—
Người châu Á là nhóm dân thiểu số phát triển nhanh nhất ở Mỹ và người gốc Hoa đã sinh sống ở Mỹ từ giữa thế kỷ 19. Gần như mọi thành phố lớn của Mỹ đều có một khu phố Tàu. Nhưng nhiều người Mỹ gốc Hoa đã hòa nhập vào xã hội Mỹ và sinh sống ở vùng ngoại ô. Từ Los Angeles, thông tín viên Elizabeth Lee tường trình về một trong những khu phố Tàu lớn nhất ở Mỹ và giải thích về quá trình phát triển của khu phố này gắn liền với những người nhập cư gốc Hoa.
Từ San Francisco đến New York, du khách đổ đến khu phố Tàu để ăn uống và mua đồ lưu niệm. Nhưng những khu phố Tàu ngày nay ở Mỹ phần lớn là dành cho khách du lịch, theo ông Steve Wong, quyền giám đốc Viện bảo tàng người Mỹ gốc Hoa ở Los Angeles:
“Nếu bạn đi quanh khu phố Tàu ngày nay ở Los Angeles và ở những thành phố lớn khác, bạn sẽ thấy cái vẻ ngoài Trung Hoa, lúc thật lúc không. Và có những cửa hàng bán đồ lưu niệm, có thức ăn Tàu nấu theo khẩu vị của Mỹ. Tôi thì tôi không gọi đó là đồ ăn Tàu. Tôi nghĩ nó rất là Mỹ.”
Nhưng có một thời, khu phố Tàu từng là nơi duy nhất mà những người nhập cư gốc Hoa có thể sinh sống. Những người nhập cư gốc Hoa đầu tiên đến từ miền nam Trung Quốc vào giữa thế kỷ 19 là những phu phen. Rồi vào năm 1882, Mỹ ra lệnh cấm người Trung Quốc nhập cảnh. Thái độ bài xích người Hoa dẫn đến việc lập ra những khu phố Tàu. Ông Steve Wong cho biết thêm:
“Vì không được mang theo gia đình và phụ nữ, họ không phát triển được cộng đồng của mình. Thế nên họ phải hướng ra ngoài và xây dựng nền kinh tế dựa vào du lịch.”
Ông Fred Wong, 73 tuổi, đã sống và làm việc tại khu phố Tàu ở Los Angeles 15 năm nay. Ông đến Mỹ khi mới 10 tuổi sau khi khi lệnh cấm nhập cư được bãi bỏ. Ông không đến Mỹ với cha mẹ ruột của mình. Ông cho biết:
“Gia đình tôi có 6 người và cha mẹ tôi rất khổ. Vì vậy mẹ tôi phải bán đi một đứa con. Tôi là đứa thứ hai bị đem bán.”
Ông nói bây giờ chỉ có người Hoa lớn tuổi và người gốc Mỹ Latin là sống trong khu phố Tàu ở Los Angeles. Phần đông người nhập cư gốc Hoa ở những khu ngoại ô.
Từ 30 năm nay, người Hoa nhập cư từ Ðài Loan và Trung Quốc đại lục tới Mỹ du học rồi sau đó ở lại. Giáo sư Chu Mẫn thuộc Ðại học Nam California ở Los Angeles cho biết:
“Rất nhiều người trong số họ xuất thân từ tầng lớp trung lưu. Họ muốn mua nhà hoặc thuê nhà thay vì sống trong những căn hộ, và họ cũng muốn tìm những khu có trường học tốt. Vì vậy khu phố Tàu không hấp dẫn đối với họ.”
Ở những thành phố lớn như Houston và Los Angeles, người Hoa đang hình thành những cộng đồng ngoài những khu phố Tàu truyền thống. Những khu họ sinh sống có nhiều những trung tâm mua sắm, bãi đậu xe và ngân hàng chuyên phục vụ cộng đồng người Hoa.
Ông Quách Văn Hoàng, người ở Tây An, Trung Quốc, từng làm công nhân nhà máy ở đó. Giờ đây ông làm chủ một nhà hàng ở khu ngoại ô phía đông thành phố Los Angeles. Cũng như nhiều người nhập cư ở đây, ông mua một căn nhà có ga-ra chứa 2 xe.
Ông nói ở Trung Quốc nhà cao tầng ở khắp nơi. Ở Mỹ không nhiều nhà cao tầng như vậy nhưng có nhiều nhà hơn cho mỗi gia đình cá biệt. Ấn tượng đầu tiên của ông là ở đây có ít người hơn, chất lượng không khí tốt hơn, và ông còn nhìn thấy được bầu trời xanh.
Trong khi nhiều người nhập cư gốc Hoa đang thành danh ở Mỹ, ông Steve Wong nói có đến 750,000 người nhập cư gốc Hoa không giấy tờ đang sống ở đây. Họ đang đợi xem liệu Quốc hội có cải tổ luật di trú hay không.
