WASHINGTON —
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Kerry nói việc đạt thỏa thuận với Iran về chương trình hạt nhân sẽ đình chỉ bước tiến của nước này về sản xuất võ khí nguyên tử và mở cánh cửa sổ cho đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận chung cuộc. Thông tín viên VOA Michael Bowman tường thuận rằng chính quyền của Tổng thống Obama đang nỗ lực thuyết phục những người, trong cũng như ngoài nước, còn hoài nghi, rằng việc đạt được thỏa thuận sơ khởi này thuận lợi cho nước Mỹ cũng như các đồng minh.
Trong cuộc vận động chớp nhoáng giới truyền thông trên các chương trình truyền hình hôm Chủ nhật, Ngoại trưởng Kerry nói rằng thỏa thuận này như bước đầu hướng đến một giải pháp hòa bình có thể đạt được về tham vọng hạt nhân của Iran. Xuất hiện trong chương trình Face the Nation của đài truyền hình CBS, Ngoại trưởng Kerry trình bày chi tiết về những hạn chế Iran đã thỏa thuận tuân thủ. Ông nói:
“Họ sẽ tiêu hủy uranium tinh chế ở mức độ cao hơn mà họ đang có, đây là chất liệu rất quan trọng để chế tạo bom. Một khi đã tiêu hủy nó, thì họ chỉ còn loại uranium được tinh chế ở mức thấp. Và theo thỏa thuận này họ không được phép xây dựng thêm các cơ sở tinh chế. Chúng tôi sẽ đề ra các hạn chế về máy ly tâm, rất cần thiết cho việc tinh chế uranium.”
Ngoại trưởng Kerry nhấn mạnh rằng thỏa thuận đòi hỏi sự thẩm tra nghiêm nhặt. Ông nói:
“Thỏa thuận không đặt trên căn bản lòng tin. Nó đặt căn bản vào sự thẩm tra. Nó căn cứ vào khả năng của chúng ta để biết điều gì đang diễn ra. Vì vậy chúng ta không cần phải tin tưởng những người chúng ta đang giao dịch. Chúng ta cần phải có một cơ chế qua đó biết chính xác chúng ta đang có những dữ kiện gì và biết chính xác họ đang làm gì.”
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chỉ trích gay gắt thỏa thuận đạt được như một “sai lầm lịch sử”.
Xuất hiện trong chương trình This Week của đài truyền hình ABC, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Saxby Chambliss nói thỏa thuận không đạt được mục tiêu quan trọng của cộng đồng quốc tế. Ông nói:
“Không có điểm nào trong lời của Ngoại trưởng Kerry vừa nói hướng chúng ta đến chỗ ngăn ngừa Iran phát triển võ khí hạt nhân.”
Thượng nghị sĩ Chambliss cũng phản đối bất cứ sự nới lỏng nào các biện pháp gây sức ép kinh tế đối với Iran. Ông nói:
“Đây không phải là lúc nới lỏng các biện pháp chế tài khi chúng đang có tác dụng.”
Thứ Bảy tuần trước, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama mô tả việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt ở mức “vừa phải” và sẽ được bãi bỏ, nếu Iran không đáp ứng các cam kết.
Ngoại trưởng Kerry nói rằng thỏa thuận không dành sự thuận lợi để Iran không bị giới hạn trong các hoạt động hạt nhân.
Trong cuộc vận động chớp nhoáng giới truyền thông trên các chương trình truyền hình hôm Chủ nhật, Ngoại trưởng Kerry nói rằng thỏa thuận này như bước đầu hướng đến một giải pháp hòa bình có thể đạt được về tham vọng hạt nhân của Iran. Xuất hiện trong chương trình Face the Nation của đài truyền hình CBS, Ngoại trưởng Kerry trình bày chi tiết về những hạn chế Iran đã thỏa thuận tuân thủ. Ông nói:
“Họ sẽ tiêu hủy uranium tinh chế ở mức độ cao hơn mà họ đang có, đây là chất liệu rất quan trọng để chế tạo bom. Một khi đã tiêu hủy nó, thì họ chỉ còn loại uranium được tinh chế ở mức thấp. Và theo thỏa thuận này họ không được phép xây dựng thêm các cơ sở tinh chế. Chúng tôi sẽ đề ra các hạn chế về máy ly tâm, rất cần thiết cho việc tinh chế uranium.”
Ngoại trưởng Kerry nhấn mạnh rằng thỏa thuận đòi hỏi sự thẩm tra nghiêm nhặt. Ông nói:
“Thỏa thuận không đặt trên căn bản lòng tin. Nó đặt căn bản vào sự thẩm tra. Nó căn cứ vào khả năng của chúng ta để biết điều gì đang diễn ra. Vì vậy chúng ta không cần phải tin tưởng những người chúng ta đang giao dịch. Chúng ta cần phải có một cơ chế qua đó biết chính xác chúng ta đang có những dữ kiện gì và biết chính xác họ đang làm gì.”
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chỉ trích gay gắt thỏa thuận đạt được như một “sai lầm lịch sử”.
Xuất hiện trong chương trình This Week của đài truyền hình ABC, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Saxby Chambliss nói thỏa thuận không đạt được mục tiêu quan trọng của cộng đồng quốc tế. Ông nói:
“Không có điểm nào trong lời của Ngoại trưởng Kerry vừa nói hướng chúng ta đến chỗ ngăn ngừa Iran phát triển võ khí hạt nhân.”
Thượng nghị sĩ Chambliss cũng phản đối bất cứ sự nới lỏng nào các biện pháp gây sức ép kinh tế đối với Iran. Ông nói:
“Đây không phải là lúc nới lỏng các biện pháp chế tài khi chúng đang có tác dụng.”
Thứ Bảy tuần trước, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama mô tả việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt ở mức “vừa phải” và sẽ được bãi bỏ, nếu Iran không đáp ứng các cam kết.
Ngoại trưởng Kerry nói rằng thỏa thuận không dành sự thuận lợi để Iran không bị giới hạn trong các hoạt động hạt nhân.
