Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry hôm nay họp với các vị tương cấp của khối Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh gồm 6 nước trong lúc ông tìm cách giải toả những mối lo ngại về thoả thuận hạt nhân Iran. Thông tín viên Pam Dockins của đài VOA tường thuật.
Cuộc thảo luận giữa ông Kerry và các vị bộ trưởng ngoại giao của Ả rập Xê út, Bahrain, Qatar, Kuwait, Oman và Liên hiệp các Tiểu Vương quốc Ả Rập diễn ra tiếp theo sau một hội nghị cấp cao giữa Tổng thống Barack Obama và đại diện của 6 quốc gia này hồi tháng 5. Ông Obama nói rằng Hoa Kỳ sẽ tăng cường hợp tác an ninh, kể cả việc thực hiện thêm những cuộc thao dượt hỗn hợp, gia tốc những vụ mua bán vũ khí và giúp các nước thiết lập một hệ thống phòng thủ phi đạn.
Một số thành viên GCC đã bày tỏ lo ngại là việc tháo dỡ các biện pháp chế tài Iran sẽ làm cho Tehran nới rộng ảnh hưởng và gây thêm bất ổn cho khu vực. Họ cũng e rằng Tehran sẽ dùng dòng tiền mới để gia tăng sự hậu thuẫn cho các nhóm hiếu chiến như nhóm Hezbollah ở Li Băng.
Ngoại trưởng Ả rập Xê út Adel bin Ahmed al-Jubeir dường như đã bày tỏ sự hậu thuẫn dè dặt đối với thoả thuận hạt nhân Iran khi ông nói rằng nước ông “hoan nghênh” bất kỳ thoả thuận nào có thể bảo đảm là Iran sẽ không thủ đắc vũ khí hạt nhân.
Bên lề hội nghị ngày hôm nay, ông Kerry và ông Jubeir sẽ họp với Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov. Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết một trong các đề tài thảo luận là vụ khủng hoảng đang tiếp diễn ở Syria.
Ông Kerry đến Doha tối chủ nhật sau sau khi tiến hành một cuộc thảo luận chiến lược tại Ai Cập với Ngoại trưởng Sameh Shoukry về an ninh và các vấn đề khác.
Tại cuộc họp báo chung sau đó, ông Kerry nói “Nếu Iran gây bất ổn thì cách tốt hơn rất nhiều là Iran không có, thay vì có vũ khí hạt nhân.”
“Tôi tin tưởng một cách tuyệt đối là Ai Cập, Israel, các nước vùng Vịnh, mọi nước trong khu vực được an toàn hơn vì trong vòng 10 năm tới đây Iran sẽ phải mất một năm để chế tạo một quả bom hạt nhân thay vì chỉ mất hai tháng như trước đây,” ông Kerry nói tiếp như vậy trong lúc đề cập tới những qui định đối với Iran trong Kế hoạch Hành động Hỗn hợp Toàn diện.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đang thực hiện chuyến công du 5 nước ở Trung Đông và Đông Nam Á.
Tại Ai Cập, ông cũng đã hội kiến Tổng thống Abdel Fattah el-Sissi nhằm bày tỏ sự hậu thuẫn đối với cuộc chiến của Ai Cập chống lại những phần tử Hồi giáo cực đoan ở bán đảo Sinai.
Các mối quan hệ giữa Hoa Kỳ với Ai Cập đã bị căng thẳng kể từ năm 2013, khi ông Sissi, lúc đó là tư lệnh quân đội, lật đổ Tổng thống Mohamed Morsi thuộc phe Hồi giáo. Hơn 1.000 người ủng hộ ông Morsi đã bị thiệt mạng trong cuộc đàn áp của chính phủ nhắm vào người biểu tình và những phần tử chủ chiến đã giết hại hàng trăm binh sĩ và cảnh sát Ai Cập.
Khi phát biểu bên cạnh ông Shoukry, ông Kerry nói rằng Ai Cập cần phải “cân bằng” giữa việc chiến đấu chống lại những phần tử hiếu chiến với việc tôn trọng các quyền cơ bản của con người.
Sau khi rời Qatar, ông Kerry sẽ đi thăm Singapore, Malaysia và Việt Nam, 3 nước đang tham gia cuộc thương thuyết về Hiệp định Hợp tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương (TPP), gồm 12 nước do Hoa Kỳ dẫn đầu.
Ông cũng sẽ tham dự một diễn đàn an ninh do ASEAN, tức Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, tổ chức tại Kuala Lumpur. Theo dự liệu, an ninh biển là một trong các đề tài chính sẽ được bàn thảo tại hội nghị này.
Trong khi có mặt tại Hà Nội, Ngoại trưởng Kerry sẽ tham dự một sự kiện đánh dấu kỷ niệm 20 năm bình thường hoá quan hệ Việt-Mỹ.
