Tại Úc, sự kiện một cựu nhân viên trong chính quyền Morrison, cô Brittany Higgins, vừa mới tố cáo rằng cô bị hãm hiếp bởi một đồng nghiệp ngay trong văn phòng của Bộ trưởng Linda Reynolds, gây xôn xao dư luận suốt một tuần qua. Điều đáng nói là việc này xảy ra ngay trong tòa nhà quốc hội Úc, lẽ ra là nơi an toàn nhất (*), và ngay trong văn phòng của Bộ trưởng Kỹ nghệ Quốc phòng, mà cô Higgins từng giữ vai trò cố vấn.
Vì thế, sự tố cáo của cô Higgins đã gây chấn động dư luận Úc. Nếu nó có thể xảy ra đối với một cố vấn của Bộ Quốc phòng, vào tháng Ba năm 2019, thì thật sự chẳng còn ai có thể bảo đảm nơi nào an toàn được cả.
Người bị tố cáo đã hãm hiếp cô Higgins cũng bị một nhân viên khác tố cáo là cũng đã hãm hiếp mình. Người phụ nữ thứ nhì nói rằng, cô từng gặp người đàn ông này vào năm 2016 trong chiến dịch vận động tranh cử, và hai người vẫn giữ liên lạc ngay cả khi ông ta rời văn phòng bà Reynolds sau vụ hãm hiếp. Người phụ nữ này cho biết cô gặp ông ta vào năm 2020, và cô bị ông hãm hiếp ngay trong nhà cô ở. Cô cho rằng, nếu cô Higgins đã báo cáo với cảnh sát và bị truy tố, thì cô đã biết về hành vi của người đàn ông này, và như thế thì vụ hãm hiếp sẽ không xảy ra với mình.
Cho đến lúc viết bài này, thứ Hai 22 tháng Hai, thì có thêm hai phụ nữ khác cũng công khai tố cáo hành vi của xâm phạm/sách nhiễu tình dục của người đàn ông này.
Thật ra thì cô Higgins có đi báo cảnh sát sau khi vụ việc xảy ra, nhưng rồi quyết định không tố cáo vào tháng Tư năm 2019. Trong một email gửi cho cảnh sát ACT vào ngày 13 tháng Tư năm 2019, được báo The Guardian chứng nhận, cô Higgins biện luận rằng cô không tiến hành vì quyết định như thế sẽ không thích hợp cho hoàn cảnh của cô lúc đó. Trong phỏng vấn với truyền thông Network Ten, cô Higgins cho biết cô hiểu rõ rằng công việc của cô sẽ bị thách thức nếu cô tiến hành, và cô thật sự không có sự lựa chọn trong này. Khi nạn nhân không muốn tố cáo thủ phạm, như trong trường hợp này, thì cảnh sát khó thể nào truy tố, vì không có đủ bằng chứng.
Tuy quyết định không tố cáo vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc của mình, cô Higgins cũng đã không thể tiếp tục công việc sau sự kiện này. Gần hai năm sau sự kiện, cô Higgins muốn người đàn ông hãm hiếp cô phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật, do đó đã tố cáo trên truyền thông News.com.au.
Khi nghe tin này, Thủ tướng Úc Scott Morrison mạnh mẽ lên án hành động sai trái, và chính thức xin lỗi cô Higgins về sự việc xảy ra. Ông Morrison cho biết, ông chỉ biết về sự kiện này vào ngày thứ Hai 15 tháng Hai, khi cô Higgins công bố trên truyền thông. Nhưng Thủ lãnh đối lập Anthony Albanese, và điều tra của các cơ quan truyền thông, cho rằng văn phòng của thủ tướng được báo cáo không lâu sau vụ việc xảy ra, nhưng đã không làm gì.
Lẽ ra quốc hội Úc đã phải thảo luận chính về các vấn đề liên quan đến vaccine cho Covid-19 tuần qua, vì Úc dự trù tiến hành chích ngừa vào cuối tuần. Nhưng vụ Higgins đã chiếm phần lớn diễn đàn chính trị tại quốc hội và truyền thông.
