Hoa Kỳ và Iraq cho biết trong một tuyên bố chung hôm thứ Sáu 27/9 rằng sứ mệnh quân sự của liên quân do Hoa Kỳ đứng đầu ở Iraq sẽ kết thúc vào tháng 9/2025 và các bên sẽ chuyển đổi sang quan hệ đối tác an ninh song phương.
Hoa Kỳ có khoảng 2.500 quân nhân tại Iraq và 900 quân nhân tại quốc gia láng giềng Syria trong khuôn khổ liên minh được thành lập vào năm 2014 để chống Nhà nước Hồi giáo khi tổ chức này hoành hành ở hai quốc gia.
Tuyên bố chung đưa ra rất ít thông tin chi tiết, bao gồm số lượng quân Hoa Kỳ sẽ rời khỏi Iraq và từ những căn cứ nào.
Trong cuộc họp báo với các phóng viên hôm 27/9, một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ nói rằng động thái này không phải là rút quân và từ chối cho biết liệu có bất cứ binh sĩ nào sẽ rời khỏi Iraq hay không.
"Tôi chỉ muốn nhấn mạnh rằng đây không phải là một cuộc rút quân. Đây là một sự chuyển đổi. Đây là sự chuyển đổi từ một sứ mệnh quân sự của liên quân sang mối quan hệ an ninh song phương mở rộng giữa Hoa Kỳ và Iraq", quan chức này nói.
Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani đã khởi động các cuộc đàm phán với Washington vào tháng 1 về sự thay đổi này. Ông từng nói rằng mặc dù ông đánh giá cao sự giúp đỡ của Mỹ, nhưng binh sĩ Mỹ đã trở thành thanh nam châm thu hút sự bất ổn, thường xuyên bị nhắm mục tiêu và đáp trả bằng các cuộc tấn công thường không có sự phối hợp với chính phủ Iraq.
Reuters từng đưa tin rằng thỏa thuận này sẽ có thể bao gồm việc hàng trăm binh sĩ rời đi vào tháng 9/2025, số còn lại sẽ rời đi vào cuối năm 2026.
Theo kế hoạch, tất cả các lực lượng liên minh sẽ rời khỏi căn cứ không quân Ain al-Asad ở tỉnh Anbar thuộc miền tây và giảm đáng kể sự hiện diện của họ tại Baghdad vào tháng 9/2025.
Quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng liên minh khác dự kiến sẽ ở lại Erbil. Các quốc gia khác, bao gồm Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Ý, đóng góp hàng trăm binh sĩ cho liên minh.
Các quan chức nói với các phóng viên rằng sứ mệnh của Hoa Kỳ tại Syria sẽ vẫn tiếp tục.
Việc rút quân sẽ đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong thế trận quân sự của Washington ở Trung Đông.
Mặc dù chủ yếu tập trung vào việc chống Nhà nước Hồi giáo, các quan chức Hoa Kỳ xác nhận rằng sự hiện diện của Hoa Kỳ cũng có tác dụng là một vị trí chiến lược chống lại ảnh hưởng của Iran.
Vị trí này đã trở nên quan trọng hơn khi Israel và Iran leo thang xung đột khu vực, trong đó có việc lực lượng Hoa Kỳ ở Iraq bắn hạ tên lửa và máy bay không người lái phóng về phía Israel trong những tháng gần đây, theo các quan chức Hoa Kỳ.
Thỏa thuận này có thể sẽ mang lại chiến thắng chính trị cho ông Sudani khi ông cân bằng vị thế của Iraq với tư cách là đồng minh của cả Washington lẫn Tehran.
Diễn đàn