Những diễn biến dẫn tới sự sụp đổ của Liên Bang Xô Viết

Tháng này đánh sấu sự sụp đổ của Liên Bang Xô Viết cách nay 20 năm. Dịp này, chúng ta thử nhìn lại những gì diễn ra trước đó, dọn đường cho biến cố lịch sử thế giới này.

Tháng 12 năm 1979: Khoảng 30.000 binh sĩ Liên Xô tiến vào Afghanistan với mục đích giúp chính phủ Cộng sản Afghanistan, đang tìm cách trấn áp các lực lượng chống cộng mujahedeen. Liên Xô tìm cách đè bẹp cuộc nổi dậy trong 10 năm tiếp đó, nhưng cuộc chiến tranh này bị bế tắc.

Tháng Giêng năm 1981: Ông Ronald Reagan tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ nhiệm kỳ đầu. Trong những năm 1980 Tổng thống Reagan tăng cường kho võ khí của Mỹ ở mức to lớn, khiến Liên Xô phải chạy theo nhưng kinh tế của họ không đủ sức chịu đựng.

Tháng Ba năm 1985: Ông Mikhail Gorbachev xuất hiện trong vai trò Chủ tịch Liên Xô. Ở tuổi 54, ông là thành viên trẻ nhất của Bộ Chính Trị.

Năm 1985: Ông Gorbachev tiếp thu một đất nước có những khó khăn to lớn về kinh tế và chính trị. Ông đưa ra chính sách hai mặt là glasnost, hay chính trị cởi mở, trong sáng, và tự do phát biểu; và perestroika, hay tái cấu trúc cơ chế chính trị và kinh tế.

Từ năm 1985 tới 1991: Những cải tổ quốc nội của ông Gorbachev thay đổi triệt để Liên Bang Xô Viết và đóng góp vào sự chuyển đổi của nước này. Những cải tổ bao gồm trả tự do cho tù chính trị khỏi các trại giam hoặc đang sống lưu đầy trong nước, và có thêm tự do cho báo chí.

Năm 1987: Estonia là nước cộng hòa Xô Viết đầu tiên đòi tách khỏi chính quyền trung ương. Các nước cộng hòa trên khắp Liên Xô lần lượt đưa ra hành động tương tự. Quyền lực của chính quyền Xô Viết bị yếu đi vì phong trào vừa kể bởi vì không còn có thể dựa vào sự hợp tác của các giới chức cao cấp trong những nước cộng hòa này.

Ngày 15 tháng Hai năm 1989: Bức tường Berlin sụp đổ, phần lớn là nhờ chính sách không can thiệp của ông Gorbachev. Trước đó Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan đã kêu gọi ông Gorbachev “hãy giật sập bức tường này.”

Tháng 6 năm 1990: Boris Yeltsin, một người chỉ trích dữ dội ông Gorbachev, được bầu làm Chủ tịch Cộng Hòa Xã Hội Liên Bang Xô Viết Nga, hay RSFSR.

Tháng 8 năm 1991: Một nhóm người Cộng sản cứng rắn đã tổ chức một cuộc đảo chính để lật đổ ông Gorbachev trong nỗ lực cuối cùng hầu cứu Liên Xô. Cuộc đảo chính này thất bại.

Tháng 6 năm 1991: Ông Yeltsin trở thành tổng thống đầu tiên được dân bầu của RSFSR, sau đó trở thành Liên Bang Nga cho đến ngày nay.

25 tháng 12 năm 1991: Ông Gorbachev từ chức Chủ tịch Xô Viết, đánh dấu thời điểm cáo chung của Liên bang Xô Viết. Ông Yeltsin nắm quyền, và loại trừ Đảng Cộng Sản Liên Xô.