Cựu Thống đốc bang Florida Jeb Bush đã tiến một bước quan trọng hướng tới việc tranh cử tổng thống vào năm 2016. Ông Bush đăng một thông điệp lên trang Facebook và tài khoản Twitter của mình cho biết ông định chủ động tìm hiểu nỗ lực giành đề cử của đảng Cộng hòa để tranh cử tổng thống, với quyết định chung cuộc dự kiến sẽ được đưa ra vào năm sau. Thông tín viên Jim Malone tường trình từ Washington.
Trong thông báo của mình, ông Jeb Bush, em trai của cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush, cho biết ông đã thảo luận về khả năng ra tranh cử tổng thống với gia đình trong kỳ nghỉ lễ Tạ Ơn và quyết định "chủ động tìm hiểu" nỗ lực tranh cử tổng thống trong những tháng sắp tới.
Ông Bush sẽ được coi là một trong những ứng cử viên sáng giá cho đề cửa của Đảng Cộng hòa nếu ông quyết định tranh cử trong cuộc đua năm 2016 mà đã có rất nhiều nhân vật tiềm năng đại diện đảng Cộng hòa.
Ông Bush nói về khả năng này trong một cuộc phỏng vấn gần đây với đài truyền hình WPLG ở Miami.
Ông Bush nói: "Con người tôi trước giờ vẫn vậy. Tôi tin vào cải cách khi có những bất cập, tôi tin vào một chính phủ quyền hành hạn hẹp, và tôi tin vào sự tự do như một động lực thúc đẩy thành công của một đất nước. Và một phần trong đó là sửa chữa hệ thống nhập cư bất cập là rất quan trọng."
Lập trường của ông Bush về cải cách nhập cư đã khơi lên chỉ trích từ phe bảo thủ trong đảng Cộng hòa, một số người trong số này có phần chắc sẽ thách thức ông trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa nếu ông quyết định tranh cử.
Ông Bush nói ông tin rằng cử tri đang tìm kiếm một ứng viên có ý tưởng lớn lao.
Ông Bush cho biết: "Bạn có thể làm những việc lớn lao nếu bạn định rõ lập trường trong chiến dịch vận động và sau đó xúc tiến. Nếu bạn tranh cử với ý tưởng lớn lao và bạn trung thành với ý tưởng đó, có cơ hội phục vụ và thực thi chúng bằng niềm đam mê và niềm tin, bạn có thể tạo nên sự biến chuyển và đó là điều mà chúng ta cần bây giờ ở Mỹ."
Trong cuộc thăm dò mới nhất của McClatchy-Marist về những ứng cử viên tổng thống tiềm năng của đảng Cộng hòa, ông Bush xếp thứ hai với 14 phần trăm tỉ lệ ủng hộ, sau ứng cử viên tổng thống năm 2012 Mitt Romney với 19%.
Loan báo của ông Bush có thể khơi ra một phản ứng dây chuyền từ những ứng cử viên đảng Cộng hòa khác đang cân nhắc tranh cử tổng thống vào năm 2016, và có thể khiến một số người tăng tốc thời gian biểu của mình để đưa ra quyết định có tranh cử hay không.
Ông John Fortier là nhà phân tích chính trị của Trung tâm Chính sách Lưỡng Đảng ở Washington.
Ông Fortier nói: "Đảng Cộng hòa sẽ có một nhóm đông đảo những ứng cử viên và những phe cánh khác nhau đại diện, và cũng chưa thật rõ ràng ai sẽ nổi trội trong cuộc đua nhiều ứng cử viên này."
Jeb Bush là cái tên được nhiều người biết tới khắp cả nước và cũng là cái tên đảm bảo gây quỹ thành công. Nhưng ông chưa có chiến dịch tranh cử nào kể từ năm 2002 và sẽ tranh cử trong một đảng Cộng hòa đã trở nên bảo thủ hơn.
Jeb Bush đã chiến thắng hai cuộc bầu cử thống đốc ở bang Florida nhờ sự ủng hộ của cử tri nói tiếng Tây Ban Nha, và đảng Cộng hòa có thể đang tìm kiếm một ứng cử viên nào có thể có sức lôi cuốn rộng lớn hơn với khối cử tri năm 2016 mà sẽ bao gồm số lượng ngày càng lớn cử tri nói tiếng Tây Ban Nha và người Mỹ gốc Á. Nhờ sự ủng hộ của cử tri nói tiếng Tây Ban Nha mà tổng thống Obama giành được hai chiến thắng bầu cử vào năm 2008 và 2012.
Chiến lược gia đảng Cộng hòa Whit Ayres cho biết khả năng thu hút lá phiếu từ cử tri nói tiếng Tây Ban Nha của ông Bush có thể là một thế mạnh trong cuộc bầu cử năm 2016.
Ông Ayres cho biết: "Chúng tôi có một phần ba phiếu bầu của cử tri nói tiếng Tây Ban Nha. Chúng tôi phải làm tốt hơn với khối cử tri nói tiếng Tây Ban Nha, cử tri gốc Á. Chúng tôi đã thấy trước điều đó. Đây không phải là vấn đề còn phải tranh cãi và đơn giản là một thách thức mà chúng tôi phải ứng phó thành công nếu có bỏ phiếu bầu chọn một tổng thống khác."
Ngoài Jeb Bush, danh sách những ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa có thể có Thống đốc bang New Jersey Chris Christie, Thống đốc bang Texas Rick Perry, Thượng nghị sĩ bang Kentucky Rand Paul, Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz và Thống đốc bang Louisiana Bobby Jindal, cùng những người khác.
Nếu ông Bush được đề cử thì sẽ mở ra khả năng cho một cuộc đối đầu Bush - Clinton gợi nhớ đến cuộc bầu cử năm 1992, trong đó Bill Clinton đánh bại Tổng thống George H. W. Bush, cha của Jeb Bush.
Vợ ông Clinton, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, là nhân vật sáng giá nhất giành đề cử ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ vào năm 2016, nếu bà quyết định tranh cử.
