Mục sư Đinh Diêm, người đang thụ án tù 16 năm tại Việt Nam vì “âm mưu lật đổ chính quyền”, vừa qua đời hôm 5/1 không rõ lý do, theo tin từ gia đình ông.
Bà Đinh Thị Xa, vợ của ông Đinh Diêm, hôm 6/1 đang từ Nghệ An quay về nhà với tâm trạng đau buồn và thất vọng vì nhà xác bệnh viện Nghệ An không cho mang thi thể ông về nhà mặc cho các thành viên gia đình van xin bằng mọi cách.
“Xin quốc tế và các tổ chức hãy quan tâm lên tiếng cho sự bất công và cách hành xử đối với chồng tôi dẫn đến cái chết như thế này. Đây là một cái chết rất vô lý.
“Tôi không bao giờ chấp nhận và trân trọng xin mọi người quan tâm cho vấn đề nhà tôi bị mất”.
Một ngày trước đó, bà Xa cho VOA biết giám thị trại giam số 6 do Bộ Công an quản lý ở huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, có gọi cho bà báo rằng họ đã đưa ông Đinh Diêm đi cấp cứu ở bệnh viện Nghệ An. Hay tin, bà Xa liền vội vã đi từ Quảng Ngãi tới Nghệ An để thăm chồng, nhưng chưa đến nơi thì được báo ông đã qua đời.
Bà Xa nói rằng bà rất bức xúc trước sự việc này. “Họ không cho gia đình đem xác về”, bà cho biết rằng cơ quan chức năng đã khám tử thi và làm phẫu thuật thi thể chồng bà. “Họ nói 3 năm sau gia đình có thể đưa hài cốt về chôn ở quê nhà”.
Bộ Công an chưa phản hồi ngay yêu cầu bình luận của VOA.
Ông Đinh Diêm, 61 tuổi, một mục sư thuộc Hội Thánh Lutheran Việt Nam - Hoa Kỳ ở Quảng Ngãi, bị công an bắt ngày 5/1/2018 vì bị vu rằng ông tham gia tổ chức ‘Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời’ tại Mỹ do ông Đào Minh Quân đứng đầu.
Ông Diêm có thời gian là thành viên của Hội đồng Liên tôn Việt Nam, một nhóm các tôn giáo độc lập không được chính quyền Việt Nam công nhận. Được biết trước khi bị bắt, ông thường bị công an Quảng Ngãi sách nhiễu, bao vây canh gác quanh nhà, ngăn cản làm việc truyền đạo, và cuối cùng buộc ông phải rút tên khỏi Hội đồng Liên tôn Việt Nam.
Trao đổi với VOA trước đây, mục sư Nguyễn Mạnh Hùng ở thành phố Hồ Chí Minh cho biết ông Đinh Diêm từng bị chính quyền địa phương gây áp lực không cho gia nhập Hội đồng Liên tôn Việt Nam, một tổ chức bị Hà Nội cho là ‘phản động.’
“Có một thời gian Mục sư Diêm bị ngăn trong cho sinh hoạt trong Hội đồng Liên Tôn nên ông phải rút tên ra. Mục sư Diêm nói bị an ninh ra áp lực quá nên đã rút tên.”
Ông Đinh Diêm gia nhập Hội thánh Tin Lành Lutheran Việt nam - Hoa Kỳ do ông Mục sư Nguyễn Công Chính làm Hội trưởng, nhưng sau khi ông Mục sư Chính vào tù, chính quyền Quãng ngãi được cho là đã lên kế hoạch đàn áp hội thánh này.
Nhận định về án tù 16 năm đối với chồng mình, bà Xa chia sẻ với VOA:
“Một bản án hết sức nặng nề và vô lý. Ông vô tội. Không có chứng cớ nào [được tòa đưa ra] để cáo buộc ông…để rồi ông bị lãnh bản án 16 năm tù.
“Ông là người tin Chúa và nặng lòng với dân tộc, đất nước. Ông thích tự do và không thích độc tài cho nên họ ghét ổng”.
Từ Hoa Kỳ, mục sư Nguyễn Công Chính, chủ tịch Hiệp hội Thông công Tin lành các Dân tộc Việt Nam, thông báo trên Facebook gửi lời chia buồn cùng gia đình mục sư Đinh Diêm và kêu gọi cộng đồng quốc tế lên tiếng để làm rõ nguyên nhân tử vong của ông.
Đây là trường hợp tù nhân lương tâm tôn giáo, chính trị mới nhất tử vong khi đang thụ án tù tại các trại giam ở Việt Nam.
Trước đó, cũng tại trại giam số 6, Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, tù nhân lương tâm Đỗ Công Đương chết vào tháng 8/2022 trong lúc đang thụ án 8 năm tù với cáo buộc “lợi dụng quyền tự do dân chủ” và “gây rối trật tự công cộng”. Chính quyền trại giam cũng từ chối cho gia đình mang xác về an táng.
Ông Phan Văn Thu, qua đời vào tháng 11/2022 tại trại giam Gia Trung tỉnh Gia Lai, khi đang thụ án tù chung thân. Tù nhân Đoàn Đình Nam mất trong trại giam Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, vào tháng 10/2019 khi đang thụ án tù 16 năm.
Cả hai ông Thu và Nam đều là thành viên của Ân Đàn Đại Đạo - nhóm tôn giáo không được chính quyền Việt Nam công nhận, nhưng cả hai ông đều được Uỷ hội Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) đưa vào danh sách nạn nhân của các hành động vì tự do tôn giáo và tín ngưỡng toàn cầu và liên tục vận động để chính quyền Việt Nam phóng thích hai ông.
Diễn đàn