Ông Julian Assange, sáng lập viên Wikileaks và là người đang bị truy nã, đã đưa ra một tuyên bố đầy thách từ ban công của Đại sứ quán Ecuador ở London hôm Chủ Nhật. Ông Assange đã chỉ trích Hoa Kỳ và các quốc gia khác về điều ông cho là việc bách hại những người thực thi quyền tự do ngôn luận. Nhưng ông không bầy tỏ bất cứ dấu hiệu nào về kế hoạch riêng, nhất là chuyện ông không thể rời đại sứ quán Ecuador hay chuyện cảnh sát Anh sẽ bắt ông. Từ London, Thông tín viên đài VOA Al Pessin ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Ông Assange đứng ở cửa một ban công nhỏ để phát biểu trước hàng chục người ủng hộ cùng nhiều phóng viên và cảnh sát bên ngoài. Ông cám ơn những người ủng hộ cũng như việc chính phủ của Ecuador đã cho ông tị nạn chính trị và trú tạm tại đại sứ quán của nước này.
Ông không đề cập đến các cáo buộc tấn công tình dục chống lại ông ở Thụy Điển, mà vì thế, Anh đã đồng ý dẫn độ ông sang Thụy Điển để đối mặt với các câu hỏi của các công tố viên. Quyết định này hai tháng trước đã khiến ông phải chạy trốn vào Đại sứ quán Ecuador. Nhưng ông Assange nói ông tin là vấn đề về pháp lý của ông có liên quan tới việc ông là người sáng lập WikiLeaks, trang web đã công bố hàng nghìn tài liệu bí mật của chính phủ Mỹ. Và ông đã sử dụng sự chú ý của truyền thông để đưa ra một loạt các yêu cầu.
Ông Assange nói: “Hoa Kỳ phải từ bỏ cuộc săn đuổi WikiLeaks. Hoa Kỳ phải đình chỉ cuộc điều tra của FBI. Hoa Kỳ phải cam kết rằng nước này sẽ không tìm cách truy tố các nhân viên hoặc những người ủng hộ chúng tôi.”
Ông Assange mô tả các nhân viên WikiLeaks là các nhà báo đang ‘chiếu ánh sáng vào các tội ác bí mật của kẻ có quyền thế’. Ông cũng kêu gọi phóng thích binh sĩ Hoa Kỳ Bradley Manning, người bị truy tố vì đã cung cấp các tài liệu bí mật cho WikiLeaks.
Việc tiết lộ các tài liệu là một hành động phạm tội, nhưng quyền tự do báo chí của Hiến pháp Hoa Kỳ bảo vệ các nhà báo và các nhà xuất bản khỏi bị truy tố.
Ông Assange xuất hiện trong một chiếc áo sơ mi màu xanh và cà vạt màu đỏ, với mái tóc đặc trưng màu trắng, được cắt tỉa gọn. Giọng điệu và nội dung của tuyên bố của ông đã gây ngạc nhiên cho một số nhà quan sát vì theo các điều khoản của việc tị nạn của ông ở Ecuador, ông không được phép ra các tuyên bố mang tính chính trị.
Trước đó, tân cố vấn pháp lý của ông, cựu thẩm phán gây tranh cãi người Tây Ban Nha Baltazar Garzon, đã xuất hiện từ Đại sứ quán và nói với các phóng viên rằng ông Assange đã yêu cầu luật sư của mình hành động để bảo vệ quyền lợi. Nhưng ông Garzon đã không đưa ra các chi tiết cụ thể. Ông mô tả ông Assange đang có ‘tinh thần chiến đấu’.
Ông Assange nói rằng ông vô tội trước các cáo buộc về tình dục ở Thụy Điển, và đã đề nghị được các công tố viên Thụy Điển thẩm vấn ở Anh. Nhưng ông Assange và các ủng hộ viên của ông quan ngại rằng ông có thể bị dẫn độ từ Thụy Điển sang Hoa Kỳ dễ dàng hơn là từ Anh. Dù vậy, theo luật châu Âu, ông không thể được đưa từ Thụy Điển sang Mỹ mà không có sự chuẩn thuận của Anh.
Ông Assange chưa bị truy tố về bất kỳ tội danh nào ở Hoa Kỳ và hiện không có yêu cầu dẫn độ ông.
Hiện ông vẫn còn bị mắc kẹt trong đại sứ quán Ecuador. Nếu ông rời cơ quan ngoại giao được pháp luật bảo vệ, cảnh sát Anh sẽ bắt giữ ông. Anh đã đe dọa sẽ triển khai cảnh sát vào bên trong nếu đại sứ quán Ecuador tham gia hoạt động vi phạm quy chế ngoại giao. Nhưng các giới chức đã cho thấy rằng chưa có động thái nào được lên kế hoạch. Tuy nhiên, mối đe dọa này đã gây ra một sự um xùm, và các quốc gia Mỹ Latin đang vận động bảo vệ Ecuador với cuộc họp của các ngoại trưởng dự kiến sẽ diễn ra trong tuần này.
