Sau gần hai tháng của cuộc xung đột ở Gaza, người Palestine đang chuẩn bị để xây dựng lại vùng đất Địa Trung Hải bị cô lập cùng với sự trợ giúp của nước ngoài. Trong khi đó, một nhóm nhân quyền quốc tế phát hiện ra Israel có phần chắc đã vi phạm luật pháp quốc tế về chiến tranh trong một số cuộc tấn công của nước này vào Gaza. Thông tín viên Zlatica Hoke có thêm chi tiết.
Giao tranh mới đây giữa Israel và Gaza vào tháng Bảy và tháng Tám khiến cho hơn 2.100 người thiệt mạng, khoảng ¾ trong số đó là thường dân. Nó còn làm nhiều nơi ở Gaza rơi vào cảnh điêu tàn. Số tử vong của Israel chỉ hơn 70 nguời và hầu hết những người thiệt mạng là binh sĩ.
Hôm thứ Năm, tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói rằng một số cuộc tấn công của Israel đã vi phạm luật pháp quốc tế.
Ông Bill Van Esveld thuộc tổ chức này nói:
“Phúc trình của chúng tôi công bố hôm nay phát hiện ra 3 trường hợp khác nhau, các cuộc tấn công của Israel vào các trường học UNRWA ở dải Gaza, nơi hàng ngàn người tìm nơi lánh nạn giao tranh, là bất hợp pháp. Trong một trường hợp khác ở Beit Hanoun, rất nhiều đạn súng cối đã rơi xuống ngay bên trong trường. Tại trường Jabalya, một số người đã chuyển đến từ Beit Hanoun để tìm nơi trú ẩn sau khi trường Beit Hanoun bị đánh trúng, đã phải chuyển tới Jabalya và rồi trường này bị đánh trúng nhiều này sau đó. Rồi ở Rafah, trường hợp thứ ba, chúng tôi tìm hiểu nơi một phi đạn tối tân bắn trúng một chiếc xe gắn máy đó là ngay bên ngoài cổng trường UNRWA, làm khoảng 10 người ở đó thiệt mạng."
Israel đã loan báo cuộc điều tra riêng về các hoạt động chiến sự tại Gaza, bao gồm cả các cuộc tấn công đã giết chết 4 trẻ em người Palestine trên một bãi biển và 17 người tại một trường học ở Liên Hiệp Quốc. Đại diện của tổ chức Human Rights Watch nói các cuộc điều tra tương tự của Israel trước đây không mang lại kết quả đáng kể.
Ông Van Esvald nói:
“Điều đó rõ ràng tốt hơn là không làm gì cả, nhưng chúng tôi quan ngại và chúng tôi nghĩ là cần phải duy trì áp lực bởi vì thành tích trách nhiệm của quân đội Israel là cực kỳ yếu kém”.
Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết có bằng chứng là khu vực trường học đã được các chiến binh sử dụng để bắn rocket vào Israel. Tổ chức Human Rights Watch đã lên án việc chứa vũ khí trong các cơ sở dân sự, nhưng nói rằng không có bằng chứng của bất kỳ hoạt động quân sự nào bên trong hay gần 3 trường học trên.
Một đại diện của Liên Hiệp Quốc đã đến Gaza hôm thứ Năm để đánh giá về nhu cầu của những thường dân lâm vào cảnh cùng cực vì các cuộc pháo kích của Israel.
Ông Robert Turner, giám đốc về các hoạt động ở Gaza của UNRWA nói:
“Chúng tôi cần các nguồn lực. Chúng tôi cần ngân sách để xây dựng lại cả các gia đình tị nạn và không tị nạn ở Gaza”.
Liên Hiệp Quốc đang kêu gọi bãi bỏ cuộc phong tỏa của Israel xung quanh Gaza để cứu trợ nhân đạo và các vật liệu xây dựng dễ dàng vào được khu vực này.
Trong chuyến thăm vào tuần này, ngoại trưởng Na Uy Borge Brende nói viện trợ không thôi thì không đủ để tái thiết Gaza:
“Tôi cho rằng đây là một vấn đề về việc nhập khẩu những gì, mà cũng còn là vấn đề khả năng xây dựng một cuộc sống thực sự của người dân ở Gaza để họ bắt đầu sản xuất, có được những doanh nghiệp nhỏ và vừa thường phát triển mạnh trong khu vực này để một lần nữa xây dựng lại và sau đó bắt đầu có thu nhập tốt. Đây là điều cấp thiết, và chúng tôi sẽ tiếp tục giải quyết nó cùng với Israel”.
Bãi bỏ phong tỏa từng là một trong những điều kiện chính của các nhà lãnh đạo Hamas tại Gaza trong các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn hiện nay.