Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Jim Mattis đi thăm Nhật Bản và Hàn Quốc hôm thứ Tư 1/2. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Mattis kể từ khi ông nhậm chức. Từ Ngũ giác đài, thông tín viên Carla Babb của đài VOA tường trình về những gì được trông đợi trong chuyến thăm của tân bộ trưởng quốc phòng đến hai đồng minh Đông Á thân cận của Hoa Kỳ.
Ngũ giác đài cho hay chuyến công du của Bộ trưởng Mattis đến Nhật Bản và Nam Triều Tiên là dịp để lắng nghe những lo ngại của hai đồng minh quân sự thân cận nhất của Hoa Kỳ.
Một giới chức quốc phòng nói với đài VOA rằng Bộ trưởng Mattis dự trù sẽ họp với tổng thống lâm thời của Hàn Quốc, thủ tướng Nhật Bản và bộ trưởng quốc phòng của hai nước.
Các chuyên gia nhận định rằng chuyến thăm này của Bộ trưởng Mattis là nhằm trấn an các đồng minh trong những tháng trước khi tân chính quyền của Tổng thống Donald Trump công bố sách lược của Hoa Kỳ đối với vùng Thái Bình Dương.
Trong chiến dịch vận động tranh cử, ông Trump yêu cầu các nước, trong đó có Nhật Bản và Hàn Quốc “trả chi phí” bảo vệ an ninh cho Mỹ, và thậm chí trong một cuộc phỏng vấn còn gợi ý rằng Nhật Bản nên có vũ khí hạt nhân để tự bảo vệ chống mối đe dọa từ Bắc Triều Tiên.
Bà Bonnie Glaser, chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington (CSIS), nhận định:
"Tôi không tin là Bộ trưởng Mattis sẽ khuyến khích hai nước này phát triển vũ khí hạt nhân. Chúng ta muốn gởi tín hiệu đến cho cả hai nước rằng an ninh của họ liên quan mật thiết tới an ninh của Hoa Kỳ và đó là nghĩa vụ mà tất cả chúng ta phải hoàn thành."
Chuyến công du Đông Á của Bộ trưởng Mattis diễn ra sau khi Tòa Bạch Ốc ngỏ ý sẽ tham gia sâu rộng hơn vào Biển Đông, giữa lúc Trung Quốc tiếp tục xây đảo nhân tạo và tranh chấp chủ quyền của các quần đảo như Trường Sa, với các nước láng giềng.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sean Spicer nói:
"Nếu các hòn đảo đó thực sự nằm trong các vùng biển quốc tế và không phải là một phần lãnh thổ của Trung Quốc, thì chúng tôi chắc chắn sẽ bảo vệ lãnh hải quốc tế, không để cho một nước nào lấn chiếm."
Bảo vệ theo ông Spicer sẽ như thế nào thì vẫn chưa được xác quyết, nhưng các chuyên gia như bà Bonnie Glaser kêu gọi nên cẩn trọng. Bà Bonnie Glaser:
"Vạch ra những lằn ranh đỏ quá sớm trong khi ta chưa thể giữ được cam kết của mình, có thể khiến cho uy tín nước Mỹ bị phương hại."
Hải quân Mỹ thường xuyên tiến hành các hoạt động tự do hàng hải trong các vùng biển quốc tế, nhưng Hoa Kỳ vẫn tránh tiến vào các vùng nơi có tranh chấp lãnh thổ.
