Tại Hoa Kỳ, cuộc chạy đua vào Tòa Bạch Ốc đang đi vào giai đoạn quyết liệt và hào hứng. Mỗi đảng đều đưa ra chương trình tranh cử và những lời hứa hẹn tốt đẹp cho dân chúng.
Khẩu hiệu của đảng Cộng Hòa là "A Better Future", tức là "Một Tương Lai Tốt Đẹp Hơn". Trong khi đó đảng Dân Chủ thì hô hào "Forward", tức là tiếp tục “Tiến Tới”. Không khí tranh cử cũng rất sôi động trong cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ. Các đài phát thanh và truyền hình Việt ngữ tại Mỹ có nhiều buổi hội luận, chia sẻ quan điểm khác nhau. Điều này cho thấy người Việt ở Hoa kỳ rất quan tâm đến cuộc bầu cử năm nay. Hai chủ đề mà cử tri Hoa Kỳ, kể cả các cử tri gốc Việt, quan tâm đặc biệt là vấn đề việc làm và bảo hiểm sức khỏe.
Bà Mai Chi là một kế toán gia với hơn 35 năm kinh nghiệm tại California cho rằng, vấn đề quan trọng nhất trong giai đoạn này là phải giải quyết nạn thất nghiệp:
“Nạn thất nghiệp vẫn còn cao, thành ra tôi nghĩ rằng nên tạo công ăn việc làm đã, rồi tất cả vấn đề y tế, ngân sách, giáo dục, lúc đó nó sẽ tuần tự theo guồng máy của những người đi làm thì nó sẽ khá hơn.”
Theo bà, thì với bốn năm làm tổng thống, ông Obama đã không giải quyết được nạn thất nghiệp :
“Trong bốn năm vừa rồi, ít ra đáng lẽ ông ấy phải làm thêm một cái gì đó, như giảm thuế cho người giàu để họ có tiền đầu tư, để mà có công ăn việc làm, nhưng ông cũng không làm.”
Trong khi đó kỹ sư Nguyễn Ngôn, cũng là một cư dân tại Nam California, lại có quan điểm hoàn toàn trái ngược. Ông không tin tưởng vào những lời hứa của ứng cử viên đảng Cộng Hòa vì ông Ngôn cho rằng ông Romney không có lập trường rõ ràng:
“Ông Romney flip-flop nhiều quá, xưa nay record của ông ấy là flip-flop, không consistant.”
Ông Nguyễn Ngôn chia sẻ là khi phải quyết định những vấn đề quan trọng cho đất nước trước quá nhiều dữ kiện để cân nhắc, thì kinh nghiệm cuộc sống và cá tính của tổng thống sẽ trở thành yếu tố quyết định. Ông nói:
“Giống như bà Michell Obama phát biểu mà tôi đồng ý với bà. Tất cả những con số, những dữ liệu trên internet có quá nhiều, sẽ không biết dùng cái nào hết. The final analysis sẽ tùy thuộc vào character của người make the decision tại vì họ có cái ‘Feel’ về cái đó nên họ quyết định vậy thôi chứ các con số, các dữ liệu sẽ không mang đến kết quả gì cả.”
Và ông Ngôn không đồng ý với quan điểm cho rằng được giảm thuế thì người giàu sẽ giúp cho dân chúng Hoa Kỳ tạo thêm công việc, vì theo ông, các nhà tư bản chỉ tìm cách cho họ có thêm lợi nhuận, họ có thể mở hãng xưởng ở các quốc gia khác, nếu có lợi hơn cho họ:
“Không phải là người giàu họ có tiền rồi họ đem business cho dân Mỹ. Chỗ nào có lợi là họ làm, không nhất thiết là sẽ làm tại Mỹ, có thể làm bên Tàu, nếu có lợi thì họ sẽ làm bên Tàu”.
Khi được hỏi là so với bốn năm trước thì bây giờ gia đình bà Mai Chi có tốt hơn không, bà nói:
“Trong vòng 4 năm vừa rồi hai vợ chồng tôi thất nghiệp đã 2 năm rồi, thành ra không thể nào tốt hơn những năm trước được.”
Ông Ngôn thì chia sẻ là so với bốn năm trước thì hoàn cảnh kinh tế của ông kém hơn nhưng ông vẫn lạc quan với tổng thống Obama vì kinh tế tuy chưa phục hồi, nhưng đã khá hơn:
“Tệ hơn! Nhưng mà tại vì bốn năm trước mình (Mỹ) đang trên đường đi xuống. Tại vì mình đã bị phá sản. Thay vì cái hole deeper thì nó cạn hơn một chút, chứ không thể nào khá hơn được, chưa out of the hole.”
