Trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo châu Á hôm 13/10, Tổng thống Nga Vladimir Putin triển khai chủ đề mà ông đã thúc đẩy ngày càng mạnh mẽ khi cơ hội của Nga trên chiến trường trở nên ảm đạm: rằng Moscow đang chiến đấu với phương Tây để thiết lập một thế giới công bằng hơn.
Với các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây đang siết chặt, ông Putin đã chuyển trọng tâm từ chiến đấu với phe bị ông cáo buộc là ‘phát xít’ ở Kyiv sang đối đầu với ‘tập thể phương Tây’ đang vũ trang cho Ukraine, bị cho là có mục đích được mở rộng ảnh hưởng của phương Tây và thu hẹp ảnh hưởng của Nga.
“Thế giới đang trở nên thực sự đa cực”, ông Putin nói. “Và châu Á, nơi các trung tâm quyền lực mới đang xuất hiện, đóng một vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là chủ chốt trong thế giới đó”.
Tại Hội nghị về tương tác và các biện pháp xây dựng lòng tin ở châu Á (CICA) tại thủ đô Astana của Kazakhstan, ông Putin đã mô tả phương Tây là một thế lực thực dân mới muốn kìm hãm sự phát triển của phần còn lại của thế giới và bóc lột các nước nghèo.
“Giống như nhiều đối tác của chúng tôi ở châu Á, chúng tôi tin rằng cần phải sửa đổi hệ thống tài chính toàn cầu, vốn trong nhiều thập kỷ đã cho phép cái gọi là ‘quốc gia bạc tỷ vàng son’ tự xưng, những kẻ đã đưa tất cả các dòng vốn và công nghệ chảy vào túi họ để sống sung sướng trong khi những người khác phải trả giá”, ông Putin nói.
Tuy nhiên, các quốc gia thành viên CICA có chương trình nghị sự đa dạng của riêng họ, và các nước này cũng trở nên quý giá hơn đối với Nga khi họ là khách hàng mua dầu, khí đốt và các mặt hàng khác mà Nga đang khó bán cho phương Tây.
Tổ chức này bao gồm một số quốc gia Trung Á thuộc Liên Xô cũ vốn coi Nga là ông chủ thuộc địa cũ của họ - cùng với Trung Quốc, Ấn Độ và một số nước Ả rập và Đông Nam Á, vốn hưởng lợi từ giao thương chặt chẽ với phương Tây và Nhật Bản.
Chính quyền Kazakhstan trong tháng này đã bác bỏ yêu sách của Nga đòi họ trục xuất đại sứ Ukraine, chỉ trích Moscow về điều họ gọi là giọng điệu không thích hợp giữa ‘các đối tác chiến lược bình đẳng’.
Cụm từ ‘quốc gia bạc tỷ vàng son’ đã trở nên phổ biến trong ngôn từ chính trị Nga vào những năm 1990 và nằm trong lý thuyết cho rằng các nước phương Tây âm mưu bóc lột tài nguyên của các nước khác, nhất là là Nga, trong khi làm cho các nước này nghèo mãi và tẩy não người dân của họ.
Lý thuyết này cũng phục vụ mục tiêu mà ông Putin tuyên bố là khôi phục vị thế cường quốc toàn cầu của Nga bằng cách phản đối những gì ông coi là bè lũ do Mỹ lãnh đạo.
Kyiv và phương Tây phủ nhận chuyện họ có ý định đe dọa hoặc làm giảm sức mạnh nước Nga, đất nước mà họ cho là đang tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược đế quốc nhằm vào Ukraine.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz hôm 13/10 đã mô tả cuộc chiến ở Ukraine là một phần của ‘cuộc Thập tự chinh’ của Nga chống lại nền dân chủ tự do.
Diễn đàn