LONDON —
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry cho hay Hoa Kỳ, Anh, Pháp và quan trọng là Nga đồng ý rằng Syria phải đối mặt với “các hậu quả” nếu không tôn trọng thỏa thuận về vũ khí hóa học. Nhưng Nga nhấn mạnh sẽ không có đe dọa vũ lực trong một nghị quyết sắp tới của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Thông tín viên VOA Al Pessin tường trình từ London.
Hôm nay ông Kerry dừng chân tại Paris để tường trình với các đối tác Pháp và Anh về các cuộc đàm phán cuối tuần qua với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Hai bên đã đạt được một khung thỏa thuận về việc phá hủy kho vũ khí hóa học của Syria trước giữa năm tới.
Sau cuộc họp ở Paris, ông Kerry tuyên bố cộng đồng quốc tế sẽ nhấn mạnh đến việc Tổng thống Syria Bashar al-Assad phải tuân hành.
Ông Kerry nói: “Chúng ta sẽ không dung túng việc tránh né hay bất cứ điều gì ít hơn việc chính phủ Assad phải tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc cốt lõi của những gì đã đạt được ở đây. Nếu ông Assad không tuân hành các điều khoản trong khung thỏa thuận này, thì tất cả chúng ta, kể cả Nga, đã đồng ý rằng chắc chắn sẽ có những hậu quả.”
Ngoại trưởng Hoa Kỳ không nói rõ các “hậu quả” đó là gì. Nhưng ông cũng nói là khả năng hành động quân sự của Hoa kỳ “vẫn còn được xem xét.”
Phát biểu ít phút sau tại Moscow, ông Lavrov nói nếu 3 cường quốc Tây phương nhấn mạnh đến một nghị quyết của Hội đồng Bảo an đe dọa sử dụng vũ lực, thì họ sẽ “hoàn toàn phá vỡ” động cơ cho các cuộc hòa đàm về Syria. Nga muốn mọi đe doạ vũ lực được xử lý sau này, và chỉ trong trường hợp cần thiết.
Ông Lavrov nói ông trông đợi Hoa Kỳ “tôn trọng nghiêm nhặt” những gì mà Ngoại trưởng Kerry đã đồng ý trong các cuộc đàm phán cuối tuần ở Geneva. Thỏa thuận đó đề nghị các cuộc thanh sát của Liên Hiệp Quốc ở Syria và đòi hỏi Hoa Kỳ và Nga ủng hộ việc sử dụng vũ lực nếu Syria không chịu tuân hành.
Một nghị quyết của Hội đồng Bảo an là nhằm chính thức hóa kế hoạch, và ông Kerry nói nghị quyết phải có một cơ chế thực thi nào đó. Nếu không, theo ông, chính phủ Assad sẽ “bày ra những trò chơi.”
Ngoại trưởng Kerry nói: “Ðiều chúng ta đạt được trong thỏa thuận này, vào lúc chúng ta chuyển thỏa thuận Geneva thành một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc phải vững mạnh và phải có tính cưỡng hành. Nó phải có thực chất. Phải có trách nhiệm. Phải minh bạch. Phải hợp thời. Tất cả những thứ đó phải là thiết yếu. Và phải được thực thi.”
Ngoại trưởng Kerry cảnh báo ông Assad chớ nên coi thỏa thuận này như là một sự thừa nhận tính hợp pháp của ông ta hay bất cứ quyền nào được sử dụng lực luợng quy ước chống lại phe đối lập. Ông Kerry nói Hoa Kỳ có cam kết với phe đối lập và với một giải pháp chính trị nhằm thành lập một chính phủ chuyển tiếp để quyết định về tương lai của Syria.
Ông Kerry bác bỏ những lời than phiền của một số lãnh tụ đối lập muốn Hoa Kỳ mở các cuộc không kích vào các mục tiêu quân sự của Syria. Một số người thuộc phe đối lập nói họ bị đặt vào một thế yếu hơn, nhưng ông Kerry lập luận rằng thỏa thuận ngăn cản chính phủ sử dụng loại vũ khí gây tàn phá nhiều nhất chỉ có lợi cho phe đối lập.
Ông cũng bác bỏ những lời tuyên bố cho rằng kế hoạch này không thể có hiệu lực, và nói nếu chính phủ Syria muốn tuần thủ, thì có thể để cho các thanh sát viên vào các khu vực nơi chứa vũ khí hóa học, và phương Tây sẽ khuyến khích phe đối lập chớ nên phá hoại công tác của các thanh sát viên.
