Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã trấn an nước ông rằng ông đang nắm quyền kiểm soát và rằng âm mưu đảo chính do một số thành viên trong quân đội thực hiện đã kết thúc. Tuy vậy, những vụ nổ và những tiếng súng vẫn được nghe tiếp tục vang rền khắp thủ đô Ankara và thành phố Istanbul mãi cho tới sáng thứ Bảy, và hiện không rõ ai là người nắm quyền kiểm soát tổng hành dinh quân đội ở Ankara.
Ngỏ lời với quốc dân vào chiều thứ Bảy - giờ địa phương, Thủ Tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim miêu tả đêm vừa qua là “một vết nhơ đối với quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ.”
Ông nói: “Giai đoạn đầu của sự cố này giờ đã kết thúc”. Ông nói thêm rằng các hành động của 2,839 binh sĩ và sĩ quan đã thực hiện cuộc đảo chính sẽ bị trừng phạt đích đáng.
Hiến pháp hiện hành của Thổ Nhĩ Kỳ cấm án tử hình, nhưng ông Yildirim đã ra dấu hiệu cho thấy chính phủ có thể thay đổi điều này. Sau loan báo của chính phủ, từ #Idamistiyorum, có nghĩa là “Tôi muốn có án tử hình” trở thành một đề tài nóng trên trang Twitter ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Erdogan đã bay tới Istanbul sáng sớm hôm nay, ông lên án âm mưu đảo chính như một hành động phản bội bởi một nhóm mà ông mô tả là sĩ quan quân đội bất hảo.
Ngỏ lời trước một đám đông vẫy quốc kỳ Thổ Nhĩ Kỳ bên ngoài phi trường Ataturk của Istanbul, ông nói: “Họ đã chĩa súng chống lại nhân dân… Chính phủ này, do dân bầu lên, đang nắm quyền kiểm soát. Họ sẽ không thành công chừng nào mà chúng ta còn sát cánh chống lại họ bằng cách hy sinh tất cả.”
Trước đó trong một bài diễn văn phát đi trên đài truyền hình, Tham mưu trưởng quân lực Thổ Nhĩ Kỳ Umit Dundar đã ca ngợi “sự hợp tác lịch sử giữa chính phủ và nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ”, tuy nhiên ông cảnh báo rằng các hành động của những quân nhân đã thực hiện âm mưu đảo chính sẽ không được dễ dàng tha thứ.
“Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến sự điên rồ của một nhóm người đã nổ súng và đánh bom vào quốc hội của chính họ, nhân dân của chính họ, và tài nguyên của đất nước họ. Chúng ta sẽ không bao giờ quên những hành động ấy.”
Theo Tướng Dundar, hơn 190 người đã bị giết chết trong các vụ xung đột tính từ khuya thứ Sáu: trong đó có 2 binh sĩ, 41 cảnh sát, 47 thường dân, 104 người được miêu tả là những kẻ lập kế hoạch cho âm mưu đảo chính. Truyền thông nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ cho hay trong số hàng trăm quân nhân bị câu lưu có 200 người đã ra đầu hàng cảnh sát sáng hôm nay, thứ Bảy 16/7 tại tổng hành dinh quân đội.
Tình hình biến chuyển không ngừng suốt đêm hôm qua, có tin cho hay đã xảy ra những vụ nổ, kể cả ít nhất hai vụ đánh bom tấn công toà nhà quốc hội ở Ankara, tiếng súng nổ ở Istanbul, và có tin là một máy bay chiến đấu Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một máy bay trực thăng do những kẻ chủ mưu âm mưu đảo chính thực hiện.
Trước đó hôm thứ Bảy, cảnh sát và quân đội chạm súng ở quảng trường Taksim, có tin nói rằng một số quân nhân sau đó đã buông súng. Các bản tin truyền hình cũng chiếu cảnh hàng chục binh sĩ rời các xe tăng của họ, và giơ tay lên, rồi đầu hàng với các lực lượng chính phủ trên cầu Bosporus của thành phố Istanbul.
Các giới chức tình báo và quân sự Tây phương đang theo sát các diễn biến tại Thổ Nhĩ Kỳ, một nước thành viên NATO và là đồng minh chủ yếu của Mỹ trong cuộc chiến chống nhóm khủng bố Nhà Nước Hồi giáo. Thổ Nhĩ Kỳ cũng hậu thuẫn phe đối lập ôn hoà đang tìm cách lật đổ chế độ của Tổng Thống Syria Bashar al-Assad.
