Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono lên tiếng chỉ trích Australia vì nước này không chịu xin lỗi về những cáo buộc cho rằng gián điệp Úc đã nghe lén điện thoại của ông. Thông tín viên William Gallo của đài VOA có bài tường thuật sau đây.
Trong một loạt những tin nhắn trên Twitter ngày hôm nay, nhà lãnh đạo Indonesia cáo buộc Thủ tướng Australia Tony Abbott tự làm giảm uy tín và không chứng tỏ sự ân hận về hành động gián điệp mà ông gọi là “gây nhiều đau đớn.”
Indonesia đã triệu đại sứ tại Australia về nước và nói sẽ duyệt lại sự hợp tác song phương tiếp sau những tiết lộ về nghe lén.
Thủ tướng Abbott nói với Quốc hội Australia ngày hôm nay là ông cảm thấy tiếc vì những gì xảy ra đối với người đối tác Indonesia, nhưng ông nói thêm là Australia “sẽ không xin lỗi” về điều mà ông gọi là “những bước phải làm để bảo vệ đất nước.”
Nhà lãnh đạo Australia không xác nhận mà không phủ nhận việc do thám, nhưng cho biết là Australia thu thập những thông tin như vậy để giúp các đồng minh, chứ không phải là để hại họ.
Ông Christopher Roberts thuộc trường đại học Quốc gia Australia nói với Đài VOA rằng tính chất cá nhân của những cáo buộc do thám đã nâng vụ xích mích ngoại giao lên “một mức độ mới.”
“Tôi nghĩ rằng việc này đòi hỏi phải có một số nỗ lực ngoại giao đáng kể, và có thể là một yếu tố công khai, từ chính phủ Australia, có thể là hình thức cam kết nào đó về những giới hạn nhất định trong tương lai.”
Những cáo giác về gián điệp đã được Đài Phát thanh Australia và báo The Guardian tường thuật trước tiên, dựa trên những tài liệu bí mật do cựu nhân viên hợp đồng của tình báo Mỹ Edward Snowden tiết lộ.
Các tin tức cho biết nhân viên tình báo Australia theo dõi những hoạt động trên điện thoại di động của Tổng thống Indonesia Yudhoyono trong 15 ngày trong năm 2009. Ít nhất một trong những cú điện thoại của Tổng thống bị nghe lén, Những cơ quan truyền thông cũng nói điện thoại của phu nhân Tổng thống Yudhoyono, bà Kristiani Herawati, và 8 viên chức chính phủ khác cũng bị tình báo Australia nghe lén.
Mối quan hệ Australia-Indonesia đã căng thẳng, trước khi có những cáo buộc mới nhất về việc điện thoại di động của ông Yudhoyono bị nghe lén. Tháng trước, Indonesia đã triệu đại sứ Australia tại Jakarta để than phiền sau khi có những tin tức nói rằng sứ quán Australia là một phần của mạng lưới do thám khổng lồ do Hoa Kỳ cầm đầu.
Thủ tướng Abbott cũng làm nhiều người Indonesia bất bình vì ông đã ra lệnh cho hải quân Australia buộc những tàu thuyền của những người tị nạn tìm cách đến Australia phải quay trở lại Indonesia. Ông Abbott đã đưa ra chính sách này sau khi nhậm chức vào tháng 9 năm nay.
Giáo sư Roberts giảng dạy các môn về chính trị châu Á và an ninh tại trường đại học Quốc gia Australia. Ông nói ông tin là những quan hệ sẽ dần dần được cải thiện. Tuy nhiên ông nói thêm là những vụ tai tiếng này đang thử thách điều đã trở thành quan hệ thiết yếu cho cả hai quốc gia.
“Trong vài năm qua Australia và Indonesia đã làm việc với nhau dẫn đến 600 vụ bắt giữ những người có liên hệ đến âm mưu khủng bố. Australia và Indonesia đang hợp tác về nạn buôn người, chuyển lậu người. Hai nước đang phát triển những mối quan hệ thương mại, tăng cường các chương trình giao lưu.”
Trong khi vẫn chưa rõ những chương trình này có bị ảnh hưởng hay không, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa nói rằng đại sứ của Indonesia có thể không trở lại Australia trong một thời gian dài. Hôm qua, ông nói với vị đại sứ này là ông ấy cần mang theo nhiều thứ hơn là “hành lý xách tay.”
