Từ những diễn biến liên quan đến Học viện Quân y trước, trong và sau scandal Việt Á, có lẽ cần phải nêu thắc mắc: Nên xếp quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam – tổ chức quân sự khẳng định đã cũng như sẽ đặt yếu tố “trung với đảng” lên hàng đầu, được lãnh đạo bởi nhiều sĩ quan được phong tướng để khỏi... “tâm tư” và là một trong những lực lượng nhiệt thành chống... “tự diễn biến, tự chuyển hóa” vào... loại “tự” gì?
***
Cơ quan Điều tra hình sự của Bộ Quốc phòng vừa khởi tố vụ án “Tham ô tài sản - Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ - Vi phạm quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Học viện Quân y (HVQY) và khởi tố, thực hiện lệnh tạm giam hai sĩ quan cấp tá: Thượng tá Hồ Anh Sơn (Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự của HVQY) và Đại tá Nguyễn Văn Hiệu (Trưởng Phòng Trang bị Vật tư của HVQY). Theo Thông tấn xã Việt Nam, có lẽ số sĩ quan sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại HVQY chắc chắn không chỉ có hai sĩ quan cấp tá như vừa kể vì... “Ban Thường vụ (BTV) Quân ủy Trung ương tiếp tục chỉ đạo các cơ quan tư pháp quân đội, khẩn trương mở rộng điều tra làm rõ và xử lý nghiêm sai phạm của cá nhân, tổ chức liên quan theo quy định của pháp luật” (1).
Nếu không có áp lực của dư luận, chưa rõ đến lúc nào, Ủy ban Kiểm tra của Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN (UBKT BCH TƯ) mới loan báo như đã loan báo hồi cuối tuần trước, rằng... BTV Đảng ủy HVQY hai nhiệm kỳ liên tục (2015 – 2020 và 2020 – 2025) có dấu hiệu vi phạm kỷ luật đảng và vi phạm pháp luật. Cần xem xét, kỷ luật ba viên tướng (hai trung tướng là Chính ủy và Giám đốc, một thiếu tướng là Phó Giám đốc HVQY), một đại tá, một thượng tá (hai sĩ quan cấp tá này vừa bị khởi tố, tống giam) vì “đề xuất, tổ chức thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ cấp quốc gia nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 phục vụ công tác phòng chống dịch và việc mua sắm vật tư, kit xét nghiệm từ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á” (2)...
***
Công ty Việt Á trở thành tâm của một scandal hồi tháng 12 năm ngoái. Từ những phát hiện, chia sẻ của dân chúng trên mạng xã hội, hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam bắt đầu nêu ra hàng loạt thắc mắc: Tại sao Bộ Khoa học Công nghệ (KHCN) lại chọn HVQY và Công ty Việt Á thực hiện “một trong bốn nhiệm vụ KHCN cấp quốc gia” là “nghiên cứu chế tạo bộ xét nghiệm COVID-19” và dễ dàng rót khoảng 19 tỉ đồng cho HVQY thực hiện “công trình nghiên cứu” này? Tại sao Bộ Quốc phòng đồng ý cho HVQY liên kết với Công ty Việt Á, sau đó im lặng để Công ty Việt Á sử dụng kết quả nghiên cứu vốn thực hiện bằng công quỹ để sản xuất – phân phối – thu lợi. Tại sao Bộ KHCN, Bộ Y tế lại tận tình ủng hộ sản phẩm của Công ty Việt Á, thậm chí còn bịa đặt thông tin rằng sản phẩm này được Tổ chức Y tế Thế giới phê duyệt cho sử dụng?..
Cả HVQY lẫn Công ty Việt Á từng được nhiều cơ quan truyền thông chính thức tại Việt Nam bơm, thổi như “cứu tinh” của xứ sở, của dân tộc trong đại dịch. Hoạt động bơm, thổi đó đã góp phần mở đường cho chiến dịch... “thần tốc xét nghiệm trên diện rộng” mà thực tế cho thấy là vừa lãng phí từ nhân lực đến tài lực, vừa khiến hậu quả của đại dịch thêm thảm khốc. Một trong những cơ quan truyền thông vừa tích cực bơm, thổi, vừa chỉ trích kịch liệt những người lên tiếng can gián, thậm chí không ngại qui chụp những người can gián nếu không phải “phản động” thì cũng là “nhẹ dạ, cơ hội, tiếp tay cho các thế lực thù địch” gây hoang mang, phá hoại công cuộc phòng chống đại dịch là tờ QĐND – cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng Việt Nam...
