Tổng thống Joe Biden ngày 16/2 loan báo Hoa Kỳ đang phát triển “các quy tắc nghiêm ngặt hơn” để theo dõi, giám sát và có khả năng bắn hạ các vật thể trên không không xác định, sau ba tuần kịch tính căng thẳng từ việc phát hiện một khinh khí cầu tình nghi gián điệp của Trung Quốc bay ngang Mỹ.
Tổng thống Biden đã chỉ thị cho cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan lãnh đạo một “nhóm liên ngành” để xem xét các tiến trình sau khi Hoa Kỳ bắn hạ khinh khí cầu của Trung Quốc, cũng như ba vật thể khác mà ông Biden nói Hoa Kỳ hiện tin rằng rất có thể là những vật thể “vô hại” đã được các công ty tư nhân hoặc các tổ chức nghiên cứu phóng lên.
Ông Biden nói ông hy vọng các quy tắc mới sẽ giúp “phân biệt giữa những khinh khí cầu có khả năng gây rủi ro về an toàn và an ninh cần phải hành động và những khinh khí cầu vô hại”.
“Đừng nhầm lẫn, nếu bất kỳ đối tượng nào đe dọa đến sự an toàn và an ninh của người dân Mỹ, tôi sẽ cho bắn hạ,” ông nói thêm.
Vụ bắn hạ khinh khí cầu do thám của Trung Quốc là vụ bắn hạ một vật thể bay trái phép trong không phận Hoa Kỳ trong thời bình đầu tiên được biết đến — một kỳ tích được lặp lại ba lần một tuần sau đó.
Ông Biden chỉ trích gay gắt chương trình do thám của Trung Quốc, nói rằng “vi phạm chủ quyền của chúng tôi là không thể chấp nhận được”, nhưng cho biết ông muốn duy trì các đường dây liên lạc cởi mở với Bắc Kinh. Ngoại trưởng Anthony Blinken đã hoãn chuyến đi dự kiến đầu tiên của ông tới Trung Quốc khi khinh khí cầu đang bay qua Mỹ và một cuộc gặp mới với người đồng cấp Trung Quốc vẫn chưa được lên lịch.
“Tôi mong được nói chuyện với Chủ tịch Tập và tôi hy vọng chúng ta có thể đi đến tận cùng vấn đề này,” ông Biden nói, đồng thời nhấn mạnh “Nhưng tôi không xin lỗi vì đã bắn hạ khinh khí cầu đó.”
Khinh khí cầu Trung Quốc đã làm leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Ông Biden phần lớn giữ im lặng về các vật thể bị bắn rơi ngoài khơi bờ biển Alaska hôm 10/2, ở Canada vào ngày 11/2 và ở Hồ Huron ngày 12/2. Hôm 13/2, Tòa Bạch Ốc tuyên bố một cách nghiêm túc rằng không có dấu hiệu nào về “người ngoài hành tinh hoặc hoạt động ngoài trái đất”. Đến ngày 14/2, các quan chức Hoa Kỳ cho biết họ vẫn đang làm việc để xác định vị trí mảnh vỡ của các vật thể, nhưng họ cho rằng cả ba vật thể này đều không liên quan đến các nỗ lực do thám.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc John Kirby nói: “Cộng đồng tình báo đang xem xét lời giải thích hàng đầu rằng đây có thể chỉ là những khinh khí cầu gắn với mục đích thương mại hoặc vô hại nào đó.” Ông Kirby cho biết chưa có quốc gia hay công ty tư nhân nào đứng ra nhận bất kỳ vật thể nào. Chúng dường như không được vận hành bởi chính phủ Hoa Kỳ.
Vẫn chưa được giải quyết là những câu hỏi về khinh khí cầu ban đầu, bao gồm khả năng do thám của nó và liệu nó có truyền tín hiệu khi bay qua các địa điểm quân sự nhạy cảm ở Hoa Kỳ hay không. Theo một quan chức Mỹ, nó được tình báo Mỹ tin rằng ban đầu đang trên đường hướng tới lãnh thổ Guam của Mỹ.
Hoa Kỳ đã theo dõi khí cầu trong vài ngày sau khi nó rời Trung Quốc, quan chức này nói với hãng tin AP với điều kiện giấu tên để thảo luận về thông tin tình báo nhạy cảm. Quan chức này cho biết dường như nó đã bị thổi bay khỏi quỹ đạo ban đầu và cuối cùng bay qua lục địa Mỹ.
Khinh khí cầu và các vật thể không xác định khác trước đây đã được phát hiện trên đảo Guam, một trung tâm chiến lược của Hải quân và Không quân Hoa Kỳ ở phía tây Thái Bình Dương.
Không rõ Trung Quốc kiểm soát được khinh khí cầu bao lâu sau khi nó đi chệch khỏi quỹ đạo ban đầu. Một quan chức thứ hai của Hoa Kỳ cho biết khinh khí cầu có thể đã được điều động từ bên ngoài hoặc hướng đến một mục tiêu cụ thể, nhưng không rõ liệu lực lượng Trung Quốc có làm như vậy hay không.
Sau khi khinh khí cầu bị bắn hạ, Tòa Bạch Ốc tiết lộ rằng những khinh khí cầu như vậy đã đi qua lãnh thổ Hoa Kỳ ít nhất ba lần dưới thời chính quyền của Tổng thống Donald Trump mà ông Trump hoặc các phụ tá của ông không biết - và những quả khinh khí cầu khác đã bay qua hàng chục quốc gia trên khắp năm châu lục. Ông Kirby nhấn mạnh hôm 13/2 rằng các khinh khí cầu chỉ bị phát hiện dưới chính quyền Biden.
Diễn đàn