TT Obama khuyến nghị thế giới hỗ trợ nỗ lực tìm hòa bình Trung Đông

Bài diễn văn hằng năm của Tổng thống Hoa Kỳ tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc thường bao gồm nhiều chủ đề rộng lớn trong chính sách đối ngoại của quốc gia.

Nhưng đặc biệt lần này Tổng thống Obama nhấn mạnh đến các cuộc hòa đàm trực tiếp giữa Israel và Palestine do Hoa Kỳ trung gian đã khởi sự vào thượng tuần tháng này và nhắm đạt tới bản hòa ước trong vòng một năm về hai quốc gia.

Các cuộc thảo luận đã gặp trở ngại từ đầu giữa lúc người Palestine đe dọa bỏ họp nếu Israel không gia hạn lệnh ngưng 10 tháng hầu hết các hoạt động xây cất các khu định cư tại bờ Tây. Lệnh này sẽ hết hạn trong vòng 1 tuần lễ nữa. Tổng thống Obama nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ đòi triển hạn thêm lệnh ngưng xây cất đó.

Ông cũng kêu gọi các chính phủ Ả Rập tích cực ủng hộ cho tiến trình hòa bình. Ông nói:

“Những chính phủ đã ký vào Sáng Kiến hòa bình Ả Rập nên nắm lấy cơ hội này để biến nó thành hiện thực bằng cách thực hiện những bước tiến cụ thể tiến đến việc bình thường hóa mà Sáng kiến này hứa hẹn với Israel. Và những chính phủ nào lên tiếng ủng hộ cho sự tự trị của người Palestine cũng cần phải giúp cho thẩm quyền chính trị và tài chính của Palestine. Làm như thế, họ sẽ giúp cho người Palestine xây dựng những định chế của quốc gia họ.

Tổng thống Obama nói rằng quyền của người Palestine chỉ có thể giành được qua đường lối ôn hòa. Ông nói thêm rằng những người rất muốn được thấy một quốc gia Palestine độc lập phải “ ngưng tìm cách triệt hạ Israel.” Ông nói tiếp :

“Những nỗ lực tìm cách triệt hạ tính chính đáng của Israel sẽ chỉ gặp phải sự chống đối kiên quyết của Hoa Kỳ mà thôi.Và những toan tính đe dọa hay giết hại người Israel sẽ không giúp gì được cho nhân dân Palestine. Việc tàn sát người Israel vô tội không phải là kháng chiến, nó là bất công. Chắc chắn - lòng can trường của một người như Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đứng dậy để bênh vực cho nhân dân Palestine trước thế giới trong hoàn cảnh cực ký khó khăn, to lớn hơn nhiều so với những kẻ nhắm bắn rocket vào phụ nữ và trẻ em.”

Về vấn đề Iran, Tổng thống Obama nói rằng chính phủ Teheran đã không đáp ứng điều mà ông gọi là ”bàn tay đón nhận” mà ông đã mở rộng một năm trước đây cho các cuộc đối thoại về chương trình hạt nhân của quốc gia này. Ông nói là những biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, được chấp thuận vào tháng Sáu, khẳng định rõ là thực thi công pháp quốc tế trong vấn đề Iran không phải chỉ là những lời hứa hẹn suông.

Dầu sao chăng nữa, Tổng thống Obama nhấn mạnh rằng các cường quốc chính yếu vẫn sẵn sàng tiếp tục, để giải quyết vấn đề qua đối thoại. Ý định này đã được các Bộ trưởng Ngoại giao các quốc gia đó tái xác nhận tại trụ sở Liên Hiệp Quốc vào hôm thứ Tư. Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói :

“Giờ đây hãy để cho tôi khẳng định rõ thêm một lần nữa. Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế tìm kiếm một giải pháp cho những dị biệt giữa chúng ta với Iran, và cánh cửa vẫn để ngỏ cho các nỗ lực ngoại giao nếu như Iran chọn đi qua ngả đó. Nhưng chính phủ Iran cần phải chứng tỏ cho thấy sự cam kết rõ ràng và đáng tin cậy, và xác nhận với thế giới về ý định ôn hòa của chương trình hạt nhân của họ.”

Hôm thứ Tư một giới chức cao cấp của Hoa Kỳ nói rằng có những dấu hiệu là Iran có thể sẵn sàng tái tục một cuộc đối thoại hạt nhân trong vài tháng tới, nhưng Teheran chưa xác nhận ý định của họ với Liên hiệp châu Âu.

Trong bài diễn văn dài 33 phút, Tổng thống Obama đã được vỗ tay tán thưởng khi bênh vực cho nữ quyền và ông khuyến nghị các quốc gia hãy hành động để chống lại tình trạng đàn áp, nói rằng các quốc gia quan tâm không được khoanh tay đứng nhìn khi những người bất đồng chính kiến ở các nơi khác bị tù đày và những người biểu tình phản đối bị đánh đập.

Tổng thống Obama đã mở một loạt các cuộc họp song phương bên lề phiên họp của Đại Hội Đồng. Trong số những cuộc họp bên lề này có các cuộc họp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Nhật Bản và Colombia. Theo dự kiến ông sẽ tham dự một cuộc họp chung vào thứ Sáu nhắm thăng tiến những nỗ lực hòa bình tại Sudan.