Tại cuộc họp ở Paris, ba vị ngoại trưởng Tây phương cũng tuyên bố họ sẽ tiến hành thêm các biện pháp để củng cố phe đối lập ở Syria, vả sẽ mở một cuộc họp với các nhà lãnh đạo phe này ở New York vào tuần tới.
Hôm nay ông Kerry dừng chân tại Paris để tường trình với các đối tác Pháp và Anh về các cuộc đàm phán cuối tuần qua với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Hai bên đã đạt được một khung thỏa thuận về việc phá hủy kho vũ khí hóa học của Syria trước giữa năm tới.
Sau cuộc họp ở Paris, ông Kerry tuyên bố cộng đồng quốc tế sẽ nhấn mạnh đến việc Tổng thống Syria Bashar al-Assad phải tuân hành.
Ông Kerry nói: “Chúng ta sẽ không dung túng việc tránh né hay bất cứ điều gì ít hơn việc chính phủ Assad phải tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc cốt lõi của những gì đã đạt được ở đây. Nếu ông Assad không tuân hành các điều khoản trong khung thỏa thuận này, thì tất cả chúng ta, kể cả Nga, đã đồng ý rằng chắc chắn sẽ có những hậu quả.”
Ngoại trưởng Hoa Kỳ không nói rõ các “hậu quả” đó là gì. Nhưng ông cũng nói là khả năng hành động quân sự của Hoa kỳ “vẫn còn được xem xét.”
Phát biểu ít phút sau tại Moscow, ông Lavrov nói nếu 3 cường quốc Tây phương nhấn mạnh đến một nghị quyết của Hội đồng Bảo an đe dọa sử dụng vũ lực, thì họ sẽ “hoàn toàn phá vỡ” động cơ cho các cuộc hòa đàm về Syria. Nga muốn mọi đe doạ vũ lực được xử lý sau này, và chỉ trong trường hợp cần thiết.
Ông Lavrov nói ông trông đợi Hoa Kỳ “tôn trọng nghiêm nhặt” những gì mà Ngoại trưởng Kerry đã đồng ý trong các cuộc đàm phán cuối tuần ở Geneva. Thỏa thuận đó đề nghị các cuộc thanh sát của Liên Hiệp Quốc ở Syria và đòi hỏi Hoa Kỳ và Nga ủng hộ việc sử dụng vũ lực nếu Syria không chịu tuân hành.
Một nghị quyết của Hội đồng Bảo an là nhằm chính thức hóa kế hoạch, và ông Kerry nói nghị quyết phải có một cơ chế thực thi nào đó. Nếu không, theo ông, chính phủ Assad sẽ “bày ra những trò chơi.”
Ngoại trưởng Kerry nói: “Ðiều chúng ta đạt được trong thỏa thuận này, vào lúc chúng ta chuyển thỏa thuận Geneva thành một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc phải vững mạnh và phải có tính cưỡng hành. Nó phải có thực chất. Phải có trách nhiệm. Phải minh bạch. Phải hợp thời. Tất cả những thứ đó phải là thiết yếu. Và phải được thực thi.”
Ngoại trưởng Kerry cảnh báo ông Assad chớ nên coi thỏa thuận này như là một sự thừa nhận tính hợp pháp của ông ta hay bất cứ quyền nào được sử dụng lực luợng quy ước chống lại phe đối lập. Ông Kerry nói Hoa Kỳ có cam kết với phe đối lập và với một giải pháp chính trị nhằm thành lập một chính phủ chuyển tiếp để quyết định về tương lai của Syria.
Ông Kerry bác bỏ những lời than phiền của một số lãnh tụ đối lập muốn Hoa Kỳ mở các cuộc không kích vào các mục tiêu quân sự của Syria. Một số người thuộc phe đối lập nói họ bị đặt vào một thế yếu hơn, nhưng ông Kerry lập luận rằng thỏa thuận ngăn cản chính phủ sử dụng loại vũ khí gây tàn phá nhiều nhất chỉ có lợi cho phe đối lập.
Ông cũng bác bỏ những lời tuyên bố cho rằng kế hoạch này không thể có hiệu lực, và nói nếu chính phủ Syria muốn tuần thủ, thì có thể để cho các thanh sát viên vào các khu vực nơi chứa vũ khí hóa học, và phương Tây sẽ khuyến khích phe đối lập chớ nên phá hoại công tác của các thanh sát viên.
Tại cuộc họp ở Paris, ba vị ngoại trưởng Tây phương cũng tuyên bố họ sẽ tiến hành thêm các biện pháp để củng cố phe đối lập ở Syria, vả sẽ mở một cuộc họp với các nhà lãnh đạo phe này ở New York vào tuần tới.
