Thông tấn xã nhà nước Trung Quốc cảnh cáo Hoa Kỳ sẽ phạm một ‘sai lầm nghiêm trọng’ nếu hải quân Mỹ xúc tiến các cuộc tuần tra gần các hòn đảo mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.
Tân Hoa Xã hôm nay nói rằng hành động đó có thể leo thang căng thẳng, dẫn tới ‘những sự hiểu lầm nguy hiểm’ giữa quân đội hai nước, đẩy Trung Quốc tới chỗ phải ‘phản ứng một cách tương xứng và quyết liệt’.
Căng thẳng đã tăng cao trong năm qua trong bối cảnh Trung Quốc tuyên bố chủ quyền và cho xây 3 phi đạo trên các hòn đảo và bãi đá trên quần đảo Trường Sa trong vùng biển mà Philippines và nhiều quốc gia khác, trong đó có Việt Nam cũng tuyên bố là thuộc chủ quyền của mình.
Bắc Kinh nói họ xây các cơ sở của là để dùng vào các mục đích nhân đạo, đồng thời biện minh hành động của họ bằng cách tố cáo ngược lại rằng các nước khác, kể cả Việt Nam, cũng đã xây dựng các cơ sở tại đó.
Sau khi cuộc hội kiến giữa Tổng Thống Obama và Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tại Tòa Bạch Ốc thất bại, không đưa ra được một giải pháp cho cuộc tranh chấp khu vực, Mỹ cam kết sẽ hành động để bày tỏ sự bất bình của mình về các hành động bành trướng của Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter tuần trước cho biết Hoa Kỳ có kế hoạch điều tàu vào vùng biển trong phạm vi 12 hải lý cách các đảo mà Trung Quốc mà mới bồi đắp tại Trường Sa, ông tố cáo Bắc Kinh đang quân sự hoá các cơ sở tại đây và nhấn mạnh rằng vùng biển này là biển quốc tế và Washington sẵn sàng bảo vệ ‘quyền tự do hàng hải’ trong khu vực.
Bắc Kinh một mực khẳng định các cơ sở đó không được quân sự hoá và chỉ được sử dụng vào các mục đích dân sự, và còn đảm bảo an toàn và tự do hàng hải cho tàu bè qua lại. Một giới chức Trung Quốc mới đây còn nói rằng các ngọn hải đăng mà nước ông mới xây sẽ tạo điều kiện giúp việc tìm kiếm chiếc máy bay của Hãng Hàng Không Malaysia MH-370 bị mất tích.
Phát biểu tại một diễn đàn an ninh cấp cao ở Bắc Kinh hôm 17/10, Phó Chủ tịch Quân Uỷ Trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long tuyên bố Bắc Kinh sẽ không bao giờ dùng vũ lực một cách thiếu suy xét ở biển Đông.
Hãng tin Reuters dẫn lời ông Phạm nói Trung Quốc sẽ ‘không bao giờ sử dụng vũ lực liều lĩnh, ngay cả để bảo vệ chủ quyền ở biển Đông’. Ông nói Bắc Kinh sẽ cố gắng hết sức để tránh các cuộc xung đột không mong muốn, và sẽ tìm cách giải quyết tranh chấp và bất đồng với các bên liên quan thông qua đối thoại.
Nhưng hôm nay Tân Hoa Xã nói hành động của Mỹ điều tàu chiến tới gần các đảo tân tạo sẽ khiến Trung Quốc ‘không có một sự lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường khả năng phòng vệ’. Cơ quan ngôn luận chính thức của Trung Quốc còn nói rằng lập trường cứng rắn của Washington đã khuyến khích Philippines, một đồng minh của Mỹ, đưa ra thêm những ‘bước hành động có tính cách khiêu khích khác để thách thức Bắc Kinh’.
Manila nhiều lần lên án các công trình xây cất của Trung Quốc trong khu vực, và năm nay đã tăng ngân sách quốc phòng để đối phó với mối đe doạ từ Trung Quốc.
Các chuyên gia Trung Quốc tin rằng nếu tàu Mỹ tiến vào vùng biển ‘nhạy cảm’, các tàu Trung Quốc sẽ cảnh cáo và tìm cách đưa tàu Mỹ ra khỏi vùng biển này. Tuy nhiên một bài viết trên tờ Hoàn Cầu Thời báo, một tờ báo có lập trường diều hâu, nói rằng nếu Mỹ xâm phạm điều mà họ gọi là ‘các quyền lợi cốt lõi của Trung Quốc, thì quân đội nhân dân Trung Quốc sẽ phản ứng và dùng vũ lực để ngăn lại’.
Trong khi đó tin của quân đội Trung Quốc cho hay là trong tuần này, các giới chức hải quân cấp cao của Mỹ thuộc một phái đoàn 27 người đã tới thăm Tàu sân bay Liêu Ninh, hàng không mẫu hạm duy nhất của Trung Quốc, giữa lúc hai cường quốc tìm cách duy trì các quan hệ quân sự, bất chấp căng thẳng tiếp tục tăng cao một cách đáng ngại.
Tin này không được báo chí Trung Quốc tường trình rộng rãi cho tới ngày hôm nay, thứ Tư 21/10.
Trong mấy ngày qua, hải quân Mỹ đã phô trương lực lượng từ biển Tây Philippines cho tới Ấn Độ dương, Washington đã phái nhiều hàng không mẫu hạm tới tập trận với các đồng minh ở vùng Vịnh Tokyo và Vịnh Bengal.
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho hãng thông tấn Reuters trước đây trong tuần, Chủ tịch Tập Cận Bình nói các hòn đảo ở Trường Sa đã ‘thuộc lãnh thổ của Trung Quốc từ thời xa xưa’, và ‘nhân dân Trung Quốc sẽ không cho phép bất cứ ai xâm phạm chủ quyền của mình và các quyền liên quan’.
Tình hình Biển Đông đang trở thành một điểm nóng nguy hiểm, theo ông Willy Lam, một chuyên gia về Biển Đông tại Đại học Thành thị Hong Kong, giữa lúc Tổng Thống Obama dường như ngày càng nghiêng về lập trường của Bộ trưởng Quốc phòng Carter, theo đó Hoa Kỳ cần có hành động quyết liệt, dứt khoát trước các hành động lấn chiếm biển đảo của Trung Quốc trong khu vực.
Theo AP, Reuters International, Pacific News
