Thủ tướng Iraq nói chuyện với người dân sau khi mất Mosul

CAIRO —  Các phần tử Hồi Giáo tranh đấu tiến tới nhiều nơi của miền bắc Iraq làm 500.000 người phải bỏ nhà chạy lánh nạn. Các phần tử tranh đấu tiếp tục chiếm giữ Mosul thành phố lớn thứ nhì của Iraq khi Thủ tướng Nouri al-Maliki và tỉnh trưởng Athil Nujeifi kêu gọi các cư dân chiến đấu để chiếm lại.

Một video nghiệp dư cho thấy các phần tử Hồi Giáo tranh đấu từ tổ chức Quốc Gia Hồi Giáo Iraq và Levant hành quyết binh sĩ Iraq và chặt đầu những người khác, khi họ khoe khoang về việc “bảo vệ người Hồi Giáo.” Hiện không rõ video này là từ những cuộc giao tranh tại Mosul hay từ các trận chiến trước đó.

Thủ tướng Nouri al-Maliki đả kích các giới chức quân đội Iraq, những người đã đào ngũ rời bỏ chức vụ và chạy trốn khỏi Mosul, khi tuyên bố trong một bài diễn văn hôm thứ Tư rằng họ đã nằm trong một âm mưu. Ông khẳng định rằng các cư dân Mosul và những người thiện nguyện khác phải làm việc để tái chiếm thành phố này và đánh bại kẻ xâm lăng.

Ông nói rằng nhân dân Iraq phải gỡ bỏ chiếc gai khỏi chân mình và các cư dân Mosul phải tình nguyện chiến đấu cho thành phố của mình, để quét sạch các phần tử khủng bố khỏi thành phố này. Ông kêu gọi hằng trăm ngàn người tình nguyện đương đầu với nguy hiểm mà ông nói là đe dọa toàn bộ hệ thống chính trị Iraq.

Các phần tử Hồi Giáo tranh đấu, một số trong số bọn họ là người nước ngoài đã gây sợ hãi cho các thường dân Iraq cũng như lực lượng an ninh của chính phủ mà dân chúng trông đợi là bảo vệ họ.

Tin cho hay, hằng trăm binh sĩ chạy trốn đã xé bỏ quân phục và chạy khỏi đơn vị để tìm nơi an toàn tại Kurdistan kế cận. Một binh sĩ đã nói với đài truyền hình al-Sharqiya rằng anh đã “trực diện với các chiến binh Pakistan xấu xa” và “cảm thấy không thể đẩy lui họ.”

Đài truyền hình nhà nước Iraq tuyên bố rằng tổ chức Quốc Gia Hồi Giáo Iraq và Levant “đang tìm cách thiết lập một vương quốc Hồi Giáo” trong những vùng của người Sunni giữa Damascus và Baghdad. Những hình ảnh trên Twitter cho thấy các phần tử tranh đấu đang di chuyển một rào cản biên giới bằng đất giữa Iraq và Syria, Tuy nhiên, hiện không thể xác nhận nguồn tin này.

Đài truyền hình nhà nước đưa tin rằng lữ đoàn bốn của Quân đội Iraq đã “trục xuất các chiến binh ISIL khỏi thị trấn Beiji,” cách Baghdad 120 kilomet về phía bắc, chỉ vài giờ sau khi tin cho biết là tổ chức này đã tràn ngập thị trấn đó. Beiji là nơi có nhà máy lọc dầu lớn nhất của Iraq. Việc thất thủ của thị trấn này có nghĩa là một mất mát kinh tế nghiêm trọng cho chính phủ Baghdad.

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng xác nhận rằng lãnh sự quán của họ tại Mosul đã bị chiếm bởi các chiến binh Hồi Giáo.

Trước đó, đài truyền hình Iraq đã cho biết có tới 40 tài xế xe tải Thổ Nhĩ Kỳ đã bị bắt bởi các phần tử tranh đấu.

Ông Athil Nujeifi, tỉnh trưởng tỉnh Ninevah, ở miền bắc Iraq, mà hầu hết tỉnh này bị các phần tử tranh đấu kiểm soát, hôm thứ Tư đã nói với các nhà báo rằng, một nỗ lực toàn diện phải được thực hiện để trục xuất ISIL ra khỏi vùng này.
​
Ông nói rằng lực lượng của ông đã bắt đầu thực hiện các biện pháp mới để tái thiết cơ cấu của chính quyền tại tỉnh Ninevah bằng cách động viên các cư dân để tái chiếm Mosul và trục xuất ISIL cùng các phần tử khủng bố khác ra khỏi khu vực này.

Ông Nujeifi tiếp tục lý luận rằng nhiều tổ chức tranh đấu khác nhau giờ đây kiểm soát Mosul chứ không phải chỉ có tổ chức Quốc Gia Hồi Giáo Iraq và Levant. Ông cũng tuyên bố rằng chính phủ Syria của Tổng thống Bashar al-Assad, và cũng là đồng minh của Thủ tướng Maliki, can dự vào việc ủng hộ ISIL.

Ông nói rằng các tuyến đường tiếp tế cho ISIL tới từ Syria và rằng ông nghi ngờ là Syria và Iran có thể ủng hộ tổ chức này, bởi vì ông thấy nhiều hình thức hợp tác và phối hợp khác nhau với chế độ Syria, như là giúp các chiến binh ISIL băng qua các tuyến đường của Quân đội Syria.

Ông Nouzad Hady, tỉnh trưởng tỉnh Erbil, tại nước láng giềng Kurdistan, nơi hằng ngàn người tị nạn từ Mosul và các thị trấn kế cận đã chạy sang lánh nạn, đã kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp xây dựng các cơ sở tạm trú và nuôi dưỡng họ.