Nhân viên tuần duyên Philippines đối mặt với cáo trạng giết người

MANILA —  Bộ Tư pháp Philippines mới đây cho biết họ định truy tố về tội giết người và cản trở công lý đối với 8 nhân viên tuần duyên dính líu tới vụ nổ súng gây chết người hồi năm ngoái trong vùng biển có tranh chấp giữa Philippines với Đài Loan. Từ Manila, thông tín viên Simone Orendain của đài VOA có bài tường thuật sau đây.

Hồ sơ của Bộ Tư pháp cho thấy các công tố viên đã kết luận là một viên chỉ huy của Lực lượng Tuần duyên Philippines và những nhân viên dưới quyền “đã vượt quá nhiệm vụ hợp pháp” khi họ bắn 108 phát súng vào một chiếc tàu đánh cá của Đài Loan hồi tháng 5 năm ngoái. Ủy ban điều tra cũng cho rằng viên chỉ huy đó cùng với một nhân viên dưới quyền đã tìm cách sửa đổi các báo cáo để hạ thấp con số những phát súng đã bắn.

Bộ Ngoại giao Đài Loan đã đưa ra một thông cáo để bày tỏ sự tán thưởng đối với quyết định khởi tố của chính phủ Philippines.

Ông Andrew Lin, một người phát ngôn của Phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Loan tại Philippines, nói rằng vì vụ án này dựa trên luật pháp Philippines nên chính phủ ông không thể nói là hài lòng hay không hài lòng đối với kết luận của ủy ban điều tra. Thay vào đó, ông cho rằng “đây là một việc thỏa đáng.”

"Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng là dựa trên quyết tâm của chính phủ Philippines để chống lại những hoạt động tội phạm và những hành vi bất hợp pháp, những kẻ chịu trách nhiệm sẽ được đưa ra xét xử một cách công bằng và công lý sẽ được thể hiện."

Tám nhân viên tuần duyên nói rằng họ đã nổ súng cảnh cáo để xua đuổi một chiếc tàu đánh cá Đài Loan mà họ nói đang ở trong hải phận của Philippines. Họ nói rằng họ đã hành động để tự vệ, nhưng các nhà điều tra và ủy ban công tố không tìm thấy bằng chứng nào là chiếc tàu đánh cá tạo ra một mối nguy hiểm.

Ngư phủ Hồng Thạch Thành, 65 tuổi, đã thiệt mạng vì một phát súng bắn vào cổ. Cái chết của ông Hồng làm cho Đài Loan đưa ra cho chính phủ ở Manila những đòi hỏi: chính thức xin lỗi Đài Loan và gia đình ông Hồng, bồi thường cho gia đình nạn nhân và nhanh chóng điều tra để truy tố thủ phạm. Đài Bắc cũng muốn Manila hợp tác trong việc quản lý hoạt động đánh cá trong vùng biển của nhau.

Vụ nổ súng này đã làm quan hệ giữa hai chính phủ bị căng thẳng trong nhiều tháng. Đài Loan đã áp đặt 11 biện pháp chế tài, trong đó có việc ngưng thu nhận công nhân Philippines đến Đài Loan làm việc.

Lệnh cấm này đã được thu hồi hồi tháng 8 sau khi Tổng thống Philippines Benigno Aquino phái đặc sứ tới Đài Loan để đưa ra lời xin lỗi chính thức. Vấn đề bồi thường cũng đã được giải quyết và cuộc đàm phán về hợp tác ngư nghiệp sắp kết thúc.

Ông Rommel Banlaoi, Giám đốc Viện Nghiên cứu Hòa bình, Bạo động và Khủng bố Philippines, cho biết quan hệ với Đài Loan rất quan trọng đối với Philippines. Ông cũng cho rằng Manila rất muốn làm hòa với Đài Bắc.

"Chính phủ chúng tôi muốn chuyển đi một thông điệp là việc sử dụng sức mạnh thái quá trong một vấn đề liên hệ tới những vụ tranh chấp lãnh hải sẽ không được dung thứ."

Tuy nhiên, ông Banlaoi ghi nhận rằng Philippines đã chọn cáo trạng gây án mạng, một tội nhẹ hơn và bị cáo được đóng tiền thế chân để tại ngoại hầu tra. Trước đây, Đài Loan nói rằng vụ nổ súng đó là một vụ sát nhân, cố ý gây chết người. Theo luật Philippines, bị cáo về tội sát nhân không được phép tại ngoại.

Trong lúc Philippines chuẩn bị khởi tố, Đài Loan cho biết tất cả 4 đòi hỏi của họ đã được thỏa mãn. Tuy nhiên, các giới chức ở Đài Bắc cho biết họ sẽ theo dõi sát quá trình tố tụng của vụ này.