Tổng thống Donald Trump hôm 10/7 cảnh báo các chế tài của Mỹ đối với Iran sẽ sớm được tăng cường “đáng kể,” trong khi cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hiệp quốc tổ chức một cuộc họp khẩn cấp theo yêu cầu của Washington để xem xét việc Tehran vi phạm thỏa thuận.
Ông Trump cũng cáo buộc Iran bí mật tinh chế uranium trong một thời gian dài nhưng không cung cấp bằng chứng nào.
Iran nói sau cuộc họp 35 quốc gia ở Vienna rằng họ không có gì để che giấu. Các thanh sát viên của Liên hiệp quốc không phát hiện bất cứ hoạt động tinh chế bí mật nào của Iran kể từ rất lâu trước khi Iran đạt thỏa thuận hạt nhân với các cường quốc thế giới vào năm 2015.
Washington đã sử dụng phiên họp của Ban Quản trị Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế để cáo buộc Iran hăm dọa sau khi Iran vượt quá giới hạn của thỏa thuận về mức độ tinh chế trong tuần qua, trong khi vẫn đề nghị đàm phán với Tehran.
Iran nói hành động của họ là phản hồi trước các chế tài kinh tế khắc nghiệt của Mỹ đối với Tehran kể từ khi ông Trump rút Washington ra khỏi thỏa thuận hạt nhân từ năm ngoái. Iran nói tất cả các bước của họ đều có thể đảo ngược nếu Washington quay trở lại thỏa thuận.
“Iran lâu nay vẫn bí mật ‘tinh chế,’ vi phạm hoàn toàn thỏa thuận tồi tệ trị giá 150 tỉ đôla mà John Kerry và chính quyền Obama đạt được,” ông Trump Trump nói trên Twitter.
“Hãy nhớ rằng, thỏa thuận đó lẽ ra hết hạn trong một vài năm thôi. Chế tài sẽ sớm được gia tăng, một cách đáng kể!”
Kazim Gharib Abadi, đại sứ Iran tại Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA), nói với các phóng viên sau cáo buộc của ông Trump, rằng tất cả các hoạt động hạt nhân của Tehran đang được các thanh sát viên của IAEA săm soi.
“Chúng tôi không có gì để che giấu,” ông nói sau khi cuộc họp IAEA kết thúc mà không có hành động nào chống lại Iran.
Ông Abadi cho biết trong một cuộc phỏng vấn với một tờ báo của Đức đăng trước đó trong ngày rằng Tehran có ý định bảo toàn thỏa thuận hạt nhân nếu tất cả các bên còn lại tôn trọng cam kết của họ theo thỏa thuận.
Reuters cho biết cáo buộc của ông Trump về chuyện Iran bí mật tinh chế uranium gặp phải sự chế giễu của các nhà ngoại giao theo dõi hoạt động của IAEA.
Thỏa thuận năm 2015 được thiết kế để kéo dài thời gian mà Iran cần để sản xuất đủ nguyên liệu phân hạch cho vũ khí hạt nhân, nếu họ chọn làm như vậy, từ khoảng 2-3 tháng lên tới một năm. Iran đã nhiều lần phủ nhận mọi ý định chế tạo bom nguyên tử.
Chính quyền Trump nói rằng họ sẵn sàng đàm phán với Iran để đạt một thỏa thuận sâu rộng hơn về các vấn đề hạt nhân và an ninh. Iran ra điều kiện tiên quyết để đàm phán là trước tiên họ phải được xuất khẩu dầu ngang với mức trước khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận.
Căng thẳng giữa Washington và Tehran đã leo thang, đỉnh điểm là việc ông Trump định không kích Iran vào tháng trước nhưng bất ngờ hủy bỏ ý định vào phút chót.
