Ngoại trưởng Antony Blinken hôm thứ Bảy 6/8 đảm bảo với Manila rằng Hoa Kỳ sẽ ra tay phòng vệ nếu Philippines bị tấn công ở Biển Đông, tìm cách xoa dịu lo ngại về mức độ cam kết của Washington trong hiệp ước phòng thủ chung.
Trong các cuộc họp ở Manila bị chi phối bởi các thảo luận về căng thẳng Mỹ-Trung tiếp theo sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi, Ngoại trưởng Blinken nói rằng hiệp ước quốc phòng 70 năm tuổi với Philippines là "chắc như thép."
Ông Blinken nói trong một cuộc họp báo: "Một cuộc tấn công vũ trang vào các lực lượng vũ trang, tàu bè và máy bay của chính phủ Philippines sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ theo hiệp ước đó."
"Philippines là một người bạn, đối tác và đồng minh không thể thay thế của Hoa Kỳ."
Ngoại trưởng Blinken là quan chức cấp cao nhất của Hoa Kỳ gặp gỡ tân Tổng thống Ferdinand Marcos Jr, con trai của cố lãnh đạo được Washington giúp chạy trốn sang Hawaii trong cuộc nổi dậy của quần chúng năm 1986 chấm dứt hai thập kỷ cầm quyền của ông.
Trong phát biểu mở đầu cuộc gặp gỡ với Ngoại trưởng Blinken, Tổng thống Marcos đã tìm cách hạ thấp những căng thẳng ngoại giao về Đài Loan và nói ông tin rằng chuyến thăm của bà Pelosi "không làm tăng cường độ" của một tình hình vốn đã đầy biến động.
"Chúng tôi đã ở cấp độ đó trong một thời gian dài, nhưng chúng tôi đã quen với tình trạng đó," ông Marcos nói.
Philippines là điểm tựa của sự cạnh tranh địa chính trị giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc và ông Marcos phải đối mặt với một thách thức khó khăn trong việc cân bằng mối quan hệ giữa hai cường quốc.
Ông cũng phải đối mặt với áp lực trong nước trong việc đối đầu với Trung Quốc ở Biển Đông mà không khiến giới lãnh đạo ở Bắc Kinh tức giận.
Mối quan hệ Hoa Kỳ-Philippines đã bị lung lay bởi những tuyên bố ngả về Trung Quốc của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, người nổi tiếng chống Hoa Kỳ với những luận điệu và đe dọa hạ cấp quan hệ quân sự giữa hai nước.
Hôm thứ Bảy 6/8, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo cho biết Tổng thống Joe Biden đã mời Tổng thống Marcos đến Washington và cả hai bên đang chuẩn bị cho chuyến thăm đó.
Ông Marcos không đến Hoa Kỳ trong hơn một thập kỷ qua, chủ yếu là vì ông không tuân lệnh một tòa án Hawaii vào năm 1995 đã ra lệnh cho gia đình Marcos trả lại 2 tỷ đô la tài sản nhà nước bị thất thoát cho các nạn nhân bị chính phủ dưới sự cai trị của cha ông lạm dụng.
Ông Marcos Jr và mẹ, Imelda, cũng phải đối mặt với khoản tiền phạt 353 triệu đô la.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Manila cho biết các nguyên thủ quốc gia được quyền miễn trừ ngoại giao.
Ngoại trưởng Manalo nói rằng Washington là một đồng minh quan trọng, nhưng liên quan đến Đài Loan, ông nói với Ngoại trưởng Blinken rằng Philippines "trông chờ các cường quốc giúp làm dịu căng thẳng."
Ông nói: “Chúng tôi không thể chịu được bất kỳ sự leo thang căng thẳng nào nữa.”
(Theo Reuters)
Diễn đàn