Thủ tướng Shinzo Abe, thủ tướng tại chức lâu năm nhất của Nhật Bản, vừa tuyên bố từ chức vì lý do sức khỏe hôm thứ Sáu 28/8, kết thúc thời kỳ ông lèo lái nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, trong đó ông đã tìm cách phục hồi đà tăng trưởng kinh tế và củng cố khả năng phòng thủ của dất nước.
Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông Abe nói:
“Tôi đã quyết định từ bỏ chức thủ tướng với niềm tin rằng tôi không thể tiếp tục làm thủ tướng nếu tôi không tin tưởng tôi có thể thực hiện nhiệm vụ mà người dân đã giao phó”.
Ông Abe, 65 tuổi, cho biết ông quyết định từ chức tại thời điểm này để tránh khoảng trống chính trị giữa lúc đất nước đang phải đối phó với đợt bùng phát virus corona chủng mới.
“Tôi xin lỗi từ tận đáy lòng rằng bất chấp sự ủng hộ của nhân dân Nhật Bản, tôi phải rời vị trí thủ tướng trong khi còn một năm nữa mới hết nhiệm kỳ, giữa lúc còn nhiều chính sách khác nhau, và dịch Covid-19”, ông Abe nói.
Năm 2007, ông cũng từ nhiệm trong tình huống tương tự sau một năm làm thủ tướng. Như vậy, đây là lần thứ hai ông Abe từ chức thủ tướng vì lý do sức khỏe.
Ông Abe đã chiến đấu với căn bệnh viêm loét đại tràng từ nhiều năm nay, và gần đây phải được đưa vào bệnh viện hai lần trong vòng một tuần lễ khiến người ta phải đặt câu hỏi không biết liệu ông Abe có thể tiếp tục công việc cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ trong cương vị lãnh đạo đảng đương quyền - và thủ tướng vào tháng 9 năm 2021?
Sau khi tin Thủ tướng Abe từ chức loan truyền, chỉ số chứng khoán Nikkei 225 của Nhật Bản giảm 2,12% xuống còn 22.717,02 điểm, chỉ số Topix hạ 1% xuống còn 1.599,70 điểm. Việc bán cổ phiếu đã làm bay hơi 47 tỷ USD khỏi thị trường chứng khoán Tokyo có tổng trị giá 5,7 nghìn tỷ USD, vốn đã tăng hơn gấp đôi trong nhiệm kỳ Thủ Tướng của ông Abe.
Quyết định từ chức của ông Abe sẽ kích hoạt một cuộc chạy đua vào vị trí lãnh đạo trong Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền - rất có thể sẽ có kết quả trong hai hoặc ba tuần nữa- người chiến thắng phải được chính thức bầu chọn trong quốc hội. Lãnh đạo mới của đảng LDP sẽ giữ chức vụ này cho đến hết nhiệm kỳ thủ tướng của ông Abe.
Cựu bộ trưởng quốc phòng Shigeru Ishiba và cựu ngoại trưởng Fumio Kishida nhanh chóng bày tỏ ý định tham gia cuộc đua để tranh chức vụ cao nhất nước, truyền thông đưa tin. Trong số những nhân vật khác đã được nêu tên có phụ tá thân cận của Thủ tướng Abe: Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga.
Nhân vật được chọn trong cuộc bầu cử nội bộ của đảng LDP có khả năng giữ nguyên chính sách kinh tế của ông Abe – gọi là “Abenomics”, giữa lúc Nhật Bản đang chật vật đối phó với tác động của dịch Covid-19, tuy nhiên khó có thể lặp lại thành tích của ông Abe về mặt tuổi thọ chính trị, có thể là di sản lớn nhất mà ông để lại.
Thủ tướng Abe từ chức trong bối cảnh tình hình địa chính trị đang bất ổn, kể cả cuộc đối đầu ngày càng gay gắt giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc và ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 sắp tới.