Ông Assange đứng ở cửa một ban công nhỏ để phát biểu trước hàng chục người ủng hộ cùng nhiều phóng viên và cảnh sát bên ngoài. Ông cám ơn những người ủng hộ cũng như việc chính phủ của Ecuador đã cho ông tị nạn chính trị và trú tạm tại đại sứ quán của nước này.
Ông không đề cập đến các cáo buộc tấn công tình dục chống lại ông ở Thụy Điển, mà vì thế, Anh đã đồng ý dẫn độ ông sang Thụy Điển để đối mặt với các câu hỏi của các công tố viên. Quyết định này hai tháng trước đã khiến ông phải chạy trốn vào Đại sứ quán Ecuador. Nhưng ông Assange nói ông tin là vấn đề về pháp lý của ông có liên quan tới việc ông là người sáng lập WikiLeaks, trang web đã công bố hàng nghìn tài liệu bí mật của chính phủ Mỹ. Và ông đã sử dụng sự chú ý của truyền thông để đưa ra một loạt các yêu cầu.
Ông Assange nói: “Hoa Kỳ phải từ bỏ cuộc săn đuổi WikiLeaks. Hoa Kỳ phải đình chỉ cuộc điều tra của FBI. Hoa Kỳ phải cam kết rằng nước này sẽ không tìm cách truy tố các nhân viên hoặc những người ủng hộ chúng tôi.”
Ông Assange mô tả các nhân viên WikiLeaks là các nhà báo đang ‘chiếu ánh sáng vào các tội ác bí mật của kẻ có quyền thế’. Ông cũng kêu gọi phóng thích binh sĩ Hoa Kỳ Bradley Manning, người bị truy tố vì đã cung cấp các tài liệu bí mật cho WikiLeaks.
Việc tiết lộ các tài liệu là một hành động phạm tội, nhưng quyền tự do báo chí của Hiến pháp Hoa Kỳ bảo vệ các nhà báo và các nhà xuất bản khỏi bị truy tố.
Ông Assange xuất hiện trong một chiếc áo sơ mi màu xanh và cà vạt màu đỏ, với mái tóc đặc trưng màu trắng, được cắt tỉa gọn. Giọng điệu và nội dung của tuyên bố của ông đã gây ngạc nhiên cho một số nhà quan sát vì theo các điều khoản của việc tị nạn của ông ở Ecuador, ông không được phép ra các tuyên bố mang tính chính trị.
Trước đó, tân cố vấn pháp lý của ông, cựu thẩm phán gây tranh cãi người Tây Ban Nha Baltazar Garzon, đã xuất hiện từ Đại sứ quán và nói với các phóng viên rằng ông Assange đã yêu cầu luật sư của mình hành động để bảo vệ quyền lợi. Nhưng ông Garzon đã không đưa ra các chi tiết cụ thể. Ông mô tả ông Assange đang có ‘tinh thần chiến đấu’.
Ông Assange nói rằng ông vô tội trước các cáo buộc về tình dục ở Thụy Điển, và đã đề nghị được các công tố viên Thụy Điển thẩm vấn ở Anh. Nhưng ông Assange và các ủng hộ viên của ông quan ngại rằng ông có thể bị dẫn độ từ Thụy Điển sang Hoa Kỳ dễ dàng hơn là từ Anh. Dù vậy, theo luật châu Âu, ông không thể được đưa từ Thụy Điển sang Mỹ mà không có sự chuẩn thuận của Anh.
Ông Assange chưa bị truy tố về bất kỳ tội danh nào ở Hoa Kỳ và hiện không có yêu cầu dẫn độ ông.
Hiện ông vẫn còn bị mắc kẹt trong đại sứ quán Ecuador. Nếu ông rời cơ quan ngoại giao được pháp luật bảo vệ, cảnh sát Anh sẽ bắt giữ ông. Anh đã đe dọa sẽ triển khai cảnh sát vào bên trong nếu đại sứ quán Ecuador tham gia hoạt động vi phạm quy chế ngoại giao. Nhưng các giới chức đã cho thấy rằng chưa có động thái nào được lên kế hoạch. Tuy nhiên, mối đe dọa này đã gây ra một sự um xùm, và các quốc gia Mỹ Latin đang vận động bảo vệ Ecuador với cuộc họp của các ngoại trưởng dự kiến sẽ diễn ra trong tuần này.