Tổng thống Joe Biden ngày 19/2 nêu rõ sự khác biệt sâu sắc với người tiền nhiệm Donald Trump trong chính sách đối ngoại và kêu gọi các nền dân chủ làm việc với nhau để thách thức những vi phạm của các nước chuyên chế như Trung Quốc và Nga.
Trong sự xuất hiện quan trọng đầu tiên trong tư cách Tổng thống Mỹ trước sân khấu thế giới, ông Biden tìm cách tái lập Mỹ như là một thành viên đa phương sau 4 năm chia rẽ với chính sách “Nước Mỹ Trên hết” dưới thời ông Trump.
Phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich, ông Biden đưa ra một sự khác biệt sâu sắc với chính sách ngoại giao của ông Trump, vốn đã làm các đồng minh nổi giận khi rút khỏi các thỏa thuận toàn cầu và đe doạ chấm dứt hỗ trợ quốc phòng trừ phi họ theo chân ông.
“Tôi biết vài năm qua rất căng thẳng và thử thách mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương của chúng tra, nhưng nước Mỹ quyết tâm tái giao tiếp với châu Âu, tham khảo với quí vị, để lấy lại vị thế lãnh đạo khả tín của chúng tôi,” ông nói.
Hôm 19/2, ông Biden nhắc lại với các cử toạ hội nghị trực tuyến này rằng “Nước Mỹ đang trở lại.”
Ông nói các đồng minh Mỹ phải quyết tâm chống lại những thách thức do Trung Quốc, Iran và Nga đề ra. Ông tố cáo Nga đang tìm cách làm suy yếu liên minh Đại Tây Dương và kêu gọi đoàn kết để chống lại điều ông gọi là những tập tục kinh tế vi phạm của Trung Quốc.
Ông Biden nhấn mạnh điều mà ông gọi là cam kết “không lay chuyển” của Mỹ với 30 nước thành viên NATO, đánh dấu một sự đổi khác so với thời ông Trump, người đã gọi NATO là không còn hợp thời và có lúc còn đe doạ rằng Washington có thể rút khỏi liên minh này.
Ông Biden cũng kèm theo các món quà-cam kết hỗ trợ 4 tỉ đô la cho các nỗ lực tiêm chủng vaccine toàn cầu, tái gia nhập hiệp ước biến đổi khí hậu Paris và triển vọng chi tiêu gần 2.000 tỉ đô la để vực dậy cả nền kinh tế Mỹ lẫn toàn cầu.
Kêu gọi phối hợp đối phó với Trung Quốc
Ông Biden nói các nền kinh tế thị trường và các nước dân chủ lớn cần làm việc với nhau để ngăn chặn những thách thức từ các đối thủ cạnh tranh như Nga và Trung Quốc, cũng như các thách thức từ vấn đề không phổ biến hạt nhân cho đến biến đổi khí hậu và an ninh mạng.
Ông đặc biệt nhắm vào Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, và việc nước này không tuân thủ những tiêu chuẩn quốc tế. Ông cho rằng các nền dân chủ phải định hình những quy luật để quản lý sự tiến bộ của những công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo.
“Chúng ta cần đẩy mạnh việc chống trả những vi phạm và hiếp đáp kinh tế của chính phủ Trung Quốc phá hoại nền tảng của hệ thống kinh tế thế giới,” ông nói.
Các công ty Trung Quốc, ông nói, nên đáp ứng cùng các tiêu chuẩn như các công ty Âu, Mỹ.
Tòa Bạch Ốc đang duyệt xét chính sách của Trung Quốc trên tất cả các mặt, kể cả việc Bắc Kinh gầy dựng quân sự và các chính sách thương mại, những hành động của nước này tại Hong Kong, việc đối xử với sắc tộc thiểu số Uighur ở Tân Cương và cách Trung Quốc xử lý đại dịch virus corona bùng phát.
Về thách thức của chương trình hạt nhân Iran, ông Biden nói Hoa Kỳ mong tái giao tiếp ngoại giao giữa những nỗ lực vực dậy thỏa thuận hạt nhân Iran mà ông Trump đã từ bỏ.
Tại cuộc họp, các nước G7, kiểm soát gần một nửa kinh tế thế giới, mong vượt qua vấn đề đại dịch COVID để tái xây dựng nền kinh tế với tự do thương mại và chống lại những chính sách “tập trung phi thị trường” của Trung Quốc.
