậy đang diễn ra. Các nước đông nam Á đã tăng cường khả năng phòng vệ trên không và trên biển, Singapore, Malaysia, Việt Nam và Thái Lan đều đã mua hoặc đang đặt mua chiến đấu cơ, tàu khu trục và tàu ngầm.
Nguồn: AFP, Reuters