Mỹ đang tăng cường hợp tác với những nước đồng minh châu Á để đối phó với "hành vi quyết đoán và khiêu khích ở Biển Nam Trung Hoa [tức Biển Đông]" của Trung Quốc, vốn đang thách thức quyền tự do hàng hải ở thủy lộ hệ trọng này, theo phát biểu của Phó Ngoại trưởng Anthony Blinken trước các nhà lập pháp hôm thứ Năm tại một buổi điều trần của Ủy Ban Đối ngoại Hạ viện.
Phát biểu của ông Blinken được đưa ra sau khi một nhóm thượng nghị sĩ Hoa Kỳ lưỡng đảng giới thiệu cái gọi là Đạo luật Sáng kiến An ninh Hàng hải Châu Á-Thái Bình Dương, luật mà họ nói sẽ tăng cường trợ giúp an ninh cho những nước đối tác trong khu vực Đông Nam Á và gia tăng những cuộc tuần tra hải quân của Mỹ gần những đảo tranh chấp ở Biển Đông.
Những quan chức quốc phòng chưa công khai xác nhận tần suất những cuộc tuần tra của Hải quân Mỹ trong vùng biển tranh chấp, mặc dù một số nhà lập pháp Mỹ đãyêu cầu chính quyền tăng tốc những hoạt động thực thi quyền tự do hàng hải trong khu vực đó trên cơ sở hàng tuần hoặc hàng tháng.
"Điều một chiếc tàu đi mỗi quý đơn giản là không đủ để gửi một thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc," Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Cory Gardner từ bang Colorado cho biết hôm thứ Tư. Ông là chủ tịch Tiểu ban Đông Á Quan hệ Quốc tế của Thượng viện, và là một trong những người bảo trợ dự luật về an ninh hàng hải mới này.
Đề xuất này khơi lên phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh.
Hôm thứ Năm, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trích dẫn số liệu từ một tạp chí của Mỹ (Tạp chí National Interest) trong đó chỉ ra rằng để vận hành một nhóm tàu tấn công tiêu tốn của Mỹ "6,5 triệu đôla một ngày." Bà lên án dự luật và nói rằng Washington đã "đang cố tình phóng đại" chống lại Bắc Kinh trong khi người đóng thuế ở Mỹ chịu thiệt.
"Với nợ quốc gia của Mỹ vượt quá 19 ngàn tỉ đôla, liệu những người ở Mỹ có được người đóng thuế ủng hộ khi họ cố công cố sức thúc đẩy cái gọi là hoạt động tự do hàng hải ở Biển Nam Trung Hoa?" bà Hoa đặt câu hỏi.
Mặc dù Mỹ không phải là một bên có yêu sách chủ quyền đối với những đảo tranh chấp ở Biển Đông, những quan chức cấp cao đã nói rằng việc các bên tranh chấp khác nhau theo đuổi yêu sách của mình một cách hòa bình và phù hợp với luật pháp quốc tế là điều thiết yếu đối với những lợi ích của Mỹ.
Ông Blinken nói với những nhà lập pháp rằng bất cứ điều gì "đe dọa quyền tự do hàng hải" và việc giải quyết hòa bình những tranh chấp là "một vấn đề" đối với Mỹ.
"Trung Quốc đang làm cho việc chúng ta thực hiện những cam kết của chính chúng ta và những liên minh của chúng ta thêm phần khó khăn. Đó cũng là vấn đề đối với chúng ta," ông Blinken cho biết hôm thứ Tư trong một buổi điều trần của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.