Hồi tháng 3 năm 2020, ngay sau khi Bộ KHCN tổ chức thẩm định bộ xét nghiệm COVID-19 do Học viện Quân y và Công ty Việt Á... “nghiên cứu”, tờ QĐND đã bày tỏ sự tự hào vì gần gũi với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hồ Anh Sơn – Thượng tá, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự thuộc HVQY, “Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu độc lập cấp quốc gia”. Trong bài viết khoảng 2.000 chữ, tờ QĐND phác họa Thượng tá Sơn như một người hiếu học, tinh tế và... suốt đời tử tế (từng là điển hình... “Người tốt – việc tốt” trên tờ QĐND năm 1997). Viên thượng tá này còn khiêm tốn, không muốn nói về mình, cho nên yêu cầu tác giả... “nhất định trong bài phải cảm ơn Ban Chỉ đạo quốc gia phòng - chống dịch COVID-19, Bộ Quốc phòng, Bộ KHCN, Học viện Quân y và các đồng nghiệp, đối tác” (3). Giờ, Thượng tá Sơn đã bị tống giam để điều tra về hai tội: “Tham ô” và “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”...
***
Có một điểm đặc biệt đáng chú ý là bất kể công chúng bất bình thế nào, phẫn nộ ra sao, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và tờ QĐND vẫn tiếp tục đánh bóng HVQY, nhân tiện đánh bóng quân đội. Ngày 28/12/2021, khi tham dự Hội nghị Đảng ủy HVQY, Đại tướng Lương Cường (Ủy viên Bộ Chính trị) thay mặt Thường vụ Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng vẫn long trọng,... “ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao tập thể Đảng uỷ, Ban Giám đốc và toàn thể cán bộ, nhân viên, học viên Học viện Quân y đã đoàn kết thống nhất, nỗ lực khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ năm 2021, trong đó có nhiều nhiệm vụ hoàn thành tốt, một số nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc” (4).
Thậm chí chỉ một tuần trước khi UBKT BCH TƯ công bố kết quả kiểm tra, xác định, cần xem xét kỷ luật BTV Đảng ủy HVQY hai nhiệm kỳ liên tục (2015 – 2020 và 2020 – 2025) và ba viên tướng (hai trung tướng là Chính ủy và Giám đốc, một thiếu tướng là Phó Giám đốc HVQY) - vốn mới được Đại tướng Lương Cường khen nức nở, hôm 23/2/2022, Trung tướng Ngô Minh Tiến (Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam) đã dẫn... “Đoàn công tác Bộ Quốc phòng đến thăm, chúc mừng HVQY nhân dịp kỷ niệm 67 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam”, qua đó “biểu dương, đánh giá cao những cố gắng, nỗ lực của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên, học viên trong năm vừa qua” (5)...
Cứ dựa vào những gì đã biết và đang thấy để ngẫm, ắt sẽ nhận ra, hoặc UBKT BCH TƯ hàm hồ, hoặc các ông tướng là thành viên Quân ủy Trung ương, hay đang tham gia lãnh đạo Bộ Quốc phòng được phép càn rỡ đến phút chót. Chẳng lẽ chỉ cần thề “trung với đảng” và bi bô lên án “tự diễn biến, tự chuyển hóa” là đủ tư cách để... “tự... gì đó”, “tự... đủ thứ”. Nếu bị tình thế đẩy đến chỗ hệ thống không thể bỏ qua, không thể không truy cứu trách nhiệm thì “trung với đảng” và chống... “tự diễn biến, tự chuyển hóa” sẽ giúp giải trừ trách nhiệm hình sự, tệ hơn - không giải trừ được trách nhiệm hình sự thì trách nhiệm hình sự sẽ được giảm đến mức tối đa do... “trung với đảng”!
Chú thích
(3) https://ct.qdnd.vn/chan-dung-nguoi-linh/nguoi-tu-choi-noi-ve-minh-524523