Thủ tướng Morrison, sau khi xin lỗi cô Higgins và cân nhắc kỹ lưỡng, đã quyết định thực hiện hai việc sau đây. Một, Morrison bổ nhiệm Chánh Văn phòng Phil Gaetjens tiến hành điều tra vụ việc này (với tính cách chính trị; còn về mặt hình sự thì cảnh sát liên bang AFP và cảnh sát ACT sẽ chịu trách nhiệm truy tố). Hai, Morrison muốn tiến hành ba cuộc điều tra khác nhau: một, sự hỗ trợ thích hợp cho nhân viên; hai, tiến trình giải quyết các than phiền; và ba, các vấn đề về văn hóa tại công sở và làm sao quốc hội Úc cũng có những tiêu chuẩn cao nhất như các định chế khác. Tất cả các cuộc điều tra sâu xa này là để giúp làm sao những thái độ, cung cách hành xử, và văn hóa coi thường phụ nữ, không còn diễn ra nữa.
Uy tín của ông Morrison bị đặt vấn đề vì bị tố cáo có sự ém nhẹm ở đây. Cô Higgins cho biết, sau khi người đàn ông đó bị đuổi việc, sự kiện này không bao giờ được nhắc lại lần nữa. Thủ tướng Morrison có thật sự chỉ mới biết vào hôm thứ Hai tuần trước, hay cách đây gần hai năm? Nếu biết trước đây thì sao lại để đến khi cô Higgins và truyền thông lên tiếng thì mới phê phán và hành động? V.v…
Là một người cha có hai con gái, Morrison cho biết vợ ông đã nói chuyện với ông vào tối thứ Hai sau khi truyền thông đưa tin. Bà Jenny Morrison nói: “Anh phải nghĩ về chuyện này với tư cách là một người cha trước hết. Anh sẽ muốn gì xảy ra nếu đó là con gái của mình.” Morrison cho biết lời của bà Jenny đã giúp ông nhìn vấn đề rõ hơn.
Vâng, tất cả chúng ta đều có mẹ, bà nội, bà ngoại, vợ (nếu là nam nhi), chị, em gái, bạn gái, con gái, cháu gái v.v… Họ là những người thân thiết nhất trong cuộc đời mình. Nếu hành động sai trái diễn ra và không ai làm gì, thì các thủ phạm này cứ việc hà hiếp bao nhiêu người, trong đó có những người thân thương nhất của mình.
Một lời nói nặng, một lời cảnh cáo, hay một lời đe dọa, dù chỉ bằng lời, chưa phải hành động, cũng đủ làm cho bộ não của con người ở trong trạng thái căng thẳng. Lâu ngày, nó sẽ gây ra những tác hại lâu dài. Nói gì đến sự sách nhiễu tình dục đối với phụ nữ, hay bé gái, hay tệ hại nhất, là hãm hiếp. Nó sẽ gây ra những chấn thương tâm lý không bao giờ phai nhòa.
Cho nên, vì tinh thần trách nhiệm, điều cần làm là tất cả chúng ta phải lên án hành động sai trái và lên tiếng bảo vệ nạn nhân bạo hành. Để dần dần thay đổi hành vi sai trái, và văn hóa dung chứa nó. Nếu không thì không ai có thể an toàn cả, kể cả vợ, con gái và những người thân thương nhất của mình.
Chú thích:
(*) Tại Úc, khác với Mỹ, văn phòng thủ tướng nằm ngay trong quốc hội (tất nhiên mọi dân biểu và thượng nghị sĩ có văn phòng riêng tại địa hạt cử tri của mình). Nơi ở của thủ tướng Úc có tên là The Lodge, cách tòa quốc hội 2km. Tóm lại, mọi quyết định quan trọng nhất về mặt chính trị đều nằm ở trong tòa nhà quốc hội Úc.
