Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể là nhân tố quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 9/5 tới của Hàn Quốc.
Ông Trump đã đánh mất cảm tình của nhiều người ở Hàn Quốc sau khi nêu yêu sách đòi chính phủ Seoul trả 1 tỷ đôla cho Hệ thống Phòng thủ Tên lửa Tầm cao Giai đoạn cuối (THAAD) đang được triển khai trên Bán đảo Triều Tiên, ông chỉ trích hiệp định thương mại tự do Mỹ-Hàn, và thậm chí còn ca ngợi lãnh đạo Kim Jong Un của Bắc Triều Tiên cũng như bày tỏ sẵn sàng gặp ông Kim mà không tham vấn trước với các đồng minh quân sự then chốt của Mỹ ở Châu Á.
Những lời chỉ trích gây tranh cãi của ông Trump về Hàn Quốc dường như đang giúp ứng cử viên tổng thống phản đối mạnh nhất chính sách cứng rắn của Mỹ đối với Bắc Triều Tiên.
Phe tự do ăn mừng
Những ủng hộ viên của ông Moon Jae-in nhảy múa trên đường phố tại một cuộc vận động tranh cử ở Seoul. Mức độ ủng hộ dành cho ứng cử viên thuộc Đảng Dân chủ Hàn Quốc theo đường lối tự do đã tăng lên 41% trong một cuộc khảo sát thực hiện hôm thứ Ba. Đây là cuộc thăm dò cuối được phép thực hiện trước cuộc bầu cử. Ông Moon giờ dẫn trước 20% so với đối thủ bám sát ông nhất.
Vị luật sư nhân quyền này ủng hộ liên minh với Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ông cho rằng chính sách của Hoa Kỳ chỉ nhấn mạnh vào áp lực quân sự và những biện pháp trừng phạt sẽ không giải quyết được mối đe dọa hạt nhân của Bắc Triều Tiên.
Ông Moon muốn giảm căng thẳng thông qua đối thoại và hợp tác. Ông nói ông sẽ xem xét việc mở lại Khu liên hợp Công nghiệp Kaesong ở Bắc Triều Tiên, đã đóng cửa sau vụ thử hạt nhân thứ tư của Bình Nhưỡng vào năm 2016.
Ông cũng kêu gọi đình hoãn đơn vị phòng thủ tên lửa THAAD hiện đang được triển khai ở miền đông nam Hàn Quốc, cho đến khi các vị tổng thống kế tiếp lên nắm quyền.
Thái độ không nhiệt tình của ông Moon về vấn đề này đi ngược lại sự ủng hộ ngày càng tăng của Hàn Quốc đối với THAAD vào lúc với Bắc Triều Tiên tiếp tục các cuộc thử tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, những người ủng hộ ông đánh giá cao việc ông đại diện cho những người phản đối ở tầm địa phương lo ngại về những ảnh hưởng của dàn radar công suất lớn trong hệ thống vũ khí tới sức khoẻ cộng đồng, và vì ông muốn trước hết phải nghiên cứu về các lợi ích an ninh của THAAD, so với nguy cơ tiếp tục khiêu khích Bắc Triều Tiên và xa lánh Trung Quốc, có tin nước này đã trả đũa bằng cách hạn chế du lịch và một số hàng nhập khẩu.
Song Jung-Bin, một người thuộc Đảng Dân chủ Hàn Quốc ủng hộ ông Moon, nói: "Đảng của chúng tôi nghĩ rằng phải đàm phán lại về THAAD để điều chỉnh việc chia sẻ chi phí, vì việc đó đã do chính phủ trước đây thực hiện".
Sau khi Tổng thống Trump nêu ra yêu sách về THAAD trị giá 1 tỷ đôla, mức độ dẫn trước của Moon trong các cuộc thăm dò đã gia tăng.
Đối thủ phe tự do
Đối thủ của phe tự do là Ahn Cheol-soo, ứng cử viên Đảng Nhân dân, ủng hộ nhiều hơn cho các quan điểm thân Mỹ liên quan đến THAAD và thúc đẩy chi tiêu quốc phòng, đồng thời cũng ủng hộ đối thoại và hoạt động ngoại giao mạnh mẽ để giải quyết một cách hòa bình sự chia cắt lâu năm vốn là tâm điểm của cuộc khủng hoảng này.
Tuy nhiên, mức độ ủng hộ cho ông Ahn trong cuộc thăm dò gần đây nhất đã giảm chỉ còn 19%. Mặc dù ông phản đối gay gắt yêu sách 1 tỷ đôla của ông Trump, nhưng một số người chỉ trích nói rằng động thái mơ hồ của ông chuyển sang vị trí trung dung vẫn không đủ để thu hút những người của phe bảo thủ hoặc phe tự do.
Phe bảo thủ e dè
Những người bảo thủ, đứng đầu là ứng cử viên Đảng Tự do Hàn Quốc, Hong Joon-pyo, đã vất vả lấy lại niềm tin của công chúng sau vụ luận tội cựu Tổng thống Park Guen-hye về một vụ bê bối tham nhũng, vụ này đã dẫn đến cuộc bầu cử tổng thống sớm.
Những người ủng hộ ông Hong cho biết sự tán đồng mạnh mẽ của ông Hong dành cho THAAD, và việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Hàn Quốc, sẽ giành được sự hậu thuẫn từ một lượng đa số cử tri thầm lặng ủng hộ an ninh quốc gia. Những người này bị các phương tiện truyền thông đánh giá không đúng mức.
Lee Sung-Kook, thành viên ủy ban quận Yangcheon-gu thuộc Đảng Tự do Hàn Quốc, nói: "Hiện tại, ở Hàn Quốc nhiều người đang giấu suy nghĩ và phiếu bầu của họ”.
Lời bình phẩm của ông Trump, không chỉ về THAAD, mà còn gọi nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un là một "nhân vật khôn ngoan" trong việc củng cố sức mạnh một cách tàn nhẫn, đã làm giảm sự ủng hộ Hoa Kỳ trong số những người bảo thủ cánh hữu đang cắm trại biểu tình phía trước tòa thị chính Seoul.
Hwang Eung-Joo thuộc nhóm Trại Ái quốc vốn đã hình thành để phản đối việc luận tội bà Park nói: "Tôi đau lòng về nước Mỹ vì những lời bình luận gần đây của ông Trump".
Cảm xúc bất an về ông Trump có thể làm mất thêm phiếu đối với phe bảo thủ trong khi tiếp thêm sinh lực cho những người phe tự do muốn Tổng thống Hàn Quốc kế tiếp phải đương đấu với áp lực của Mỹ.
