Mỹ sẽ thúc đẩy Hội đồng Bảo an cứng rắn hơn trong lập trường với Iran để ngăn nước này chế tạo phi đạn đạn đạo có khả năng chuyên chở vũ khí hạt nhân và thực hiện các vụ phóng thử, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo phát biểu hôm thứ Tư.
Ông Pompeo cũng nói với Hội đồng Bảo an rằng không nên dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran vào năm 2020 và kêu gọi Hội đồng thiết lập “các biện pháp thanh sát và chặn đứng, ở các cảng và trên vùng biển quốc tế, để ngăn những nỗ lực tiếp diễn của Iran tránh né những hạn chế vũ khí.
“Iran đang chứa chấp al Qaeda, hỗ trợ phiến quân Taliban ở Afghanistan, vũ trang những kẻ khủng bố ở Lebanon, tạo điều kiện cho hoạt động buôn bán than bất hợp pháp ở Somalia làm lợi cho al-Shabaab, và huấn luyện cũng như trang bị cho dân quân Shia ở Iraq,” ông Pompeo nói trong cuộc họp về thi hành chế tài của Liên Hiệp Quốc đối với Iran.
Nga và Trung Quốc - vốn là các cường quốc có quyền phủ quyết trong Hội đồng cùng với Mỹ, Pháp và Anh – có phần chắc không ủng hộ các biện pháp do ông Pompeo đề xuất. Vào tháng 2, Nga đã phủ quyết một nỗ lực của phương Tây cho phép Hội đồng Bảo an nêu đích danh Tehran trong một nghị quyết về Yemen.
Không nêu tên nước nào, Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia cáo buộc một số thành viên Hội đồng sử dụng cuộc họp ngày thứ Tư “để thảo luận về cái gọi là hành vi trong khu vực của Iran, mà họ mô tả như thể đó là nguồn cơn duy nhất của mọi tai ương ở Trung Đông.”
“Những gì họ không nói tới là bất cứ đề xuất có thực chất nào về chủ đề này và đôi khi chúng ta có ấn tượng rằng mục tiêu duy nhất là leo thang cơn cuồng loạn chống Iran và bêu xấu Iran,” ông Nebenzia nói với Hội đồng.
Một nghị quyết năm 2015 của Liên Hiệp Quốc kêu gọi Iran kiềm chế tới tám năm công tác chế tạo phi đạn đạn đạo được thiết kế để chuyên chở vũ khí hạt nhân. Một số quốc gia cho rằng ngôn từ không có tính bắt buộc.
Mỹ muốn Hội đồng làm cứng rắn thêm biện pháp đó, ông Pompeo nói, để phản ánh ngôn từ trong nghị quyết năm 2010 tránh những cách diễn dịch khác, bằng cách cấm Iran có “hoạt động liên quan đến phi đạn đạn đạo có khả năng chuyên chở vũ khí hạt nhân, bao gồm những vụ phóng sử dụng công nghệ phi đạn đạn đạo.”
Mỹ, Anh và Pháp đã cáo buộc Tehran thách thức những hạn chế hiện tại của Mỹ đối với chương trình phi đạn của Tehran, bằng cách thực hiện các vụ phóng phi đạn đạn đạo. Iran nói phi đạn của họ không được thiết kế để chuyên chở vũ khí hạt nhân.