Tổng thống Obama: Miến Ðiện là tấm gương cho Châu Á, thế giới

RANGOON —  Trong chuyến thăm lịch sử đến Miến Ðiện, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama thừa nhận sự bắt đầu của tiến trình cải cách của nước này, và ông nói rằng Hoa Kỳ sẽ ủng hộ các nỗ lực dân chủ, tiến trình phát triển kinh tế, và các nỗ lực hòa giải quốc gia của Miến Ðiện. Từ Rangoon, thông tín viên đài VOA Dan Robinson gởi về bài tường trình sau đây.

Trong bài diễn văn đọc tại Ðại học Rangoon, Tổng thống Obama đã liên hệ đến một lời hứa ông đưa ra tại tại lễ nhậm chức tổng thống năm 2009 là sẽ “chìa một bàn tay” đến các chính phủ từng cai trị bằng nhân dân bằng đàn áp nếu họ sẵn lòng “buông nắm đấm ra.”

Tổng thống Obama đã ôn lại lịch sử lâu đời của quan hệ Hoa Kỳ-Miến Ðiện, và nói rằng ông đến thăm Miến Ðiện bởi vì Hoa Kỳ tin vào phẩm cách của con người. Ông nói một cuộc chuyển tiếp quan trọng đang diễn ra tại Miến Ðiện.

Ông Obama nói: “Trong một năm rưỡi qua, chế độ độc tài kéo dài 5 thập niên trước đó đã nới lỏng sự kìm kẹp. Dưới thời kỳ của Tổng thống Thein Sein, khát vọng thay đổi đã được đáp lại bằng một nghị trình cải cách. Nay một chính phủ dân sự đang lãnh đạo đất nước, và một Quốc hội đang tự khẳng định sự hiện diện của mình.”

Tổng thống Obama nêu ra việc Miến Ðiện trả tự do cho nhiều tù nhân chính trị, việc Liên minh Toàn quốc Ðấu tranh cho Dân chủ được ra tranh cử năm 2010, việc cấm cưỡng bức lao động, các luật lệ mới về kinh tế, và các thỏa thuận ngưng bắn sơ khởi với các nhóm sắc tộc.

Tổng thống Obama nói rằng ông đến thăm Miến Ðiện để chìa ra một bàn tay hữu nghị, và ông nhắc đến việc Hoa Kỳ nới lỏng các lệnh trừng phạt và việc bổ nhiệm đại sứ tại Miến Ðiện. Nhưng ông cũng nhắc nhở rằng chặng đường phía trước của Miến Ðiện hãy còn rất dài.

Tổng thống Obama nói: “Cuộc hành trình phi thường này chỉ mới khởi sự, và chặng đường phía trước hãy còn rất dài. Cải cách được phát động từ thượng tầng xã hội cần phải đáp ứng được khát vọng của nhân dân vốn là là nền móng của xã hội. Những đốm sáng của tiến bộ mà chúng ta đã thấy không được tắt đi, mà chúng cần phải được tăng cường, những đốm sáng đó cần phải trở thành kim chỉ nam cho toàn thể nhân dân của quốc gia này.”

Tổng thống kể ra các quyền tự do mà người dân Miến Ðiện phải có, trong đó có quyền tự do hội họp, tín ngưỡng và phát biểu. Ông kêu gọi chấm dứt việc kiểm duyệt truyền thông.

Ông Obama được vỗ tay hoan nghênh hai lần, một lần khi ông nói không có tiến trình cải cách nào có thể thành công mà không có sự hoà giải quốc gia với các nhóm sắc tộc. Ông cũng kêu gọi chấm dứt bạo lực nhắm vào người Rohingya ở bang Rakhine của Miến Ðiện.

Ngoại trưởng Hillary Clinton tháp tùng ông Obama đến Miến Ðiện. Ðoàn xe đã đi dọc theo một con đường hai bên đầy kín người, trong đó có học sinh phất cờ Miến Ðiện, và các biểu ngữ có ghi “Ông Obama, chúng tôi yêu ông.”

Tại trụ sở Quốc hội, Tổng thống Obama đã gặp Tổng thống Thein Sein, một cựu tướng lãnh đã lãnh đạo các biện pháp cải cách.

Tổng thống Obama nói ông chia sẻ với Tổng thống Thein Sein sự tin tưởng rằng tiến trình cải cách mà ông đang thực hiện là một tiến trình sẽ thúc đẩy quốc gia này đi tới.

Trong các nhận định được thông dịch, tổng thống Miến Ðiện tuyên bố bang giao đã có một số thất vọng và trở ngại trong hai thập niên qua, nhưng đang được hàn gắn.

Ông Thein Sein nói ông muốn nhắc lại lời cam kết tiếp tục hợp tác để tăng cường quan hệ song phương trong những năm sắp tới.

Tại tư thất của bà Aung San Suu Kyi, ông Obama ca ngơi bà như một chiến sĩ can trường đấu tranh cho dân chủ. Bà cho rằng những cải cách đang được xúc tiến sẽ vấp phải những thách thức khó khăn.

Tổng thống Obama nói ông đặc biệt muốn cảm tạ bà Aung San Suu Kyi đã tiếp ông ở nhà bà. Ðây là nơi mà qua bao nhiêu năm khó khăn bà đã chứng tỏ một sự can trường và lòng kiên quyết không lay chuyển được. Ðây là nơi bà đã chứng tỏ rằng quyền tự do và phẩm cách của con người không thể chối bỏ được.

Bà Suu Kyi đáp: “Thời điểm khó khăn nhất trong mọi cuộc chuyển tiếp là lúc chúng ta tưởng rằng đã nhìn thấy thành công. Lúc đó, chúng ta phải rất thận trọng đừng để bị quyến rũ bởi ảo tưởng thành công và rằng chúng ta đang cố gắng hướng tới thành công thực sự cho nhân dân chúng ta và cho tình hữu nghị giữa hai nước.”

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Obama nói Miến Ðiện có thể coi như “một thử nghiệm liệu một quốc gia có thể chuyển qua một nơi tốt đẹp hơn” và là một gương điển hình cho các nước khác trong khu vực.

Ông Obama nói: “Ở Rangoon này, tôi muốn gửi đi một thông điệp đến khắp châu Á rằng chúng ta không cần thiết phải được định hình bởi các nhà tù trong quá khứ. Chúng ta cần phải nhìn về tương lai. Ðối với giới lãnh đạo của Bắc Triều Tiên, tôi đã đề xuất một sự chọn lựa: hãy từ bỏ vũ khí hạt nhân và theo con đường hoà bình và tiến bộ. Nếu làm như thế, quý vị sẽ nhận được Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ mở rộng tầm tay đón nhận.”

Trong bài diễn văn ở Rangoon, ông Obama đề cập đến tựa đề của một luận án và cuốn sách của bà Aung San Suu Kyi, “Thoát khỏi sự sợ hãi.”

Ông nói người dân Miến Ðiện đang chứng tỏ với thế giới rằng sự sợ hãi không nhất thiết phải là tình trạng tự nhiên của cuộc sống ở nước họ.