Trong năm 2010, với sự thúc giục ráo riết của Tổng thống Obama, Quốc Hội Hoa Kỳ do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua đạo luật bảo hiểm y tế và tổng thống Obama ban hành vào ngày 23 tháng 3 cùng năm. Đạo luật này thường được nhắc đến dưới tên là luật ObamaCare. Đây là đạo luật cải tổ y tế quan trọng nhất trong hệ thống y tế Hoa Kỳ kể từ năm 1965, khi luật Medicare và Medicaid được ban hành. ObamaCare đã gây nhiều tranh cãi và ứng cử viên đảng Cộng Hòa là ông Romney tuyên bố là, nếu thắng cử ông sẽ vận động thu hồi đạo luật này.
Bà Mai Chi ủng hộ quan điểm của ông Romney và chia sẻ quan điểm của bà về ObamaCare như sau:
“Nếu ông ấy recall được Obamacare thì tôi nghĩ là tôi hoan hô ông ấy, là tại vì thế này, tôi nghe các bác sĩ Việt Nam lên đài, họ phàn nàn về vấn đề này, mà những bác sĩ Mỹ, họ cũng không hưởng ứng lắm về Obamacare. Ngay cả người dân trung lưu như chúng tôi, chưa chắc đã hưởng ứng là vì tôi thấy nhiều thuế quá.”
Còn ông Ngôn cho rằng, ObamaCare giúp cho người dân tránh khỏi phá sản khi bệnh tật:
“Tôi là người sắp về hưu, cái Obamcare là rất quan trọng. Tôi đã thấy nhiều người bị bệnh là phá sản. Cái chuyện đó thôi, không thể nào để xảy ra được. Tại vì bây giờ nếu bị bệnh, một là mình chết hai là mình tiêu tùng, không còn có đồng nào hết. Cái đó không được.”
Trong khi đó ông Vũ Thắng, là một chuyên viên điện toán và cũng là một thành viên của đảng Cộng Hòa tại Houston, thì nói là có lẽ năm nay ông sẽ nghiêng về đảng Dân Chủ. Ông hy vọng phe Cộng Hòa nếu thắng sẽ không thu hồi luật Obamacare như họ tuyên bố, vì nước Mỹ cần có một luật về bảo hiểm y tế tối thiểu. Ông Thắng chia sẻ:
“Tôi hy vọng họ sẽ không làm như vậy vì trong tất cả các nước tiên tiến của tây phương hiện thời tôi nghĩ, hình như chỉ có nước Mỹ mình là không có một chương trình bảo hiểm tối thiểu cho dân chúng, trong khi các nước khác họ đều có hết, nhất là bên Âu Châu. Canada cũng có chương trình tối thiểu y tế cho người dân. Mặc dù họ có những điểm không được hoàn hảo lắm nhưng it nhất nó cũng có sự bảo đảm tối thiểu cho sức khỏe của con người.”
So sánh với tình trạng cách đây bốn năm, trước khi Tổng thổng Obama lên cầm quyền, ông Thắng nói:
“Đối với riêng bản thân tôi thì tôi thấy cũng vậy thôi, nhưng nhìn bạn bè chung quanh thì tôi thấy tệ hơn một tí.”
Còn anh Jimmy Trần, một chuyên viên điện toán trẻ tại Houston, thì nói rằng, anh là một người thiên về đảng Dân Chủ nhưng theo anh, tổng thống Obama chưa có giải pháp phục hồi kinh tế Hoa Kỳ:
“So ông Romney với ông Obama thì ông Romney giỏi về công ăn việc làm, business, thì hopefully ông tạo ra nhiều jobs hơn and stabilize the economy hơn. Còn ông Obama, cháu thấy cũng giỏi, ông nói chuyện giỏi, ông điều hành chuyện nước ngoài thì hay mà trong nước thì he has not have solutions yet for us to fix the economy and the economy is very important right now.”
Cuộc tranh luận giữa hai đảng cũng như các các cử tri còn dài và còn nhiều vấn đề khác liên hệ đến quyết định của người dân. Xin mượn lời nhận định của ông Vũ Thắng để kết thúc phóng sự này và xin trở lại đề tài bầu cử trong phóng sự tới với những vấn đề khác.
“Trong vấn đề bầu cử tôi nghĩ, chúng ta nên cố gắng nhận xét một cách sáng suốt để mà chọn lựa người lèo lái cho đất nước này được tốt, và nhất là cho riêng cộng đồng người Việt ở đây. Chúng ta không nên nhắm mắt làm liều hoặc là không dùng lá phiếu của mình để nói lên tiếng nói của cộng đồng mình."
