Bộ Ngoại giao Mỹ mới công bố một danh sách 168 cá nhân, trong đó có một số người gốc Việt, và các tổ chức “bị cấm tham gia các hoạt động xuất nhập khẩu vũ khí từ Mỹ”.
Theo tìm hiểu của VOA tiếng Việt, có thể thấy trên danh sách “đen” những cái tên như Huynh Duc Liem, Dang Tran Dan hay Hoang Phong.
Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 25/4 nói rằng những người trên đã bị phát hiện “vi phạm hoặc âm mưu vi phạm Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí”, và việc cấm này cho thấy “trách nhiệm” của Bộ nhằm “bảo vệ thiết bị quốc phòng Mỹ, trong đó có cả dữ liệu kỹ thuật, và các dịch vụ quốc phòng khỏi bị môi giới và xuất khẩu trái phép”.
Mỹ lôi kéo Việt Nam ngừng mua vũ khí của Nga?
Công ty Việt Nam vận động vũ khí ở Mỹ trước thềm APEC
Hiện chưa rõ ngay những người Việt bị “điểm tên” cùng với nhiều người có tên tiếng Hoa và Mỹ Latin làm việc cho các cá nhân hay tổ chức nào.
Nhưng họ sẽ bị cấm “tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp trong các hoạt động xuất nhập khẩu thiết bị và dịch vụ quốc phòng từ Mỹ”.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết rằng Bộ này “đã làm việc với Bộ Tư pháp, Cục Điều tra Liên bang Mỹ và Bộ Nội vụ để nhận diện các cá nhân bị cấm dựa trên việc họ bị kết tội hình sự tại tòa án ở Mỹ”.
Và quyết định trên “có mục đích giúp công chúng nắm được” những người nằm trong danh sách “đen”.
Họ sẽ bị cấm cho tới khi nào Bộ Ngoại giao chấp thuận đơn xin được đưa ra khỏi danh sách.
Vấn đề vũ khí nổi lên trong quan hệ Việt – Mỹ hai năm qua, nhất là sau khi Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam năm 2016 nhân chuyến thăm của Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama.
Tuyên bố chung của Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong chuyến công du Hoa Kỳ của người đứng đầu chính phủ Việt Nam giữa năm ngoái có đoạn viết rằng nhà lãnh đạo Việt Nam “tỏ quan tâm tới việc tiếp nhận thêm trang thiết bị quốc phòng từ Hoa Kỳ, bao gồm các tàu tuần tra cho lực lượng cảnh sát biển”.
Trong chuyến thăm ít tháng sau đó, đích thân “ông chủ” Nhà Trắng trực tiếp “mời chào” giới lãnh đạo ở Việt Nam mua thiết bị quân sự của Mỹ, nhất là máy bay và tên lửa.
Theo ghi nhận của VOA tiếng Việt, chi nhánh tại Mỹ của Tập đoàn viễn thông quân đội Viettel hồi tháng Hai mới kết thúc một bản hợp đồng thuê công ty McDermott Will & Emery vận động nhánh hành pháp và lập pháp của Hoa Kỳ về “các vấn đề liên quan tới an ninh quốc gia và quốc phòng của Việt Nam”.
Tập đoàn nhà nước Việt Nam đã chi khoảng 40 nghìn đôla (hơn 900 triệu đồng) một tháng cho nỗ lực vận động về quốc phòng và vũ khí tại Washington.
Trước Viettel, chính phủ Việt Nam đã trả cho một công ty vận động hành lang khác của Mỹ là Podesta hơn một triệu đôla để vận động giới lập pháp và hành pháp của Hoa Kỳ trong vòng 5 năm.
Đây khoảng thời gian nhiều quan chức cấp cao của Việt Nam đã tới thăm Nhà Trắng, trong đó có chuyến đi được coi là lịch sử của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2015 cũng như chuyến công du Việt Nam của ông Obama.