Giáo sư Chu Mẫn nói vấn đề nhập cư ở Mỹ vẫn sẽ tiếp tục vì người nhập cư vẫn muốn có cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân và con cái của họ.
Từ San Francisco đến New York, du khách đổ đến khu phố Tàu để ăn uống và mua đồ lưu niệm. Nhưng những khu phố Tàu ngày nay ở Mỹ phần lớn là dành cho khách du lịch, theo ông Steve Wong, quyền giám đốc Viện bảo tàng người Mỹ gốc Hoa ở Los Angeles:
“Nếu bạn đi quanh khu phố Tàu ngày nay ở Los Angeles và ở những thành phố lớn khác, bạn sẽ thấy cái vẻ ngoài Trung Hoa, lúc thật lúc không. Và có những cửa hàng bán đồ lưu niệm, có thức ăn Tàu nấu theo khẩu vị của Mỹ. Tôi thì tôi không gọi đó là đồ ăn Tàu. Tôi nghĩ nó rất là Mỹ.”
Nhưng có một thời, khu phố Tàu từng là nơi duy nhất mà những người nhập cư gốc Hoa có thể sinh sống. Những người nhập cư gốc Hoa đầu tiên đến từ miền nam Trung Quốc vào giữa thế kỷ 19 là những phu phen. Rồi vào năm 1882, Mỹ ra lệnh cấm người Trung Quốc nhập cảnh. Thái độ bài xích người Hoa dẫn đến việc lập ra những khu phố Tàu. Ông Steve Wong cho biết thêm:
“Vì không được mang theo gia đình và phụ nữ, họ không phát triển được cộng đồng của mình. Thế nên họ phải hướng ra ngoài và xây dựng nền kinh tế dựa vào du lịch.”
Ông Fred Wong, 73 tuổi, đã sống và làm việc tại khu phố Tàu ở Los Angeles 15 năm nay. Ông đến Mỹ khi mới 10 tuổi sau khi khi lệnh cấm nhập cư được bãi bỏ. Ông không đến Mỹ với cha mẹ ruột của mình. Ông cho biết:
“Gia đình tôi có 6 người và cha mẹ tôi rất khổ. Vì vậy mẹ tôi phải bán đi một đứa con. Tôi là đứa thứ hai bị đem bán.”
Ông nói bây giờ chỉ có người Hoa lớn tuổi và người gốc Mỹ Latin là sống trong khu phố Tàu ở Los Angeles. Phần đông người nhập cư gốc Hoa ở những khu ngoại ô.
Từ 30 năm nay, người Hoa nhập cư từ Ðài Loan và Trung Quốc đại lục tới Mỹ du học rồi sau đó ở lại. Giáo sư Chu Mẫn thuộc Ðại học Nam California ở Los Angeles cho biết:
“Rất nhiều người trong số họ xuất thân từ tầng lớp trung lưu. Họ muốn mua nhà hoặc thuê nhà thay vì sống trong những căn hộ, và họ cũng muốn tìm những khu có trường học tốt. Vì vậy khu phố Tàu không hấp dẫn đối với họ.”
Ở những thành phố lớn như Houston và Los Angeles, người Hoa đang hình thành những cộng đồng ngoài những khu phố Tàu truyền thống. Những khu họ sinh sống có nhiều những trung tâm mua sắm, bãi đậu xe và ngân hàng chuyên phục vụ cộng đồng người Hoa.
Ông Quách Văn Hoàng, người ở Tây An, Trung Quốc, từng làm công nhân nhà máy ở đó. Giờ đây ông làm chủ một nhà hàng ở khu ngoại ô phía đông thành phố Los Angeles. Cũng như nhiều người nhập cư ở đây, ông mua một căn nhà có ga-ra chứa 2 xe.
Ông nói ở Trung Quốc nhà cao tầng ở khắp nơi. Ở Mỹ không nhiều nhà cao tầng như vậy nhưng có nhiều nhà hơn cho mỗi gia đình cá biệt. Ấn tượng đầu tiên của ông là ở đây có ít người hơn, chất lượng không khí tốt hơn, và ông còn nhìn thấy được bầu trời xanh.
Trong khi nhiều người nhập cư gốc Hoa đang thành danh ở Mỹ, ông Steve Wong nói có đến 750,000 người nhập cư gốc Hoa không giấy tờ đang sống ở đây. Họ đang đợi xem liệu Quốc hội có cải tổ luật di trú hay không.
Giáo sư Chu Mẫn nói vấn đề nhập cư ở Mỹ vẫn sẽ tiếp tục vì người nhập cư vẫn muốn có cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân và con cái của họ.