Việc một nhà ngoại giao Trung Quốc đe dọa xâm chiếm Đài Loan khi có bất cứ một chiến hạm Hoa Kỳ nào thăm hòn đảo tự trị này làm dấy lên một cuộc khẩu chiến. Đài Bắc cáo buộc Bắc Kinh không hiểu dân chủ là gì.
Trung Quốc xem Đài Loan là một tỉnh khó trị và chưa bao giờ từ bỏ việc dùng vũ lực để kiểm soát Đài Loan. Hoa Kỳ không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng bị ràng buộc về luật pháp để giúp Đài Loan tự vệ và là nguồn cung cấp vũ khí chính cho đảo này.
Bắc Kinh thường xuyên gọi Đài Loan là một vấn đề nhạy cảm và quan trọng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Vào tháng 9 năm nay Quốc hội Mỹ thông qua Luật Cho phép Quốc phòng trong năm tài chánh 2018, cho phép các chuyến thăm viếng qua lại của các chiến hạm Đài Loan và Hoa Kỳ.
Tại một sinh hoạt ở tòa đại sứ Trung Quốc ở Washington ngày 8/12, nhà ngoại giao Lý Khả Hân nói với các giới chức Hoa Kỳ là Trung Quốc sẽ khởi động luật Chống Ly khai cho phép Trung Quốc sử dụng vũ lực đối với Đài Loan nếu cần để ngăn đảo này ly khai nếu Hoa Kỳ phái chiến hạm đến Đài Loan.
“Ngày chiến hạm Hoa Kỳ đến cảng Cao Hùng là ngày Quân đội Giải phóng Nhân dân của chúng ta thống nhất Đài Loan bằng vũ lực,” truyền thông Trung Quốc vào cuối tuần trích lời ông Lý nói.
Vào cuối ngày 9/12, Bộ Ngoại giao Đài Loan tố cáo rằng trong khi các giới chức Trung Quốc tìm cách và thử chiếm lòng dân tại Đài Loan, thì họ lại thường xuyên đe dọa làm tổn thương tình cảm của người dân Đài Loan.
Bộ Ngoại giao Đài Loan nói “phương pháp này cho thấy sự thiếu hiểu biết về ý nghĩa thực sự của hệ thống dân chủ và xã hội dân chủ hoạt động như thế nào.”
Trung Quốc nghi Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, người đứng đầu Đảng Dân tiến nghiêng về độc lập, muốn tuyên bố độc lập chính thức cho đảo này. Bà Thái nói bà muốn giữ hòa khí với Trung Quốc nhưng sẽ bảo vệ an ninh của Đài Loan.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Đài Loan trở nên phức tạp và nghiêm trọng hơn, theo lời ông Trương Chí Quân, người đứng đầu Văn phòng Đài Loan Sự vụ của Trung Quốc, hôm 11/12 nói với một phái đoàn của Tân Đảng, một đảng đối lập Đài Loan thân Trung Quốc.
Các lực lượng độc lập Đài Loan đang nỗ lực đánh bật gốc rễ văn hóa Trung Quốc tại Đài Loan và là mối đe dọa nghiêm trọng cho hòa bình-ổn định tại Eo biển Đài Loan, Tân Hoa Xã trích lời ông Trương.
Ngày 11/12, tờ Hoàn cầu Thời báo có thế lực của Trung Quốc do Nhân dân Nhật báo của Đảng Cộng Sản Trung Quốc ấn hành nói Trung Quốc không bao giờ nhượng bộ về vấn đề Đài Loan.
Bài xã luận viết: “Lời của ông Lý là một cảnh báo đối với Đài Loan và đã vạch ra một lằn ranh đỏ rõ ràng. Nếu Đài Loan tìm cách tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về độc lập hay những hoạt động khác theo đuổi ‘nền độc lập của Đài Loan’ trên phương diện pháp lý thì chắc chắn Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sẽ hành động.”
Ngày 11/12, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng tuyên bố: “Trung Quốc vẫn tiếp tục giữ nguyên tắc thống nhất trong hòa bình. Nhưng đồng thời chúng ta sẽ quyết tâm bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.”