Người đứng đầu một tổ chức vận động cho người dân Syria có trụ sở tại Hoa Kỳ đầu tuần này cho biết có một ngôi mộ tập thể bên ngoài Damascus chứa thi thể của ít nhất 100.000 người bị sát hại dưới chính quyền của cựu Tổng thống Bashar al-Assad.
Ông Mouaz Moustafa, trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với Reuters từ Damascus, cho biết địa điểm tại al Qutayfah cách thủ đô Syria 40 cây số về phía bắc, là một trong năm ngôi mộ tập thể mà ông đã xác định nhiều năm qua.
“100.000 là con số ước tính thấp nhất” về số thi thể được chôn tại địa điểm này, ông Mouaz Moustafa, người đứng đầu tổ chức mang tên Đội đặc nhiệm Khẩn cấp Syria, cho biết.
Ông Moustafa nói ông chắc chắn có nhiều ngôi mộ tập thể khác nữa ngoài năm địa điểm đã được xác định, và ngoài các nạn nhân người Syria, còn có công dân Mỹ, Anh và nhiều người nước ngoài khác.
Reuters chưa thể xác minh các cáo giác này.
Ước tính hàng trăm ngàn người Syria đã thiệt mạng kể từ năm 2011, khi cuộc đàn áp của chính quyền Assad đối với các cuộc biểu tình phản đối sự cai trị của ông leo thang thành một cuộc nội chiến toàn diện.
Tổng thống Assad và cha ông, Hafez al-Assad, người tiền nhiệm đã qua đời vào năm 2000, bị cáo buộc bởi người dân Syria, các tổ chức nhân quyền và nhiều chính phủ khác về việc thực hiện các vụ xử tử phi pháp tràn lan, bao gồm các cuộc hành quyết tập thể trong hệ thống nhà tù khét tiếng của đất nước.
Ông Assad nhiều lần phủ nhận các cáo buộc rằng chính phủ của ông vi phạm nhân quyền, đồng thời mô tả những người chỉ trích ông là các phần tử cực đoan.
Đại sứ Syria tại Liên hiệp quốc, ông Koussay Aldahhak, chưa phản hồi yêu cầu bình luận. Ông Aldahhak đảm nhận vai trò này vào tháng 1, khi ông Assad vẫn còn nắm quyền. Tuần trước, ông nói với báo giới rằng ông đang chờ chỉ thị từ chính quyền mới và sẽ “tiếp tục bảo vệ và làm việc vì người dân Syria.”
Ông Mouaz Moustafa bay tới Syria sau khi cựu Tổng thống Assad đã chạy sang Nga tị nạn và chính phủ Assad sụp đổ trước cuộc tấn công chớp nhoáng của phe nổi dậy, kết thúc hơn 50 năm dưới sự cai trị bằng bàn tay sắt của gia đình ông.
Ông Moustafa đã trao đổi với Reuters sau khi được phỏng vấn tại địa điểm al Qutayfah bởi kênh Channel 4 News của Anh.
Ông cho biết nhánh tình báo không quân Syria chịu trách nhiệm chuyển thi thể từ các bệnh viện quân đội, nơi các nạn nhân bị tra tấn đến chết, đến các chi nhánh tình báo khác nhau, sau đó đưa đến các mồ chôn tập thể.
Ông nói thêm, thi thể cũng được vận chuyển đến các địa điểm này bởi văn phòng tang lễ thành phố Damascus, nhân viên tại đây phụ dỡ xác người từ các xe tải đông lạnh.
“Chúng tôi đã nói chuyện được với những người từng làm việc tại các khu mồ chôn tập thể, những người đã tự mình trốn khỏi Syria hoặc được chúng tôi giúp đỡ để thoát ra,” ông Moustafa chia sẻ.
Ông cho biết nhóm của ông cũng đã nói chuyện được với những tài xế máy ủi bị buộc phải đào mồ và “nhiều lần theo lệnh, nén các thi thể xuống để vừa với huyệt rồi lấp đất lên.”
Ông Moustafa bày tỏ lo ngại rằng không ai bảo vệ các địa điểm có các mồ chôn tập thể và kêu gọi cần phải bảo tồn chúng để bảo vệ bằng chứng phục vụ các cuộc điều tra trong tương lai.
Diễn đàn