Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter hôm Chủ nhật cam kết sẽ tiến hành một cuộc điều tra đầy đủ và minh bạch về vụ không kích của Mỹ tại một bệnh viện ở miền bắc Afghanistan khiến ít nhất 22 người thiệt mạng hôm thứ Bảy.
Vụ ném bom đã thổi bùng lên cơn bão lửa chỉ trích từ những nhóm cứu trợ, trong đó có tổ chức từ thiện y tế quốc tế Y sĩ Không Biên giới, là tổ chức điều hành cơ sở y tế ở Kunduz.
Trả lời báo giới hôm Chủ nhật trên đường đến Tây Ban Nha, ông Carter cảnh báo rằng tình hình ở Kunduz "lẫn lộn và phức tạp," trong khi tuyên bố rằng "chúng tôi sẽ thu thập dữ kiện." Ông cũng cho biết ông đã ra lệnh cho các lực lượng của Mỹ cung cấp bất kỳ sự trợ giúp y tế nào cần có trong khu vực này.
Ông Carter phát biểu trong khi tổ chức Y sĩ Không Biên giới, được biết với tên viết tắt bằng tiếng Pháp là MSF, đòi một cuộc điều tra quốc tế độc lập về vụ ném bom mà họ nói giết chết 12 nhân viên của bệnh viện và 10 bệnh nhân.
Trước đó hôm Chủ nhật, nhà chức trách Afghanistan cho biết từ 10 tới 15 kẻ chủ chiến Taliban đã lẩn trốn trong bệnh viện và trên khuôn viên của nó. Hamdullah Danishi, quyền tỉnh trưởng tỉnh Kunduz ở miền bắc, nói với báo Washington Post rằng: "Chúng tôi đã dung chấp những vụ bắn súng của họ trong một thời gian" trước khi đáp trả.
Nhưng MSF trong một tuyên bố nói rằng "không có bất kỳ một thành viên nào trong đội ngũ nhân viên của chúng tôi báo cáo bất kỳ giao tranh nào bên trong khu nhà bệnh viện của MSF trước vụ không kích của Mỹ,” và nói thêm rằng "trong bất kỳ trường hợp nào, ném bom một bệnh viện đang hoạt động đầy đủ không bao giờ có thể biện minh được."
Một phát ngôn viên của MSF cho biết tổ chức này đã rút khỏi Kunduz, với tất cả những bệnh nhân trong tình trạng nguy cấp được chuyển qua những cơ sở y tế khác trong khu vực.
‘Bị tấn công nhiều lần’
Y sĩ Không Biên giới mô tả các cuộc không kích là một "vụ ném bom kéo dài" tiếp diễn hơn "30 phút sau khi các quan chức quân sự của Mỹ và Afghanistan ở Kabul và Washington lần đầu tiên được thông báo" về các cuộc không kích.
Quân đội Mỹ thừa nhận họ đã tiến hành một cuộc không kích trước bình minh gần một cơ sở y tế của MSF. Một phát ngôn viên của lực lượng Mỹ tại Afghanistan cho biết cuộc không kích của Mỹ "có thể đã dẫn đến tổn thất ngoài ý muốn cho một cơ sở y tế gần đó.''
MSF nói rằng bệnh viện của họ "đã bị tấn công nhiều lần rất chính xác ... trong khi các tòa nhà xung quanh hầu như không bị ảnh hưởng." Họ cũng nói đã cung cấp tọa độ GPS cho "liên minh và các quan chức quân sự và dân sự của Afghanistan" vào tuần trước để tránh việc bệnh viện bị tấn công.
Ông Obama gửi lời chia buồn
Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày thứ Bảy đã "gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến các chuyên gia y tế và những thường dân khác bị thiệt mạng và bị thương trong sự cố bi thảm này."
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani cũng bày tỏ "nỗi buồn sâu sắc" về vụ việc trong một phát biểu tại Kabul.
Ủy ban Chữ Thập Đỏ Quốc tế ở Afghanistan lên án mạnh mẽ vụ tấn công, nói rằng từ quan điểm của họ "việc nhắm mục tiêu vào bất kỳ cơ sở y tế hoặc nhân viên y tế làm việc trong lĩnh vực chăm sóc y tế là không thể chấp nhận được bất kể tình huống là gì."
Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon và Trưởng phụ trách nhân quyền của Liên Hiệp Quốc Zeid Ra'ad Al Hussein gọi cuộc không kích là "không thể tha thứ được." Ông Zeid nói, "các nhà hoạch định quân sự quốc tế và Afghanistan có nghĩa vụ tôn trọng và bảo vệ thường dân mọi lúc, và những cơ sở y tế và nhân viên y tế là đối tượng bảo vệ đặc biệt."
Ông nói, "nếu được xác định là có chủ ý tại tòa án, một cuộc không kích nhắm vào bệnh viện có thể ngang như tội ác chiến tranh."
Giao tranh ác liệt
Quân đội Afghanistan, được yểm trợ bởi các cuộc không kích của Mỹ, đã giao tranh ác liệt ở Kunduz với những kẻ chủ chiến Taliban đã chiếm thành phố vào đầu tuần trước.
Nhà chức trách ở Afghanistan hôm thứ Sáu nói rằng ít nhất 60 người đã thiệt mạng và 466 người bị thương trong giao tranh giữa quân đội chính phủ và phe Taliban kiểm soát Kunduz.
Một phát ngôn viên của Taliban, Zabihullah Mujahid, trong một thông cáo gửi cho VOA, phủ nhận sự hiện diện của những chiến binh của họ trong bệnh viện vào thời điểm xảy ra vụ không kích.