Nguyễn Phục Hưng, tường trình từ Houston, Texas.
Khẩu hiệu của đảng Cộng Hòa là "A Better Future", tức là "Một Tương Lai Tốt Đẹp Hơn". Trong khi đó đảng Dân Chủ thì hô hào "Forward", tức là tiếp tục “Tiến Tới”. Không khí tranh cử cũng rất sôi động trong cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ. Các đài phát thanh và truyền hình Việt ngữ tại Mỹ có nhiều buổi hội luận, chia sẻ quan điểm khác nhau. Điều này cho thấy người Việt ở Hoa kỳ rất quan tâm đến cuộc bầu cử năm nay. Hai chủ đề mà cử tri Hoa Kỳ, kể cả các cử tri gốc Việt, quan tâm đặc biệt là vấn đề việc làm và bảo hiểm sức khỏe.
Bà Mai Chi là một kế toán gia với hơn 35 năm kinh nghiệm tại California cho rằng, vấn đề quan trọng nhất trong giai đoạn này là phải giải quyết nạn thất nghiệp:
“Nạn thất nghiệp vẫn còn cao, thành ra tôi nghĩ rằng nên tạo công ăn việc làm đã, rồi tất cả vấn đề y tế, ngân sách, giáo dục, lúc đó nó sẽ tuần tự theo guồng máy của những người đi làm thì nó sẽ khá hơn.”
Theo bà, thì với bốn năm làm tổng thống, ông Obama đã không giải quyết được nạn thất nghiệp :
“Trong bốn năm vừa rồi, ít ra đáng lẽ ông ấy phải làm thêm một cái gì đó, như giảm thuế cho người giàu để họ có tiền đầu tư, để mà có công ăn việc làm, nhưng ông cũng không làm.”
Trong khi đó kỹ sư Nguyễn Ngôn, cũng là một cư dân tại Nam California, lại có quan điểm hoàn toàn trái ngược. Ông không tin tưởng vào những lời hứa của ứng cử viên đảng Cộng Hòa vì ông Ngôn cho rằng ông Romney không có lập trường rõ ràng:
“Ông Romney flip-flop nhiều quá, xưa nay record của ông ấy là flip-flop, không consistant.”
Ông Nguyễn Ngôn chia sẻ là khi phải quyết định những vấn đề quan trọng cho đất nước trước quá nhiều dữ kiện để cân nhắc, thì kinh nghiệm cuộc sống và cá tính của tổng thống sẽ trở thành yếu tố quyết định. Ông nói:
“Giống như bà Michell Obama phát biểu mà tôi đồng ý với bà. Tất cả những con số, những dữ liệu trên internet có quá nhiều, sẽ không biết dùng cái nào hết. The final analysis sẽ tùy thuộc vào character của người make the decision tại vì họ có cái ‘Feel’ về cái đó nên họ quyết định vậy thôi chứ các con số, các dữ liệu sẽ không mang đến kết quả gì cả.”
Và ông Ngôn không đồng ý với quan điểm cho rằng được giảm thuế thì người giàu sẽ giúp cho dân chúng Hoa Kỳ tạo thêm công việc, vì theo ông, các nhà tư bản chỉ tìm cách cho họ có thêm lợi nhuận, họ có thể mở hãng xưởng ở các quốc gia khác, nếu có lợi hơn cho họ:
“Không phải là người giàu họ có tiền rồi họ đem business cho dân Mỹ. Chỗ nào có lợi là họ làm, không nhất thiết là sẽ làm tại Mỹ, có thể làm bên Tàu, nếu có lợi thì họ sẽ làm bên Tàu”.
Khi được hỏi là so với bốn năm trước thì bây giờ gia đình bà Mai Chi có tốt hơn không, bà nói:
“Trong vòng 4 năm vừa rồi hai vợ chồng tôi thất nghiệp đã 2 năm rồi, thành ra không thể nào tốt hơn những năm trước được.”
Ông Ngôn thì chia sẻ là so với bốn năm trước thì hoàn cảnh kinh tế của ông kém hơn nhưng ông vẫn lạc quan với tổng thống Obama vì kinh tế tuy chưa phục hồi, nhưng đã khá hơn:
“Tệ hơn! Nhưng mà tại vì bốn năm trước mình (Mỹ) đang trên đường đi xuống. Tại vì mình đã bị phá sản. Thay vì cái hole deeper thì nó cạn hơn một chút, chứ không thể nào khá hơn được, chưa out of the hole.”
