Nga ngày 18/5 tiết lộ đang sử dụng một thế hệ vũ khí laser mới, hùng hậu tại Ukraine để đốt máy bay không người lái, trong lúc triển khai một số vũ khí bí mật của Moscow đối phó với hàng loạt vũ khí phương Tây cung cấp cho nước láng giềng Xô Viết cũ.
Tổng thống Vladimir Putin vào năm 2018 đã công bố một loạt vũ khí mới bao gồm phi đạn đạn đạo xuyên lục địa, máy bay không người lái hạt nhân dưới nước, vũ khí siêu thanh và vũ khí laser mới.
Không nhiều chi tiết được hé lộ về loại vũ khí laser mới vừa kể. Ông Putin có nhắc tới một loại vũ khí tên là Peresvet, được đặt theo tên của một tu sĩ chiến binh Chính thống giáo thời Trung cổ Alexander Peresvet, người đã ngã xuống trong trận chiến sinh tử.
Ông Yury Borisov, Phó thủ tướng phụ trách phát triển quân sự, nói trong một hội nghị ở Moscow rằng Peresvet đã được triển khai rộng rãi và có thể làm mù các vệ tinh ở độ cao 1.500 km bên trên Trái đất.
Ông cũng cho biết đã có những hệ thống của Nga mạnh hơn Peresvet có thể đốt cháy máy bay không người lái và các thiết bị khác. Ông Borisov viện dẫn một cuộc thử nghiệm hôm 17/5 mà theo lời ông đã đốt cháy một máy bay không người lái cách đó 5 km trong vòng năm giây.
Khi được hỏi liệu các vũ khí này có được sử dụng ở Ukraine không, ông Borisov nói: "Có. Các nguyên mẫu đầu tiên đã được sử dụng ở đó." Vẫn theo lời ông, nó được gọi là "Zadira."
Hầu như không thông tin nào công khai về Zadira nhưng vào năm 2017, truyền thông Nga loan tin tập đoàn hạt nhân nhà nước của Nga, Rosatom, đã giúp phát triển nó như một phần của chương trình tạo ra các nguyên tắc vật lý mới dựa trên vũ khí, được biết đến với tên viết tắt của Nga là ONFP.
Cuộc xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2 của ông Putin đã cho thấy các hạn chế của các lực lượng vũ trang cổ điển thời hậu Xô Viết, mặc dù ông khoe rằng "chiến dịch quân sự đặc biệt" diễn ra theo đúng kế hoạch và sẽ đạt được tất cả các mục tiêu.
Hoa Kỳ không gửi lực lượng của mình hoặc của NATO tới Ukraine nhưng Washington và các đồng minh đã cung cấp hàng tỷ đô la vũ khí cho Kyiv như máy bay không người lái, pháo hạng nặng Howitzer, tên lửa phòng không Stinger và tên lửa chống tăng Javelin.
Ông Putin xem các lô hàng vũ khí lớn như vậy như một phần trong kế hoạch rộng lớn hơn của Hoa Kỳ nhằm tiêu diệt Nga - và thề quyết không để chuyện này thành công.
Phát biểu của ông Borisov cho thấy Nga đã đạt được tiến bộ đáng kể với vũ khí laser, một xu hướng được các cường quốc hạt nhân khác như Hoa Kỳ và Trung Quốc quan tâm.
Sử dụng tia laser để làm mù các vệ tinh - hoặc thậm chí đốt cháy chúng - đã từng là một điều tưởng tượng trong lĩnh vực khoa học giả tưởng, nhưng các cường quốc như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga đã nghiên cứu các biến thể của loại vũ khí này trong nhiều năm.
Bên cạnh những công dụng như đốt cháy máy bay không người lái, làm mù các hệ thống trinh sát cũng có tác động chiến lược vì vệ tinh được dùng để theo dõi phi đạn đạn đạo xuyên lục địa mang vũ khí hạt nhân.
Ông Borisov nói thế hệ vũ khí laser mới sử dụng dải điện từ rộng rốt cuộc sẽ thay thế vũ khí thông thường và rằng đây không phải là một ý tưởng kỳ lạ mà là thực tế.