Trong một loạt những tin nhắn trên Twitter ngày hôm nay, nhà lãnh đạo Indonesia cáo buộc Thủ tướng Australia Tony Abbott tự làm giảm uy tín và không chứng tỏ sự ân hận về hành động gián điệp mà ông gọi là “gây nhiều đau đớn.”
Indonesia đã triệu đại sứ tại Australia về nước và nói sẽ duyệt lại sự hợp tác song phương tiếp sau những tiết lộ về nghe lén.
Thủ tướng Abbott nói với Quốc hội Australia ngày hôm nay là ông cảm thấy tiếc vì những gì xảy ra đối với người đối tác Indonesia, nhưng ông nói thêm là Australia “sẽ không xin lỗi” về điều mà ông gọi là “những bước phải làm để bảo vệ đất nước.”
Nhà lãnh đạo Australia không xác nhận mà không phủ nhận việc do thám, nhưng cho biết là Australia thu thập những thông tin như vậy để giúp các đồng minh, chứ không phải là để hại họ.
Ông Christopher Roberts thuộc trường đại học Quốc gia Australia nói với Đài VOA rằng tính chất cá nhân của những cáo buộc do thám đã nâng vụ xích mích ngoại giao lên “một mức độ mới.”
“Tôi nghĩ rằng việc này đòi hỏi phải có một số nỗ lực ngoại giao đáng kể, và có thể là một yếu tố công khai, từ chính phủ Australia, có thể là hình thức cam kết nào đó về những giới hạn nhất định trong tương lai.”
Những cáo giác về gián điệp đã được Đài Phát thanh Australia và báo The Guardian tường thuật trước tiên, dựa trên những tài liệu bí mật do cựu nhân viên hợp đồng của tình báo Mỹ Edward Snowden tiết lộ.
Các tin tức cho biết nhân viên tình báo Australia theo dõi những hoạt động trên điện thoại di động của Tổng thống Indonesia Yudhoyono trong 15 ngày trong năm 2009. Ít nhất một trong những cú điện thoại của Tổng thống bị nghe lén, Những cơ quan truyền thông cũng nói điện thoại của phu nhân Tổng thống Yudhoyono, bà Kristiani Herawati, và 8 viên chức chính phủ khác cũng bị tình báo Australia nghe lén.
Mối quan hệ Australia-Indonesia đã căng thẳng, trước khi có những cáo buộc mới nhất về việc điện thoại di động của ông Yudhoyono bị nghe lén. Tháng trước, Indonesia đã triệu đại sứ Australia tại Jakarta để than phiền sau khi có những tin tức nói rằng sứ quán Australia là một phần của mạng lưới do thám khổng lồ do Hoa Kỳ cầm đầu.
Thủ tướng Abbott cũng làm nhiều người Indonesia bất bình vì ông đã ra lệnh cho hải quân Australia buộc những tàu thuyền của những người tị nạn tìm cách đến Australia phải quay trở lại Indonesia. Ông Abbott đã đưa ra chính sách này sau khi nhậm chức vào tháng 9 năm nay.
Giáo sư Roberts giảng dạy các môn về chính trị châu Á và an ninh tại trường đại học Quốc gia Australia. Ông nói ông tin là những quan hệ sẽ dần dần được cải thiện. Tuy nhiên ông nói thêm là những vụ tai tiếng này đang thử thách điều đã trở thành quan hệ thiết yếu cho cả hai quốc gia.
“Trong vài năm qua Australia và Indonesia đã làm việc với nhau dẫn đến 600 vụ bắt giữ những người có liên hệ đến âm mưu khủng bố. Australia và Indonesia đang hợp tác về nạn buôn người, chuyển lậu người. Hai nước đang phát triển những mối quan hệ thương mại, tăng cường các chương trình giao lưu.”
Trong khi vẫn chưa rõ những chương trình này có bị ảnh hưởng hay không, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa nói rằng đại sứ của Indonesia có thể không trở lại Australia trong một thời gian dài. Hôm qua, ông nói với vị đại sứ này là ông ấy cần mang theo nhiều thứ hơn là “hành lý xách tay.”
