Các vụ đào thoát cho thấy sự rạn nứt trong chính phủ Syria

Vụ đào thoát của Thủ tướng Riad Hijab là dấu hiệu mới nhất cho thấy có sự mất đoàn kết trong chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad.

Trong một thông cáo báo chí do phát ngôn viên của mình phổ biến, ông Hijab tuyên bố trung thành với phe nổi dậy đang muốn lật đổ tổng thống, người mà ông tố giác là đã lãnh đạo một “chế độ giết chóc và khủng bố.”

Phía chính phủ nói rằng ông Hijab đã bị cách chức.

Andrew Tabler, chuyên viên của viện nghiên cứu Washington nói rằng tất cả các khuôn mặt dân sự rời bỏ hàng ngũ Assad trong những tháng vừa qua giống nhau một điểm, họ thuộc phái Hồi giáo Sunni, chiếm đa số tại Syria.

Tổng thống Assad thuộc phái Hồi giáo Alawi, chỉ chiếm 10% dân số. Phái Sunni chiếm 75%, còn lại là các tôn giáo hoặc phe phái khác.

Chuyên viên Tabler nói việc bỏ trốn của các thành viên Sunni trong chính phủ gây khó khăn cho Tổng thống Assad vì ông này đang dựa vào họ để nắm thành phần Sunni đa số, nhiều người thuộc thành phần này không ưa phái Alawi đang nắm quyền lực quốc gia.

Chuyên viên Tabler còn nói việc tổng thống chọn ông Hijab làm thủ tướng cho thấy sau mấy chục năm ông cũng không nắm vững người Sunni nào trung thành với ông.

Các chuyên viên khác nói rằng vai trò Thủ tướng của Syria chỉ có tính cách tượng trưng, bao nhiêu quyền hành đều nằm trong tay tổng thống, cho nên có mất thủ tướng cũng không ảnh hưởng bao nhiêu. Họ còn nói ông Hijab không nằm trong nhóm có nhiều quyền lực tại Syria, nhóm này đa số là người Hồi giáo Alawi hoặc những người có nhiều đặc quyền đặc lợi.

Chuyên viên Aram Nerguizian tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế bàn rằng rồi đây ông Assad sẽ tiếp tục sử dụng phái Sunni trong các chức vụ quan trọng để cho người ngoài mang cảm tưởng rằng chính phủ ông không nao núng và vẫn gồm nhiều thành phần xã hội.

Thật vậy, Tổng thống Assad đã nhanh chóng chỉ định một người Sunni khác, ông Omar Ibrahim Ghalawanji, làm thủ tướng lâm thời.

Ông Ghalawanji đang làm bộ trưởng quản lý các chính quyền địa phương, trước đó ông là thành viên của hội đồng thành phố biển Latakia, nơi có nhiều người Hồi giáo Alawi trung thành với Tổng thống Assad.

Chuyên viên Nerguizian nhận xét rằng sự ra đi của những người Sunni sẽ làm cho các tướng lãnh phái Alawi trung thành với tổng thống cứng rắn thêm, bởi vì họ quan tâm cho số phận của họ hơn bao giờ hết.

Thông tấn xã SANA của nhà nước dẫn lời Bộ trưởng Thông tin Omran al-Zoubi, nói rằng “Syria là một quốc gia có những định chế, do đó, sự đào tẩu của một số người, cho dù có cao cấp tầm nào, cũng không ảnh hưởng đến chính phủ.”