Hoa Kỳ bác bỏ các yêu sách hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông vượt quá những gì họ được phép theo luật pháp quốc tế và đứng cùng các quốc gia Đông Nam Á chống lại áp lực của Trung Quốc, tân Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói hôm thứ Tư 27/1.
Ông Blinken phát biểu như vậy trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố. Trong cuộc điện đàm, ông Blinken cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của một thỏa thuận quốc phòng lâu năm giữa hai nước đồng minh và khẳng định nó rõ ràng áp dụng được nếu Manila bị tấn công ở Biển Đông.
“Ngoại trưởng Blinken cam kết sát cánh với các nước Đông Nam Á là các bên đòi chủ quyền trước áp lực của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”, theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao.
"Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh tầm quan trọng của Hiệp ước Phòng thủ chung đối với an ninh của cả hai quốc gia [Hoa Kỳ, Philippines], rõ ràng là nó được áp dụng đối với trường hợp có các cuộc tấn công vũ trang nhằm vào các lực lượng vũ trang, tàu thuyền công hoặc máy bay của Philippines ở Thái Bình Dương, bao gồm cả Biển Đông", vẫn theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Những lời đảm bảo của ông Blinken được đưa ra sau khi ông Locsin nói hôm 27/1 rằng Philippines đã gửi lời phản đối ngoại giao về việc Trung Quốc thông qua luật cho phép lực lượng cảnh sát biển của họ nổ súng vào các tàu nước ngoài, mà phía Philippines mô tả đó là "mối đe dọa chiến tranh".
Hôm 22/1, Trung Quốc thông qua đạo luật cho phép lực lượng cảnh sát biển của họ sử dụng “tất cả các phương tiện cần thiết” để dừng hoặc ngăn chặn các mối đe dọa từ tàu nước ngoài, bao gồm cả việc phá dỡ các công trình của các nước khác được xây dựng trên các bãi đá ngầm mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông giàu năng lượng, đây cũng là một tuyến đường thương mại chính. Philippines, Brunei, Việt Nam, Malaysia và Đài Loan cũng có các tuyên bố chủ quyền chồng chéo ở vùng biển này.
Hoa Kỳ lâu nay cáo buộc Trung Quốc lợi dụng việc các nước phải đối phó với đại dịch virus corona để tăng cường sự hiện diện của Trung Quốc ở Biển Đông. Mới đây, Hoa Kỳ điều một nhóm tàu sân bay đi qua tuyến đường thủy này để thúc đẩy “tự do trên biển”.
Trung Quốc loan báo hôm 26/1 rằng họ sẽ tổ chức các cuộc tập trận quân sự trong tuần này.
Người phát ngôn của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 25/1 cho biết Philippines hy vọng không nước nào làm gia tăng căng thẳng.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay ông Blinken “nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ bác bỏ các yêu sách hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông chừng nào chúng vượt quá các vùng biển mà Trung Quốc được phép tuyên bố chủ quyền theo luật pháp quốc tế”.
Ông Blinken nhậm chức ngoại trưởng tuần này, tham gia chính quyền của Tổng thống Joe Biden, người thuộc đảng Dân chủ.