Hôm thứ Ba 15/9, Hoa Kỳ ra khuyến cáo mới khuyên các công dân Mỹ chớ du hành tới Hoa lục hay Hong Kong, viện dẫn nguy cơ “bị giam giữ tùy tiện” và trở thành đối tượng “của việc thực thi tùy tiện luật pháp địa phương”, theo hãng tin AP.
Khuyến cáo này có thể leo thang tình trạng căng thẳng vốn đã tăng vọt từ khi Bắc Kinh áp đặt đạo luật an ninh quốc gia mới lên Hong Kong vào tháng 6 năm nay. Hoa Kỳ ra một loạt hành động trừng phạt chính quyền Hong Kong sau khi đạo luật này được ban hành và có hiệu lực tức thời.
Khuyến cáo cảnh báo các công dân Mỹ rằng Trung Quốc có thể áp đặt “lệnh cấm xuất cảnh và giam giữ tùy tiện” để buộc họ hợp tác với các cuộc điều tra, hoặc gây sức ép để các thành viên trong gia đình họ phải trở về Trung Quốc từ nước ngoài, hoặc ảnh hưởng tới các vụ tranh chấp dân sự hay giành ưu thế để có thể mặc cả với các chính phủ nước ngoài.
Khuyến cáo của Mỹ cảnh báo:
"Công dân Mỹ du hành hoặc cư ngụ ở Trung Quốc hay Hong Kong có thể bị giam giữ mà không được tiếp cận các dịch vụ lãnh sự của Mỹ hoặc không được cho biết thông tin về tội mà họ bị cáo buộc.”
Ngoài ra, “công dân Mỹ có thể bị thẩm vấn trong thời gian dài và bị tống giam dài ngày nếu không có thủ tục pháp lý thích đáng,” khuyến cáo cho biết.
Tại Hong Kong, Trung Quốc “thực thi quyền lực cảnh sát và an ninh một cách đơn phương và tùy tiện”, chính phủ Mỹ khuyến cáo, và cảnh báo luật mới được áp dụng đối với cả những người không phải là cư dân Hong Kong và các tổ chức bên ngoài Hong Kong, điều đó có nghĩa là cả các công dân Mỹ công khai chỉ trích Trung Quốc cũng đối mặt với "nguy cơ cao bị bắt, giam giữ, trục xuất hoặc truy tố."
Trong thời gian lưu lại Hong Kong, công dân Mỹ “được khuyên nên luôn luôn thận trọng và để ý tới môi trường xung quanh, đồng thời nên tránh các cuộc biểu tình”.
Phát biểu tại cuộc họp báo hàng ngày hôm 15/9, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói Hoa Kỳ nên “tôn trọng sự thật và không nên tham gia vào các hoạt động thao túng chính trị không chính đáng” khi đưa ra khuyến cáo đó.
“Trung Quốc luôn luôn bảo vệ sự an toàn và quyền hợp pháp của người nước ngoài tại Trung Quốc theo quy định của pháp luật,” ông Uông nói: “Trung Quốc là một trong những quốc gia an toàn nhất trên thế giới. Tất nhiên, người nước ngoài ở Trung Quốc cũng có nghĩa vụ tuân thủ luật pháp Trung Quốc."
Tháng trước, chính quyền của Tổng thống Trump đã đình chỉ hoặc chấm dứt ba thỏa thuận song phương với Hong Kong về vấn đề dẫn độ và thuế, viện lý do Bắc Kinh vi phạm cam kết để cho Hong Kong hưởng quyền tự trị rộng rãi trong thời gian 50 năm sau khi cựu thuộc địa của Anh được bàn giao cho Trung Quốc cai trị hồi năm 1997.
Các quốc gia phương Tây khác cũng đã đình chỉ hiệp ước dẫn độ của họ với Hong Kong sau khi luật an ninh quốc gia được thông qua.
Trong khi đó nước Anh cũng ra khuyến cáo tương tự, khuyên các công dân Anh không nên tới Trung Quốc, theo Reuters.
Trong khuyến cáo du hành mới nhất tải lên trang mạng, Bộ Ngoại giao Anh cảnh báo rằng các công dân Anh có thể bị bắt giữ tùy tiện, sau khi nhiều người nước ngoài bị bắt ở Trung Quốc về các cáo buộc liên quan tới bí mật quốc gia hoặc an ninh quốc gia,
Khuyến cáo này được tung ra sau khi nhiều người nước ngoài, trong đó có công dân Canada, Úc, Nhật Bản và ít nhất 1 công dân Mỹ, bị bắt giữ. Trong số này, một số vẫn bị cầm giữ ở Trung Quốc.