Trong năm 2010, với sự thúc giục ráo riết của Tổng thống Obama, Quốc Hội Hoa Kỳ do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua đạo luật bảo hiểm y tế và tổng thống Obama ban hành vào ngày 23 tháng 3 cùng năm. Đạo luật này thường được nhắc đến dưới tên là luật ObamaCare. Đây là đạo luật cải tổ y tế quan trọng nhất trong hệ thống y tế Hoa Kỳ kể từ năm 1965, khi luật Medicare và Medicaid được ban hành. ObamaCare đã gây nhiều tranh cãi và ứng cử viên đảng Cộng Hòa là ông Romney tuyên bố là, nếu thắng cử ông sẽ vận động thu hồi đạo luật này.
Bà Mai Chi ủng hộ quan điểm của ông Romney và chia sẻ quan điểm của bà về ObamaCare như sau:
“Nếu ông ấy recall được Obamacare thì tôi nghĩ là tôi hoan hô ông ấy, là tại vì thế này, tôi nghe các bác sĩ Việt Nam lên đài, họ phàn nàn về vấn đề này, mà những bác sĩ Mỹ, họ cũng không hưởng ứng lắm về Obamacare. Ngay cả người dân trung lưu như chúng tôi, chưa chắc đã hưởng ứng là vì tôi thấy nhiều thuế quá.”
Còn ông Ngôn cho rằng, ObamaCare giúp cho người dân tránh khỏi phá sản khi bệnh tật:
“Tôi là người sắp về hưu, cái Obamcare là rất quan trọng. Tôi đã thấy nhiều người bị bệnh là phá sản. Cái chuyện đó thôi, không thể nào để xảy ra được. Tại vì bây giờ nếu bị bệnh, một là mình chết hai là mình tiêu tùng, không còn có đồng nào hết. Cái đó không được.”
Trong khi đó ông Vũ Thắng, là một chuyên viên điện toán và cũng là một thành viên của đảng Cộng Hòa tại Houston, thì nói là có lẽ năm nay ông sẽ nghiêng về đảng Dân Chủ. Ông hy vọng phe Cộng Hòa nếu thắng sẽ không thu hồi luật Obamacare như họ tuyên bố, vì nước Mỹ cần có một luật về bảo hiểm y tế tối thiểu. Ông Thắng chia sẻ:
“Tôi hy vọng họ sẽ không làm như vậy vì trong tất cả các nước tiên tiến của tây phương hiện thời tôi nghĩ, hình như chỉ có nước Mỹ mình là không có một chương trình bảo hiểm tối thiểu cho dân chúng, trong khi các nước khác họ đều có hết, nhất là bên Âu Châu. Canada cũng có chương trình tối thiểu y tế cho người dân. Mặc dù họ có những điểm không được hoàn hảo lắm nhưng it nhất nó cũng có sự bảo đảm tối thiểu cho sức khỏe của con người.”
So sánh với tình trạng cách đây bốn năm, trước khi Tổng thổng Obama lên cầm quyền, ông Thắng nói:
“Đối với riêng bản thân tôi thì tôi thấy cũng vậy thôi, nhưng nhìn bạn bè chung quanh thì tôi thấy tệ hơn một tí.”
Còn anh Jimmy Trần, một chuyên viên điện toán trẻ tại Houston, thì nói rằng, anh là một người thiên về đảng Dân Chủ nhưng theo anh, tổng thống Obama chưa có giải pháp phục hồi kinh tế Hoa Kỳ:
“So ông Romney với ông Obama thì ông Romney giỏi về công ăn việc làm, business, thì hopefully ông tạo ra nhiều jobs hơn and stabilize the economy hơn. Còn ông Obama, cháu thấy cũng giỏi, ông nói chuyện giỏi, ông điều hành chuyện nước ngoài thì hay mà trong nước thì he has not have solutions yet for us to fix the economy and the economy is very important right now.”
Cuộc tranh luận giữa hai đảng cũng như các các cử tri còn dài và còn nhiều vấn đề khác liên hệ đến quyết định của người dân. Xin mượn lời nhận định của ông Vũ Thắng để kết thúc phóng sự này và xin trở lại đề tài bầu cử trong phóng sự tới với những vấn đề khác.
“Trong vấn đề bầu cử tôi nghĩ, chúng ta nên cố gắng nhận xét một cách sáng suốt để mà chọn lựa người lèo lái cho đất nước này được tốt, và nhất là cho riêng cộng đồng người Việt ở đây. Chúng ta không nên nhắm mắt làm liều hoặc là không dùng lá phiếu của mình để nói lên tiếng nói của cộng đồng mình."
Nguyễn Phục Hưng, tường trình từ Houston, Texas.
