Bên ngoài văn phòng một tướng lãnh, Raith al-Shababi, một binh sĩ thuộc Lực lượng Đặc biệt Iraq đang lướt qua Facebook.
“Đây là em tôi,” al-Shababi nói, và cho một phóng viên xem hình một thiếu niên mặc sơ-mi trắng, vẻ mặt trầm tư, nghiêm nghị.
“Daesh,” al-Shababi giải thích, đưa ngón tay lên đầu như một khẩu súng. “Bùm, bùm.” Các phần tử hiếu chiến Nhà nước Hồi Giáo bắn chết em của al-Shababi lúc mới 21 tuổi.
Trong khi chờ các tướng lãnh cùng đi chào mừng chiến thắng trong Cổ thành Mosul, al-Shababi nói hiện chưa hoàn toàn chiếm được Mosul, nhưng trận chiến gần chấm dứt.
Tuy nhiên những thiệt hại, mất mát trong 8 tháng giao tranh, 3 năm dưới sự cai trị của Nhà nước Hồi Giáo tại Mosul, và hơn một thập niên chịu sự tấn công thường xuyên của các phần tử cực đoan, làm cho việc chiến thắng buồn nhiều hơn là vui.
“Chúng tôi đã thắng, nhưng hãy nhìn quanh đây,” Đại tá Saaed Badeer Katam, thuộc Tiểu đoàn Lực lượng Đặc biệt Najaf nói “Tất cả đều bị phá hủy.”
Ngay cả Đền al-Nuri, nơi phái đoàn đến tham quan, là một nơi hoang tàn đổ nát, với tòa tháp biểu tượng bị đốn ngả và nơi thờ phượng bị phá hủy. Abu-Bakar al-Baghdadi tự xưng là “Caliph” của Nhà nước Hồi Giáo tại ngôi đền này vào năm 2014. Ba năm sau Nhà nước Hồi Giáo phá hủy ngôi đền, dường như để hạ thấp chiến thắng của lực lượng Iraq tại Mosul.
Rời khỏi chiến trường, Đại tá Katam nói ông không để ý đến việc tuyên bố thắng lợi trước khi giao tranh chấm dứt. Trong lúc ông nói, các cuộc không kích nhắm vào các mục tiêu của Nhà nước Hồi Giáo đang tiếp tục, và các phần tử hiếu chiến bắn súng cối và bắn sẻ. Binh sĩ chiến đấu để giành lại từng ngôi nhà, và các gia đình tiếp tục trốn khỏi vùng giao tranh.
Đại tá Katam cho nổ các quả bom tự chế nằm rải rác trên các đường phố của Cổ thành Mosul vừa được chiếm lại. Các loại mìn bẩy tự chế này được giấu trong các đống đổ nát và ngay cả trong đồ chơi trẻ em.
Các tòa nhà trong khu vực bị phá hủy và bỏ hoang, và xác các phần tử hiếu chiến thối rữa trên đường phố. Dưới các đống đổ nát là xác các gia đình bị giết khi nhà cửa sụp đổ trong các cuộc không kích, đôi khi những người này bị chôn sống trong nhà.
“Tôi mất 25 người bạn trong trận chiến Mosul, Kaisar, 28 tuổi, một chiến binh thuộc Lực lượng Đặc biệt Iraq nói. Khi được hỏi ông có vui mừng vì chiến thắng không, ông Kaisar trả lời “Tôi rất mệt và chỉ muốn về nhà.”
Đối với các binh sĩ Iraq, về nhà chỉ là để nghỉ xả hơi, nhưng không phải là chấm dứt chiến tranh.
Các phần tử hiếu chiến tiếp tục ẩn núp trong những lãnh thổ do Iraq kiểm soát, sẵn sàng tấn công trở lại. Nhà nước Hồi Giáo vẫn còn chiếm giữ nhiều nơi tại Iraq, bao gồm một phần tỉnh Anbar, Hawija và thành phố chiến lược Tal Afar, theo lời Đại tá Katam.
“Các cuộc hành quân sẽ tiếp tục cho đến khi Nhà nước Hồi Giáo tan rã,” ông nói.
Tal Afar đã bị các chiến binh Đơn vị Động viên Nhân dân hay Hashd Shaaby bao vây kể từ năm ngoái, dù việc tiến chiếm chưa bắt đầu.
Và địa hình chung quanh Tal Afar quá hiểm trở nên khó kiểm soát hoàn toàn, đại tá Katam nói. Các phần tử hiếu chiến trốn khỏi những khu vực khác sẽ cuối cùng rút về thành phố này nếu có thể được.
Đại tá Katam nói “Nơi cuối cùng chúng tôi chiến đấu sẽ là Tal Afar. Và ở đây các phần tử hiếu chiến sẽ chiến đấu cho đến chết.”
“Những tổ nằm vùng” tại Mosul do Iraq kiểm soát đã mở những cuộc tấn công. Tuần trước ba tay đánh bom tự sát nhằm vào những mục tiêu phía đông Mosul, giết và làm bị thương nhiều người trong một khu chợ.
Trước đây trong tuần, khoảng từ 40 đến 50 phần tử hiếu chiến, được biết ẩn núp trong một khu công nghiệp bỏ hoang, tràn ngập hai khu vực tại tây Mosul trong một nỗ lực đánh lạc hướng các lực lượng Iraq trong trận chiến chiếm lại Cổ thành Mosul.
Trung sĩ Mahmoud Mohammad thuộc Sư đoàn 9 bộ binh Iraq nói “Các phần tử hiếu chiến nghĩ là lực lượng Iraq sẽ rời Cổ thành Mosul để một số phần tử hiếu chiến khác có thể trốn thoát.”
Các binh sĩ Lực lượng Đặc biệt và Quân đội Iraq giết tất cả những phần tử hiếu chiến, ông nói, và chỉ cho chúng tôi thấy vết máu trên sàn một ngôi nhà. Máu vẫn chưa khô, và hai vỏ đạn nằm trên sàn nhà. Ông Mohammad nghĩ đây là một vụ xử tử hai người của Nhà nước Hồi Giáo.
Những người láng giềng trở lại nói là tình trạng hổn loạn xảy ra khi Nhà nước Hồi Giáo xuất hiện tại khu vực do Iraq kiểm soát kể từ giữa tháng 4. Các gia đình bị tan lạc khi mọi người hoảng sợ chạy tán loại khi họ thấy những bộ râu rậm và những bộ quần áo truyền thống. Họ không biết có ai bị giết hay không.
Tuy nhiên, các binh sĩ và thường dân đồng ý là có nhiều tổ nằm vùng đang ẩn núp đâu đây tại Mosul và những cuộc tấn công còn lâu mới chấm dứt.
Ông Mohammad, 31 tuổi, cha của 7 đứa con sống tại Tenek, một trong những khu vực bị Nhà nước Hồi Giáo chiếm trong một thời gian ngắn trước đây trong tuần nói “Dĩ nhiên chúng tôi luôn luôn sợ hãi, nhưng chúng tôi đi đâu bây giờ?”
