Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken sẽ gặp các quan chức ngoại giao hàng đầu Trung Quốc vào ngày 18/3 tại Alaska, Tòa Bạch Ốc cho biết hôm thứ Tư. Đây là cuộc tiếp xúc trực tiếp cấp cao đầu tiên dưới thời Biden giữa hai nước đang có nhiều tranh cãi.
Cuộc gặp với nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc, Dương Khiết Trì và Ủy viên Quốc vụ viện Vương Nghị, sẽ diễn sau khi ông Blinken trở về từ chuyến công du nước ngoài đầu tiên tới thăm các đồng minh quan trọng của Mỹ như Nhật Bản và Hàn Quốc.
Cuộc gặp gỡ được tổ chức trong bối cảnh Mỹ đang đẩy mạnh một nỗ lực ngoại giao lớn nhằm củng cố các liên minh ở châu Á và châu Âu chống lại Trung Quốc.
Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cũng sẽ dự cuộc họp tại thành phố Anchorage, theo phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Jen Psaki.
“Điều quan trọng đối với chúng tôi là cuộc họp đầu tiên của chính quyền này với các quan chức Trung Quốc phải được tổ chức trên đất Mỹ, và diễn ra sau khi chúng tôi đã gặp và tham khảo ý kiến với các đối tác và đồng minh của Mỹ ở cả châu Á và châu Âu,” bà Psaki nói trong một cuộc họp báo.
Bộ ngoại giao Trung Quốc đã xác nhận cuộc họp hôm thứ Năm.
Bình luận về cuộc hội đàm, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói Bắc Kinh hy vọng Mỹ có thể đưa mối quan hệ trở lại con đường "lành mạnh và ổn định", nhìn nhận các quan hệ một cách khách quan và hợp lý, từ bỏ tâm lý Chiến tranh Lạnh và lối tư duy ‘tổng bằng không’, đồng thời tôn trọng chủ quyền, an ninh và các lợi ích của Trung Quốc.
Ông Triệu kêu gọi Hoa Kỳ ngừng can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và quản lý sự khác biệt giữa cả hai nước.
Tổng thống Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc điện đàm đầu tiên vào tháng trước, và dường như mâu thuẫn với nhau trong hầu hết các vấn đề, dù ông Tập cảnh báo rằng đối đầu nhau sẽ là một "thảm họa" đối với cả hai nước.
Điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Hoa Kỳ hôm thứ Tư, Ngoại trưởng Blinken ra dấu hiệu cho thấy cuộc gặp gỡ vào tuần tới không có nghĩa là hai bên sẽ tiếp tục các cuộc đối thoại cấp cao thường xuyên như dưới các chính quyền tiền nhiệm. Điều này bị chỉ trích vì không mang lại bao nhiêu tiến bộ về những vấn đề Mỹ than phiền về Bắc Kinh.
“Tại thời điểm này, không có ý định cho một loạt các cuộc tiếp xúc tiếp theo. Những cuộc tiếp xúc đó, nếu có, phải dựa trên đề xuất rằng chúng ta đang thấy được tiến bộ cụ thể, và kết quả cụ thể về các vấn đề mà chúng ta quan tâm với Trung Quốc,” ông Blinken nói.
Ngoại trưởng Blinken còn nói rằng nếu Trung Quốc khẳng định họ không vi phạm nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ theo Hồi giáo ở Tân Cương, thì hãy cho phép cộng đồng quốc tế lui tới khu vực này.
Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc và các nhóm nhân quyền nói Trung Quốc đang giam cầm hơn một triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác ở Tân Cương, những hành động mà Hoa Kỳ coi là “tội ác diệt chủng”.
Bắc Kinh phủ nhận các hành vi ngược đãi, nói rằng các cơ sở trong khu vực là để đào tạo huấn nghiệp nhằm chống lại mối đe dọa khủng bố.
