Trung Quốc rút lại lời hứa sẽ không triển khai quân đội hay nhân viên hành chính đến Đài Loan nếu họ chiếm được hòn đảo, tài liệu chính thức cho thấy hôm 10/8, báo hiệu quyết định của Chủ tịch Tập Cận Bình về việc cho Đài Loan ít quyền tự trị ít hơn so với đề xuất trước đây.
Sách trắng của Trung Quốc về lập trường của họ đối với Đài Loan được công bố sau nhiều ngày Bắc Kinh tập trận chưa từng thấy ở gần hòn đảo mà Bắc Kinh tuyên bố là lãnh thổ của họ để phản đối chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi hồi tuần trước.
Trung Quốc đã tuyên bố trong hai sách trắng trước đây về Đài Loan, vào năm 1993 và 2000, rằng họ ‘sẽ không đưa quân đội hay nhân viên hành chính đến trú đóng ở Đài Loan’ sau khi đạt được điều Bắc Kinh gọi là ‘thống nhất’.
Lập trường đó, vốn để đảm bảo với Đài Loan rằng họ sẽ được hưởng quyền tự trị sau khi trở thành đặc khu hành chính của Trung Quốc, đã không còn nữa trong sách trắng mới nhất.
Đảng Cộng sản cầm quyền của Trung Quốc đã đề xuất rằng Đài Loan có thể trở lại chế độ của mình theo mô hình ‘một đất nước, hai chế độ’, tương tự như công thức mà Hong Kong, thuộc địa cũ của Anh, được hưởng khi được Trung Quốc thu hồi vào năm 1997.
Lời hứa này sẽ trao cho Đài Loan, vốn theo chế độ dân chủ, phạm vi tự trị nào đó để họ giữ được một phần chế độ chính trị và xã hội của mình.
Tất cả các đảng chính trị chính thống của Đài Loan đã bác bỏ đề xuất ‘một đất nước, hai chế độ’ và nó hầu như không được sự công chúng ủng hộ theo các cuộc thăm dò dư luận. Chính phủ Đài Loan cho biết chỉ có người dân trên đảo mới có thể quyết định tương lai của họ.
Lập trường cũ trong sách trắng năm 2000 nói rằng ‘bất cứ điều gì cũng có thể đàm phán’ miễn là Đài Loan chấp nhận chỉ có một Trung Quốc và không mưu cầu độc lập, cũng không thấy trong sách trắng mới nhất.
Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan đã lên án sách trắng này, nói rằng nó ‘đầy những lời dối trá của suy nghĩ viển vông và coi thường sự thật’ và rằng Trung Hoa Dân Quốc – quốc hiệu chính thức của Đài Loan - là một quốc gia có chủ quyền.
“Chỉ 23 triệu người dân Đài Loan mới có quyền quyết định về tương lai của Đài Loan và họ sẽ không bao giờ chấp nhận kết cục do chế độ chuyên chế đưa ra”.
Sách trắng cập nhật được gọi là ‘Vấn đề Đài Loan và sự thống nhất của Trung Quốc trong Thời đại mới’. ‘Thời đại mới’ là thuật ngữ thường gắn liền với sự cai trị của ông Tập. Ông Tập dự kiến sẽ được trao nhiệm kỳ thứ ba tại Đại hội Đảng Cộng sản vào cuối năm nay.
Diễn đàn